ماجرای گرانی نان سنگک

در روزهای اخیر زمزمه‌هایی درخصوص حذف آرد یارانه‌ای نانوایی‌های سنتی و افزایش قیمت نان سنگک در تهران به گوش می‌رسد که نگرانی مصرف‌کنندگان را به همراه داشته است. گفته می‌شود نان سنگک- که اتفاقا گران‌ترین نرخ را نیز در میان نان‌های سنتی دارد- قرار است به‌دلیل تغییر نرخ آرد مصرفی آنها به 3برابر نرخ کنونی افزایش یابد. این در حالی است که با تصمیم دولت، نانوایی‌های سنتی همگی از آرد یارانه‌ای استفاده می‌کنند و آرد برای آنها مانند نانوایی‌های فانتزی با نرخ آزاد محاسبه نمی‌شود. اصل ماجرای تغییر قیمت نان سنگک چیست و این نان پرطرفدار قرار است چقدر گران شود؟
بررسی‌ها و پیگیری‌های انجام شده نشان می‌دهد که خبرها درخصوص حذف آرد یارانه‌ای و محاسبه نرخ آرد با قیمت آزاد صحت ندارد اما با تصمیم کارگروه آرد و نان استان تهران سهمیه آرد یارانه‌ای 300نانوایی سنگک پایتخت از نوع یک به نوع دوم تغییر پیدا کرده است. نانوایی‌های سنتی در حال حاضر 2 نوع آرد یارانه‌ای 850تومانی‌و‌1150تومانی دریافت می‌کنند و بر این اساس، قیمت نان سنگک ساده با آرد نوع یک در تهران ۲هزار تومان و سنگک ساده نوع دو ۳هزار تومان است. به‌گفته رئیس اتحادیه نانوایان سنگک تهران، حدود ۹۵درصد نانوایی‌های سنگکی پایتخت با آرد نوع2 پخت می‌کنند و تعداد بسیار کمی از سهمیه آرد نوع یک برخوردارند. اتفاقی که به تازگی افتاده این است که این تعداد بسیار کم که فقط ۳۰۰نانوایی را شامل می‌شود حالا سهمیه آردشان به نوع 2 تغییر یافته و به این ترتیب دیگر در هیچ‌کدام از سنگکی‌های تهران سنگک 2هزار تومانی نخواهیم داشت. این اتفاق در شرایطی که بیش از 95درصد نانوایی‌های سنگکی تا امروز هم آرد نوع 2مصرف‌ می‌کردند اتفاق قابل توجهی نیست و نمی‌تواند در قیمت قانونی و مصوب نان سنگک تغییر زیادی ایجاد کند اما تمام این ماجرا از زاویه دیگری نیز قابل توجه است و آن، اتفاقی است که به‌طور واقعی در نانوایی‌ها در حال وقوع است.
واقعیت این است که کمتر کسی در تهران دست‌کم طی یک‌سال اخیر، سنگک 2یا حتی 3هزار تومانی خریده و این نرخ‌ها با وجود قانونی بودنشان برای بیشتر مصرف‌کنندگان شوخی محسوب می‌شود. حداقل قیمت نان سنگک در تهران مدت‌هاست که روی رقم 5هزار تومان مانده و در بیشتر نانوایی‌ها قیمت همین نان 5هزار تومانی با مقدار کمی کنجد بر پشت و روی آن، به 10هزار تومان افزایش پیدا می‌کند. طی 2سال گذشته دولت تلاش کرده تا تخلفات حوزه آرد و نان را با استفاده از دستگاه‌های کارتخوان مخصوص فروش نان، کنترل کند اما در بیشتر نانوایی‌ها به‌رغم استفاده از این کارتخوان‌ها، تخلفات در قیمت نان همچنان ادامه دارد و مصرف‌کننده ناچار است با این تخلفات همراهی کند. قطعا هرکس یک‌بار برای خرید نان سنگک به نانوایی مراجعه کرده باشد شاهد این بوده که نانوا از او خواسته برای خرید یک نان، 2بار گزینه «یک ‌نان» را بفشارد و حتی برای خرید هر کیسه نایلونی هم دوبار انتخاب انجام دهد تا هزینه‌های نانوایی‌ها به این ترتیب بهتر تامین شود. از سوی دیگر درد‌دل‌های نانوایان هم کم نیست. نانوایان از ثابت ماندن نرخ نان با وجود افزایش تورم گله‌مند هستند و معتقدند در شرایطی که به جز آرد، تمام هزینه‌های دیگر 2 تا 3 برابر شده، نرخ‌های کنونی نمی‌تواند هزینه‌های آنها را تامین کند. محمد سلیمانی، رئیس اتحادیه نانوایان سنگکی تهران در این زمینه به همشهری گفت: قیمت نان سنگک اگر نان معقولی باشد یعنی وزن و کیفیت مناسبی داشته باشد کمتر از ۵هزار تومان صرفه اقتصادی ندارد. یعنی اگر شما قرار باشد نان ۳ هزار تومانی بخرید نانوا مجبور است کم‌فروشی کند که بتواند هزینه‌هایش را آن هم نه به‌طور کامل جبران کند.
با همه این توضیحات، قیمت نان سنگک قرار نیست با تغییر نوع آرد چند نانوایی گران شود، چنان‌که وزیر اقتصاد نیز دیروز در حاشیه جلسه هیأت دولت بر نظارت بر قیمت نان تأکید کرد. احسان خاندوزی با بیان اینکه افزایش قیمت نان با درخواست مقامات استانی و تأیید وزارت‌کشور امکان‌پذیر است، گفت: حتما درخصوص نظارت بر قیمت نان به‌شکل ویژه اقدام خواهد شد و از وزیر کشور می‌خواهم گزارش آن را منتشر کند.