راهی نو باید جست

  خبر: محمدرضا اکبری، دبیر انرژی سند تحول دولت گفت: روند شدت مصرف انرژی در کشور به بالاترین حد خود رسیده؛ به طوری که سومین تولیدکننده و مصرف‌کننده گاز در دنیا هستیم.
  نقد: سیاستگذاری در حوزه انرژی در طول سال‌های گذشته به گونه‌ای بوده که اکنون نه فقط به افزایش هزینه‌های دولت در زمینه انرژی منجر شده بلکه به ساختار سرمایه‌گذاری در بخش تولید هم صدمه زده است. افزایش هزینه‌های دولت برای تامین یارانه انرژی در عین حال صدمات جبران‌ناپذیری به اقتصاد زده و از طریق افزایش کسری بودجه در طول چند دهه گذشته منجر به خلق تورم هم شده است. در واقع میزان مصرف انرژی فقط یک سر ماجراست و پرداخت یارانه به انرژی ابعاد به مراتب عمیق‌تری در چرخه اقتصاد دارد. کارشناسان اقتصادی اعتقاد دارند اصلاح نظام قیمت‌گذاری انرژی، راه‌حل کلیدی برای مشکلات کنونی بوده و این موضوعی است که در مورد آن اتفاق نظر وجود ندارد، چرا که در مقابل این نظریه، برخی اعتقاد دارند که دلیل بالا بودن مصرف انرژی در ایران افزایش میزان هدررفت انرژی است، موضوعی که دبیر انرژی سند تحول دولت نیز به آن اشاره کرده و گفته است: در سال، معادل ۳ میلیارد بشکه نفت و گاز تولید انرژی داریم که ۴۰ درصد انرژی در بخش نهایی اتلاف می‌شود که اتلاف انرژی در شبکه تولید، انتقال و توزیع کشور اتفاق می‌افتد. اصلاح ساختار حکمرانی، مقدم بر اصلاح قیمت است. اگرچه آمارهای ارائه شده در زمینه اتلاف انرژی صحیح است، اما اگر دقیق‌تر نگاه کنیم متوجه می‌شویم که کاهش سرمایه‌گذاری در این حوزه و روزآمد نکردن تکنولوژی‌های
به کار رفته در بخش انرژی، عامل این موضوع بوده و یکی از دلایل این موضوع نیز ارزان بودن منابع انرژی در ایران است که توجیه اقتصادی افزایش سرمایه‌گذاری برای بهینه‌سازی مصرف انرژی را از بین برده است. در واقع اگر قیمت انرژی در ایران واقعی بود میزان اتلاف و هدررفت انرژی هم تا این حد نبود. در چنین شرایطی متوجه می‌شویم که راهکار اقتصاد‌دانان برای واقعی کردن قیمت‌ها راهکاری بهینه است و باید از اصول علم اقتصاد کمک گرفت.