شکست پشت شکست

رضا عمویی-روزنامه‌نگار

اگر بخواهیم شکست‌های رژیم صهیونیستی در 49روز جنگ علیه نوار غزه را فهرست کنیم، احتمالا موارد موجود در این فهرست از تعداد انگشتان یک دست فراتر خواهد رفت. صهیونیست‌ها در 7 اکتبر یا همان نیمه مهرماه با حمله غافلگیرانه نیروهای قسام به‌عنوان شاخه نظامی حماس روبه‌رو شدند. عملیاتی که فلسطینی‌ها آن را «طوفان‌الاقصی» نامیدند و بزرگ‌ترین شکست نهاد امنیت داخلی رژیم صهیونیستی یا همان شین بت عنوان شد. طوفان‌الاقصی همچنین سؤالات متعددی را درباره مسئولیت نخست‌وزیر و سایر فرماندهان سیاسی و نظامی در قبال این شکست پیش آورد و هنوز آثار این شکست در بخش‌های مختلف سیاسی و اقتصادی جامعه صهیونیستی دیده می‌شود.

6 شکست‌‌ بزرگ اسرائیل در ماجرای پذیرش آتش‌بس
پس از طوفان‌الاقصی نیز فهرست شکست‌های رژیم صهیونیستی در نبرد زمینی به غزه ادامه یافت و جنگ در غزه باعث بی‌اعتباری بیشتر صهیونیست‌ها شد.

تن‌دادن به آتش‌بس: صرف پذیرش آتش‌بس نماد بارز شکست رژیم صهیونیستی در جنگ علیه غزه است. تا یک هفته پیش از آتش بس، نتانیاهو تأکید کرده بود که جنگ فقط درصورت آزادی همه اسرا و نابودی کامل حماس متوقف خواهد شد، اما درنهایت تل‌آویو ناگزیر شد جنگ را هرچند به‌صورت موقت اما متوقف کند، هرچند همه اسرای اسرائیلی نیز در این جنگ آزاد نشدند.

شکست در تخلیه شمال غزه: با وجود بمباران سنگین غزه، صهیونیست‌ها درنهایت نتوانستند آنگونه که‌ می‌خواستند همه مردم شمال غزه را آواره کنند. براساس گزارش‌ها بیش از 70درصد از ساکنان شمال غزه حتی در اوج بمباران خانه‌های خود را ترک نکردند و پس از اعلام آتش بس نیز صدها هزار نفر که از شمال به جنوب غزه رفته بودند، به خانه‌های خود در منطقه اشغال شده شمالی بازگشتند. این در حالی است که صهیونیست‌ها در جریان آتش بس، هشدار داده بودند که هیچ‌کدام از آوارگان نباید به خانه‌های خود در شمال غزه بازگردند.

شکست در مبارزه با زندگی: صهیونیست‌ها تلاش زیادی کرده بودند تا روند زندگی عادی در غزه را مختل کنند. به‌نظر می‌رسید که تخریب بیش از 40هزار واحد مسکونی به همراه شهادت بیش از 14هزار نفر که بسیاری از آنان زن و کودک بودند، باعث شده باشد تا زندگی در غزه دیگر به وضعیت قبل بازنگردد، اما گزارش‌ها نشان می‌‎دهد که همزمان با اعلام آتش‌بس در نوار غزه، فلسطینی‌ها مشغول زیتون‌چینی و از سرگیری روند عادی زندگی هستند. همچنین گزارش‌های متعددی از پخت نان و برگزاری مراسم‌های ازدواج در این باریکه وجود دارد.

ناکامی در آزادسازی اسرا: اشغالگران در تلاش بودند تا از فرصت آتش‌بس سوءاستفاده و به محل نگهداری اسرای اسرائیلی دست پیدا کنند اما حماس اسرای اسرائیلی را تحویل داد تا نشان دهد که ارتش رژیم صهیونیستی کنترل کاملی در شمال غزه ندارد. این در حالی است که صهیونیست‌ها انتظار داشتند اسرای خود را از جنوب تحویل بگیرند، اما حماس با آزادی اسرا در شمال غزه نشان داد که هنوز ابتکارعمل در شمال غزه را در دست دارد.

ناکامی در جلوگیری از شادی خانواده اسرا: با وجود آنکه صهیونیست‌ها شادی برای اسرای آزاد شده را ممنوع اعلام کرده بودند، اما با آزادی اسرای فلسطینی، جشن و شادی بسیاری از مناطق کرانه باختری را فراگرفت. اسرائیل هشدار داده بود که حتی توزیع شیرینی برای شادی کردن ممنوع است، درحالی‌که بسیاری از خانواده‌های اسرا، حلویات توزیع کرده و به شادی پرداختند.

