تئاتر
حکایت تکراری کمبود بودجه تئاتر
مدیر مرکز هنرهای نمایشی می‌گوید از آبان سال گذشته به برخی از گروه‌ها بدهکاریم
فهیمه پناه‌آذر/ خبر‌نگار
بیش از 3ماه از انتصاب شهرام کرمی به‌عنوان مدیر مرکز هنرهای نمایشی به جای مهدی شفیعی می‌گذرد. مدیر جدید مرکز نمایشی هم به رسم دیرینه با باری از بدهی‌ها و مشکلات اعتباری مواجه شده و می‌گوید: «تلاش بر این است که با گرفتن بودجه تا پایان خرداد‌ماه بتوانیم بخشی از بدهی‌ها به گروه‌های تئاتری را پرداخت کنیم». کرمی در این گفت‌وگو به تخصیص اعتبار تئاتر نیز اشاره کرده و از طرح استقرار گروه‌های نمایشی و برگزاری جشنواره تئاتر کودک و تئاترفجر در طول سال می‌گوید.
از سال‌های گذشته بدهی‌هایی به گروه‌های تئاتری همواره وجود داشته و این موضوع ارثیه‌ای برای مدیر جدیدی است که سکان مدیریت مرکز هنرهای نمایشی را در دست می‌گیرد. آیا به شما هم این ارث رسیده است؟
متأسفانه بله. از آبان‌ماه سال گذشته به برخی از هنرمندان متعهد هستیم و کمک‌هزینه‌های برخی گروه‌ها هم پرداخت نشده است. در این میان یک سری بدهی جشنواره تئاترفجر را نیز داریم و به تعدادی از هنرمندان جشنواره سال گذشته بدهکار هستیم.
قرار است با این حجم از بدهی‌ها چه کنید؟
وعده‌ای داده شده که تا پایان خرداد‌ماه بودجه‌ای به ما اختصاص یابد تا بتوانیم حداکثر بدهی‌ها را بدهیم.
با توجه به تصویب بودجه سال‌جاری، دریافتی داشتید؟
همانطور که گفتید بودجه سال‌جاری مصوب شده اما فعلا دریافتی نداشتیم. بودجه برنامه‌ای که اعتبار آن مصوب شده، 32میلیارد تومان است اما مشکل اصلی ما در تأمین اعتبار است. سال گذشته هم 50درصد اعتبار را دریافت کردیم و امیدوارم امسال بیشتر شود. در این میان بودجه‌های زیر‌ساختی و عمرانی و همچنین تأمین هزینه‌های اداری هم مجزاست.
این روزها هنرمندان تئاتر از وضعیت اقتصادی در حوزه نمایش گله‌مند هستند؛ برخی تندیس حراج می‌کنند و برخی از بدهکاری مرکز می‌گویند. مرکز هنرهای نمایشی برای حل مشکل چه کاری می‌تواند بکند؟
بخشی از اعتراض‌ها درباره وضعیت معیشتی هنرمندان است. این درست که مرکز هنرهای نمایشی در این سال‌ها اعتبار مورد نظر را دریافت نکرده و همین موضوع مشکلاتی را رقم زده است اما درخصوص معیشت هنرمندان باید بگویم مشکل از جایی آغاز می‌شود که هنوز هنرمندان شغل ندارند. هنر نمایش باید به‌عنوان یک ردیف شغلی محسوب شود. اگر این اتفاق که سال‌ها درباره آن صحبت شده، بیفتد مشکلات معیشتی حداقل حل خواهد شد.
البته این وضعیت اقتصادی برای گروه‌های تئاتر شهرستان سخت‌تر است. زمانی مرکز طرح استقرار گروه‌های نمایشی را در دستور کار خود داشت. وضعیت این طرح چگونه پیش می‌رود؟
این طرح در حال اجراست و تا‌کنون بیش از 700گروه تئاتر در شهرستان‌ها ثبت‌نام کرده‌اند. هر سال هم گروه‌ها در حال زیاد شدن هستند و مطابق آیین‌نامه رفتار می‌شود و به گروه‌های نمایشی کمک‌هزینه تعلق می‌گیرد اما باز هم باید بگویم که اداره کل هنرهای نمایشی بودجه‌ای که می‌گیرد کفاف تأمین همه هزینه‌ها را نمی‌دهد و این مربوط به یک مدیر خاص یا دوره زمانی نیست.
گاهی نقدهایی درخصوص برگزاری جشنواره کوچک و بزرگ تئاتری می‌شود. به‌نظر شما نمی‌توان این جشنواره را تجمیع کرد؟
ببینید، هم‌اکنون جشنواره‌هایی که برگزار می‌شود را نمی‌توان تجمیع کرد؛ چراکه این جشنواره‌ها کاملا تخصصی هستند. جشنواره‌هایی چون تئاتر کودک و نوجوان، تئاتر خیابانی و تئاتر عروسکی هر کدام کاملا تخصصی برگزار می‌شوند. این جشنواره‌ها هیچ‌کدام ویترینی نیستند، بلکه در حوزه هنر نمایش جشنواره‌های جریان‌ساز و تأثیرگذارند. تئاتر آیینی و سنتی ما به سبب برگزاری جشنواره آیینی و سنتی به حیات خود ادامه می‌دهد اما باز هم کمبود بودجه داریم. در طول 3سال گذشته جشنواره‌های غیرضروری حذف شده‌اند؛ چراکه اعتبار مرکز همانطور که گفتم محدود است. در این شرایط اقتصادی و محدودیت‌ها از دولت هم نمی‌توان انتظاری داشت.
با توجه به بدهی‌های سال گذشته جشنواره تئاتر فجر، هم‌اکنون وضعیت جشنواره تئاتر فجر به چه شکل است؟
روند بودجه مصوب شده و ستاد برگزاری هم فردای پایان جشنواره تئاتر فجر96 کار خود را شروع کرده است. جشنواره تئاتر فجر جزو اولویت‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. تلاش ما این است که این جشنواره به بهترین شکل در کیفیت برگزار شود.
اما این بدهکاری مرکز به هنرمندان که برای امسال و سال گذشته نیست و پیشینه دارد، چه زمانی تمام شود؟
به‌نظرم تا زمانی که اعتبار تخصیص داده شده به تئاتر افزایش نیابد، این مشکل وجود خواهد داشت. روند فعلی تخصیص اعتبارات مطلوب نیست و البته خوش‌بینانه باید امیدوار بود که عرصه با اختصاص بودجه مناسب بهتر شود و این امر نیاز به رایزنی و توجه مسئولان بالاتر دارد.
این روزها تغییر مدیران تئاتری و جابه‌جایی مدیران تالارهای نمایشی صورت می‌گیرد و برخی نیز استعفا می‌دهند. البته این موضوع با آمدن مدیر جدید عادی است و به نوعی مرسوم شده؛ هر چند آسیب‌های خود را هم دارد. شما چه نظری در این خصوص دارید؟
درست است این تغییرات عادی و غیرمعمولی نیست اما مهم این است که باید ارزیابی‌ها را به نحو‌احسن انجام داد. باید نقاط مثبت و منفی را ارزیابی کرد. باید هر جا که ضعفی باشد، قوی کرده و از نیروهای تأثیرگذار استفاده کنیم. هدف این است که مرکز نیروهای مستعد و کاربلد را داشته باشد. در این تغییر و تحولات هم قرار نیست نیروها از دست بروند.
