آینه و یک دیگ انار تقدیم به عروس خانم
شب چله و بلندترین شب سال برای تازهعروسها و تازهدامادهای تهرانی که به تازگی ازدواج کردهاند یا دوران عقد و نامزدی خود را سپری میکنند، چه در گذشته چه الان، حال و هوای خاصی داشته و دارد. اغلب تهرانیها در گذشته رسم یلدابرون را اجرا میکردهاند و براساس این سنت، خانواده داماد با فرستادن هدیه و چشمروشنی در شب یلدا برای عروس خانم و خانوادهاش، روشنایی و خوشبختی در زندگی پیشروی جوانان را طلب میکردند.
اردشیرآلعوض، پژوهشگر فرهنگ عامه میگوید: «در مراسم یلدابرون خنچههایی را در طبقها میگذاشتند. داماد چندین طبق به خانه عروس میفرستاد که در نخستین طبق آینه بود که نشان روشنایی داشت و کنایه از این بود که عروسخانم هر بار که به آینه نگاه میکند مراقب سر و وضع خود باشد و در طبق آخر دیگ میگذاشتند که اغلب با انار پر میشد و نشاندهنده این بود که زن باید دستپختش خوب باشد و به خورد و خوراک همسر و فرزندان توجه کند.» در قدیم هدایای داماد شامل آجیل، کلهقند، کدو حلوایی، نقل و نبات، انار، خرمالو، پارچه و دیگر تنقلات بود که آن را تزئینشده در سینی میگذاشتند و روی سر به خانه عروسخانم میبردند. البته خانواده عروس هم آماده پذیرایی از خانواده داماد بودند. شیوه برگزاری رسم یلدابرون نسبت به گذشته تغییرات زیادی کرده است، اما اصل سنت که بردن کادو و هدایای یلدایی توسط خانواده داماد برای خانواده عروس است، همچنان ماندگار مانده و در بیشتر مناطق ایران اجرا میشود. هدایا و میوههای یلدایی ارتباط مستقیم با جغرافیای هر محل و آداب و رسوم هر قوم دارد. بهگفته آل عوض در قدیم این شب فرصتی بود تا به بهانه هدیه بردن برای تازه عروس، خانوادههای تازه وصلتکرده، طولانیترین شب سال را با سنتهای یلدایی کنار هم بگذرانند و بیشتر با هم آشنا شوند.