کشف دستخط منتسب به امام رضا(ع) در مسجد جامع تاریخی ساوه یکی از مهم‌ترین کشفیاتی بود که در حوزه باستان‌شناسی دوره اسلامی و خط و سند‌شناسی از آثار صدر اسلام در ایران رخ داد. ماجرا آن بود که استاد عمادالدین شیخ‌الحکمایی، خط‌شناس و نسخه‌شناس مشهور ایرانی در سفری به ساوه و مسجد جامع تاریخی این شهر که با توجه به دستخط یافت‌شده در آن حالا از مساجد صدر اسلام در ایران به شمار می‌رود، به‌طور اتفاقی با دستخطی تاریخی که تاریخ 201هجری قمری را بر خود داشت، برخورد کرد. او تصاویر این دستخط را گرفت و بیش از یک‌ماه کار مطالعاتی بر آن انجام داد و با پایان مطالعات، اعلام کرد که دستخط یافت‌شده متعلق به امام رضا(ع) است.
در این دستخط آمده است که «علی بن موسی در این مکان حاضر شد.» در این دستخط که برای همگان با ذکر نام 5تن آل‌عبا نیز طلب آمرزش شده است، سال201 حک شده است.
اما 2روز پس از انتشار خبر یافتن دستخط حضرت علی‌بن موسی‌الرضا(ع) در مسجد جامع ساوه توسط عماد الدین شیخ‌الحکمایی، هیأت کارشناسی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی به ساوه اعزام شد تا آجری را که دستخط منتسب به امام رضا(ع) بر آن نقش بسته بود، به تهران منتقل کند. بهانه این انتقال بررسی و مطالعات علمی بیشتر اعلام شد و آجر دستخط‌دار مسجد جامع ساوه از دیوار مسجد برداشته و به موزه ملی ایران منتقل شد.
اصل ماجرا اما چیز دیگری بود. کارشناسان وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و حتی مدیران استانی در استان مرکزی به این نتیجه رسیده بودند که اگر آجر دستخط‌دار منسوب به امام رضا(ع) از ساوه به مکانی امن منتقل نشود ممکن است با هجوم مردم به این مسجد به‌منظور مشاهده این اثر و همچنین قرق اطراف این محل، کنترل جمعیت و تصمیمات از دست مدیران استانی خارج شود و به دستخط تاریخی منتسب به حضرت رضا(ع) آسیب وارد شود یا حتی آجر دست‌نبشته‌دار به سرقت رود. به همین دلیل بود که وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تصمیم گرفت در گام نخست این اثر را از دیوار مسجد ساوه بردارد و به موزه ملی ایران منتقل کند.
حالا رضا ایاز، رئیس اداره میراث فرهنگی ساوه خبر داده است که «براساس تفاهم صورت‌گرفته مسئولان شهرستان ساوه و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، این یادگار‌نوشته پس از اتمام اصالت‌سنجی به محل کشف بازگردانده خواهد شد.»
سرانجام دستخط منتسب به امام رضا ع
در همینه زمینه :