 تشدید اختلافات داخلی و خارجی: یکی از اهداف نتانیاهو در قبول آتش‌بس، افزایش هم افزایی داخلی و کاستن از فشارهای خارجی در عرصه‌های دیپلماتیک و نظامی برای مهیاشدن زمینه ازسرگیری حملات به غزه پس از آتش‌بس بود. این روند اما کاملا معکوس شد؛ جبهه داخلی به‌دلیل شکست رژیم محل دعوا بر سر تصمیمات کابینه شد، در خارج نیز علاوه بر تداوم فشارهای دیپلماتیک برای آتش‌بس دائمی و حتی اجماع چشمگیر برای برکناری نتانیاهو، مجاهدان یمنی نیز به حملات خود ادامه داده و کشتی‌های تجاری صهیونیست‌ها در سواحل یمن هدف قرار گرفته است.

4شکست بزرگ بعد از طوفان‌الاقصی:عملیات فلسطینی طوفان‌الاقصی به‌خودی خود تأثیرات منفی گسترده‌ای در جامعه صهیونیستی برجای گذاشت و آثار این شکست در بخش‌های مختلف جامعه صهیونیستی قابل بررسی است:

شکست فاحش اطلاعاتی و امنیتی: دستگاه‌های امنیت داخلی(شین بت یا شاباک) و امنیت خارجی(موساد) به‌عنوان بازوهای اطلاعاتی رژیم صهیونیستی به شمار می‌روند، اما هیچ‌کدام از این نهادها نتوانسته بودند عملیات نیروهای فلسطینی را پیش‌بینی کنند. این در حالی است که صهیونیست‌ها سال‌هاست به تشکیلات اطلاعاتی و امنیتی خود می‌بالند و فخرِ آنها را به جهان و حتی کشورهای غربی می‌فروشند. «افراییم هالوی»، رئیس سابق موساد یک روز پس از طوفان‌الاقصی اعتراف کرد که تل‌آویو در برابر حملات حماس غافلگیر شده است. او به خبرگزاری آمریکایی سی‌ان‌ان گفته است: «ما به هیچ وجه هیچ هشداری نداشتیم و عبور اعضای حماس از مرز غزه کاملاً غافلگیرکننده بود، ما اطلاعاتی نداشتیم که حماس این توانایی را داشته باشد.»

عجز ارتش پرادعا: طوفان‌الاقصی نه فقط نماد شکست دستگاه‌های اطلاعاتی و امنیتی شد، بلکه فراتر از آن نماد شکست نظامیان و نیروی ارتش پرادعای رژیم صهیونیستی شد. ارتش رژیم صهیونیستی دارای بیش از 175هزار نیروی نظامی تمام وقت و ثابت و نیم میلیون نیروی ذخیره است، اما در عرض چند ساعت در برابر حمله چند صدنفری حماس در مرز غزه یک شکست تاریخی  را متحمل شد. بنیاد تحقیقاتی آبزرور مستقر در هند در تحلیلی نوشته است: «طی چند دهه گذشته، ارتش رژیم صهیونیستی میلیارد‌ها دلار برای دیجیتال کردن و ارتقای فناوری قابلیت‌های خود سرمایه‌گذاری کرده است. استفاده گسترده از حسگرها، دوربین‌ها، پهپاد‌ها و هوش مصنوعی در سیستم‌های تسلیحاتی خود از برنامه‌های ارتش اسرائیل بوده است. با این حال، این مزیت فنی ظاهری ارتش، ضعف‌های خود را در هفتم اکتبر آشکار کرد.»

ناکامی در سیاست خارجی: تا چند روز قبل از عملیات طوفان‌الاقصی، صهیونیست‌ها سرگرم مذاکرات پشت پرده برای عادی‌سازی‌ روابط با برخی کشورهای عربی سازشکار بودند، اما طوفان‌الاقصی همه این برنامه‌ها را به‌هم ریخت و مذاکرات عادی‌سازی‌ را به محاق برد. دولت عربستان هم به صراحت از تعلیق تمامی مذاکرات با رژیم اشغالگر قدس در عادی‌سازی‌ روابط خبر داده است.

سقوط اقتصاد اسرائیل: عملیات طوفان‌الاقصی و کارزار نظامی وحشیانه صهیونیست‌ها علیه نوار غزه، یک شکست و ناکامی بزرگی را برای اقتصاد رژیم اشغالگر قدس رقم زده است. براساس آمارهای رسمی تل‌آویو، این رژیم از ابتدای وقوع عملیات طوفان‌الاقصی تا به امروز، متحمل چیزی در حدود 2میلیارد دلار خسارت و زیان مالی شده است. همچنین تشدید فضای ناامنی در معادلات اقتصادی و ایجاد اختلال گسترده در شبکه‌ها و زنجیره‌های تدارکاتی این رژیم و فرار سرمایه‌های داخلی و خارجی از اراضی اشغالی و فرار شهروندان صهیونیست از محیط کسب‌وکار و فعالیت اقتصادی از دیگر آثار زیانبار اقتصادی طوفان‌الاقصی برای رژیم صهیونیستی است.