استفاده از سامانه کمک‌داور ویدئویی بومی بدون اخذ مجوز از فیفا می‌تواند دردسرساز شود
خطرهای احتمالی با VAR بدون مجوز
کمک داور ویدئویی، یک فناوری جدید است که پیش‌تر با مقاومت روسای پیشین فدراسیون جهانی فوتبال نتوانسته بود وارد این بازی شود. اما سران جدید بر این باور هستند که از راه VAR هم می‌شود برای فیفا درآمدزایی و هم به بهبود کیفیت بازی کمک کرد. کاهش اشتباهات داوری طبیعتا یک مطالبه عمومی در جمع فوتبالی‌هاست اما همه‌‌چیز متأسفانه به موضوع فناوری ختم نمی‌شود.
نوید مظفری، پیشکسوت داوری فوتبال کشورمان می‌گوید، برای داشتن و استفاده از سامانه کمک‌داور ویدئویی، باید مجوز فدراسیون جهانی فوتبال را داشته باشیم و البته مسئله همین‌جاست که اخذ چنین مجوزی کار بسیار مشکلی به‌نظر می‌رسد.
ما در موضوع عدم‌دسترسی به VAR با 2 مشکل اساسی روبه‌رو هستیم؛ یکی برمی‌گردد به اشتباهات داوری که تیم‌های باشگاهی را دچار ضرر و زیان می‌کند و دیگری بحث گرفتن میزبانی رقابت‌های بین‌المللی. به هرحال، به‌غیر از تیم ملی فوتبال کشورمان که در مسابقات مختلف انتخابی شرکت می‌کند، تیم‌های پایه نیز نمی‌توانند میزبانی به‌دست آورند و بدین‌ترتیب کل فوتبال ملی ما با چنین مشکلی دست و پنجه نرم می‌کند. از سوی دیگر تیم‌های باشگاهی ما نیز هر سال درگیر رقابت‌های لیگ قهرمانان آسیا می‌شوند که میزبانی این مسابقات نیز می‌تواند با تغییر در قوانین AFC و الزامی‌شدن استفاده از VAR در آینده‌ای نزدیک از کشورمان گرفته شود.
نوید مظفری که در سال1989داوری را در آلمان آغاز کرده و پس از سال‌ها قضاوت در فوتبال آلمان و ایران، بازنشسته شده است، درخصوص امکان به‌کارگیری یک سامانه کمک‌داور ویدئویی بومی در فوتبال کشور به همشهری گفت: «شرکت‌های داخلی خودمان قطعا می‌توانند سیستم VAR را در ورزشگاه‌های کشور اجرایی کنند. حتی به اعتقاد من توانایی‌های بالاتر از این را هم دارند اما آنها بدون داشتن تأییدیه فیفا قادر نخواهند بود که در این خصوص فعالیتی داشته باشند. فیفا‌در سایت خودش نام چند شرکت را که در کار تهیه و نصب VAR هستند قرار داده و کشورها فقط می‌توانند از این شرکت‌ها تجهیزات مخصوص را تهیه کنند. این کار فیفا هم برای کسب درآمد خودش است و ما هم که با مشکلات مربوط به تحریم روبه‌رو هستیم، نمی‌توانیم از این شرکت‌ها خرید کنیم. اصل قصه نیامدن VAR به ایران همین است. البته فیفا می‌گوید، اگر شرکتی ادعایی در توانایی ساخت VAR دارد باید به اطلاع ما برساند و پس از تأیید اولیه، مکانی برای انجام آزمایش‌های مخصوص معرفی می‌شود که شرکت مذکور باید تجهیزات خود را در آنجا مستقر کند و زیرنظر کارشناسان فیفا، تست‌های مربوطه انجام بگیرد.»
او افزود:«با توجه به موضوع گردش مالی که به سود فیفا خواهد بود، دریافت مجوز VAR از فیفا درحال حاضر کار چندان آسانی نیست.» مظفری به این نکته بسیار مهم و حیاتی اشاره کرد که اگر کشوری یا لیگی بخواهد از VAR تأییدنشده از سوی فیفا استفاده کند با تعلیق روبه‌رو خواهد شد. این موضوع طبیعتا ما و بسیاری دیگر از کشورها را از انجام چنین کاری برحذر می‌کند.
داور پیشکسوت فوتبال کشورمان ادامه داد: «VAR چیز پیچیده‌ای نیست. صحنه‌ها را بازبینی می‌کند. به‌خاطر اینکه33 دوربین دارد و یک صحنه را از زاویه‌های مختلف تهیه می‌کند. فقط یک مقدار سیستم گل آنلاین و آفساید سخت است، اما چیزی نیست که شرکت‌های ما نتوانند آن را اجرا کنند ولی فیفا طبیعتا به یکسری شرکت‌ها مجوز می‌دهد که با آنها کار می‌کند. فیفا فقط به‌دنبال درآمدزایی است و این شرکت‌ها درصدی از فروش خود را به فیفا می‌دهند.»
مظفری درباره استفاده از VAR در یک بازی محلی در استان فارس هم گفت: «این یک بازی رسمی و مورد تأیید هیأت فوتبال استان یا شهرستان نبوده است و پیش از اینکه استفاده از این سامانه بخواهد جنبه رسمی داشته باشد، بیشتر جنبه تفریحی و سرگرمی و جذابیت‌بخش کردن مسابقه بوده است. آنها با دوربین‌های زیادی این کار را انجام نداده‌اند و این با استانداردهای کمک‌داور ویدئویی فاصله بسیاری دارد.»
او درباره اینکه حتی اگر مجوز استفاده از سیستم کمک‌داور ویدئویی را هم بگیریم فقط تعداد محدودی از ورزشگاه‌ها در کشورمان می‌توانند از این سیستم استفاده کنند و این خود باعث تنش و جنجال خواهد شد، تأکید کرد: «شاید 2، 3ورزشگاه می‌توانند به این سیستم مجهز شوند. البته در برخی کشورهای اروپایی هم وضعیت همینطور بود. نمونه‌اش هم کشور بلژیک را می‌توان نام برد که چند سال قبل وضعیتش اینگونه بود اما در فوتبال کشور ما چنین چیزی چندان جالب نیست؛ مثلا یک تیم شاید نتواند سیستم VAR را بیاورد.»
پنالتی 2022مقابل انگلیس
تیم ملی کشورمان در بازی مقابل انگلیس در جام جهانی 2022قطر، با کمک VAR یک ضربه پنالتی در دقیقه 12+90به‌دست آورد که مهدی طارمی آن را به گل دوم ما تبدیل کرد. با اسکن‌کردن کد، فرایند کار را ملاحظه فرمایید.
پنالتی 2018مقابل پرتغال
ایران در جام جهانی 2018روسیه هم با کمک VAR به یک پنالتی ارزشمند در مقابل پرتغال در بازی آخر دست یافت که کریم انصاری‌فرد آن را به‌ثمر رساند و بازی را به تساوی کشاند. با اسکن‌کردن کد، چگونگی تشخیص پنالتی توسط VAR را مشاهده کنید.
