کاهش قیمت روغن، نامرئی نشود

به‌دنبال کاهش قیمت جهانی روغن خام، قیمت انواع روغن نباتی داخل که عمدتا با مواداولیه وارداتی تولید می‌شوند از 9شهریورماه حدود 10 تا 15درصد کاهش پیدا کرد. این کاهش قیمت براساس مصوبه 6شهریور کارگروه تنظیم بازار بوده و سازمان حمایت نیز قیمت‌های مصرف‌کننده جدید برای انواع روغن نباتی تولید داخل را در سایت www.124.ir بارگذاری کرده است. با این حساب، خریداران روغن نباتی از این به بعد باید روغن موردنیاز خود را 10 تا 15درصد ارزان‌تر از قبل خریداری کنند. البته وقوع این اتفاق نادر در اقتصاد متورم ایران، موانع و چالش‌هایی دارد که می‌تواند کام خریداران را تلخ کند؛ اما اصل ماجرا چیست؟
پیش ‌از این سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان اعلام کرده بود که بنا به تصمیمات کارگروه تنظیم بازار، قیمت مصرف‌کننده انواع روغن نباتی نیمه‌جامد و مایع در بسته‌بندی‌های مختلف در دامنه 10 تا 15درصد کاهش خواهد یافت و همه کارخانه‌های روغن نباتی ملزم به کاهش قیمت هستند. در این اطلاعیه سازمان حمایت، ادارات کل صنعت، معدن و تجارت استان‌ها موظف شده بودند برای جلوگیری از هرگونه سوءاستفاده احتمالی، ضمن نظارت بر رعایت قیمت‌های مندرج در سامانه124، کنترل لازم را برای فروش موجودی‌های کارخانه‌ها و حلقه‌های توزیع (شرکت‌های پخش، عمده‌فروشی‌ها، خرده‌فروشی‌ها، فروشگاه‌های زنجیره‌ای، مجازی و...) با قیمت‌های جدید انجام دهند و با هرگونه تخلف براساس قوانین و مقررات جاری کشور برخورد قانونی کنند.
نکته قابل‌توجه این است که براساس آخرین قواعد قیمت‌گذاری کشور، کالاهای موجود در سطح عرضه‌دارای قیمت تولید و مصرف  و فروشندگان مکلف به رعایت قیمت مصرف‌کننده به‌عنوان سقف هزینه پرداختی توسط مشتری هستند. در این وضعیت، در دوره‌هایی که کالاها با افزایش قیمت مصوب مواجه می‌شوند، فروشنده مکلف است کالا را با همان قیمت مصرف‌کننده   بفروشد که پایین‌تر از قیمت جدید کالاست، اما برخی فروشندگان، به‌خصوص در فروشگاه‌های زنجیره‌ای، از این قاعده تخلف می‌کنند و کالاها را با قیمت بالاتر از قیمت درج شده و به قیمت جدید می‌فروشند و متأسفانه بسیاری از خریداران نیز به‌واسطه مشغله زیاد و تعدد کالاهای خریداری شده از فروشگاه‌های زنجیره‌ای، متوجه این موضوع نمی‌شوند. حالا در حالی کاهش 10 تا 15درصدی قیمت روغن نباتی در کشور ابلاغ شده که فروشگاه‌ها و انبارهای بنکداران و شرکت‌های پخش پر از محصولات روغن با قیمت قبلی است و این کالاها با همان قیمت‌های قبلی روانه بازار خواهند شد. در آن‌سوی ماجرا، اگر بر نحوه تولید و توزیع روغن‌های جدید نظارت نشود، احتمال کاهش عرضه روغن و متشنج کردن بازار با هدف ایجاد تقاضا برای روغن‌های گران‌تر در بازار وجود دارد و در ادامه، احتمال درج قیمت‌های قدیمی بر روی محصولات در کارخانه یا دستکاری تاریخ تولید و قیمت مصرف‌کننده آنها در سطح توزیع نیز وجود خواهد داشت.
نتیجه این اتفاقات، نامرئی شدن اتفاق خوبی است که با کاهش 10‌تا‌15درصدی قیمت روغن برای خانوارها رخ خواهد داد؛ ازاین‌رو انتظار می‌رود، سازمان حمایت و سازمان تعزیرات، به‌صورت ویژه بر این مورد خاص نظارت و حتی با تشویق فروشگاه‌هایی که روغن‌های قیمت قبل را دارند، زمینه را برای اعمال تخفیف روی موجودی روغن فروشگاه‌ها فراهم کنند تا با فروش این روغن‌ها با قیمت‌های جدید که 10 تا 15درصد پایین‌تر است، هم امکان تخلف و سوءاستفاده به حداقل و هم شیرینی این تورم منفی در اقتصاد متورم ایران به کام خانوارها برسد.