بلندترین قله آتشفشانی آسیا

راه‌های صعود:  
16مسیر کوهنوردی به سمت قله وجود دارد که از این بین، 4مسیر اصلی و مابقی فرعی هستند.

از فاصله زیاد، دماوند به شکل یک مخروط کامل دیده می‌شود که همین ویژگی آن را از سایر قلل دنیا متمایز می‌کند. البته دهانه قله همانند بسیاری از مخروط‌های آتشفشانی، از یک دریاچه یخ‌زده پوشیده شده ‌است. نیمه بالایی کوه، همواره با پوششی از برف رخ‌‌نمایی می‌کند.

   نام دماوند از کجاست؟
درباره اینکه نام این قله از ابتدا دماوند بوده یا دنباوند و دباوند نظرات بسیاری مطرح می‌شود. اما آنچه مشخص است از هزار سال پیش مردم ایران آن را به همین نام می‌شناسند. درباره معنی این کلمه نیز دیدگاه‌های متعددی هست ‌که از بین تمام دیدگاه‌ها، نظر استاد معین در فرهنگ معین مبنی بر ترکیب شدن کلمه دماوند از دو بخش دم به معنی دود و بخار و آوند به معنی ظرف و کوزه معقول‌تر به‌نظر می‌رسد. در این دیدگاه این کلمه به معنی آتشفشان تعبیر می‌شود. نظرات متعددی درباره زمان و نحوه شکل‌گیری این قله بیان می‌شود. سنگ‌هایی که از درون آتشفشان قدیمی به بیرون ریخته، دارای ترکیبات گوگردی است و به رنگ زرد، نارنجی و قرمز در مناطق اطراف این منطقه مشاهده می‌شود. بوی کبریت و باروت از مشخصه‌های اصلی این سنگ‌های آذرین است. دماوند را بلندترین کوه ایران و غرب آسیا و بلندترین قله آتشفشانی آسیا نامیده‌اند. از نظر ارتفاع نسبی هم این قله دوازدهمین قله مرتفع دنیاست. در بررسی تاریخچه صعود به این قله، نام ابودلف خزرجی یک جغرافی‌دان عرب به چشم می‌آید که بیش از 1000سال قبل در سفرنامه خود، از صعود به بخشی از دماوند یاد کرده ‌است. بعد از ابودلف، در سال 1627میلادی توماس هربرت، از دامنه جنوبی توانست به قله دست یابد. در سال 1798یعنی 222سال قبل، الیوی یک طبیعی‌دان فرانسوی برای صعود تلاش کرد، اما نتوانست تا قله پیش برود. نخستین گروه ایرانی نیز در سال 1854میلادی به سرپرستی سرهنگ محمدصادق خان قاجار توانستند قله را فتح کنند. البته با توجه به داستان‌های اساطیری ایرانیان و سفرنامه‌هایی چون سفرنامه ناصرخسرو، به‌نظر می‌رسد کوهنوردانی بیش از هزار سال قبل‌ نیز موفق به صعود به این قله شده‌ بودند.‌