یک ایتالیایی اولین‌بار تهران را چنارستان نامید

تهران شهر چنارهاست؛ از چنارهای بلندبالای خیابان ولیعصر(عج) تا چنارهای کهنسال شمیران و محدوده بازار و نیز چنارهایی که در هزاران کوچه و خیابان شهر سایه‌ خود را بی‌منت به رهگذران هدیه می‌دهند. این شهر از دیرباز به چنارهای کهنسالش معروف بود. چنار امامزاده صالح(ع) که اکنون دیگر هیچ نشانی از آن باقی نمانده و یا چنار امامزاده یحیی(ع) که حالا پرچمدار چنارهای کهنسال تهران است در کنار ده‌ها چنار قدیمی دیگر، چنان گردشگران و مسافران را مجذوب می‌کردند که همگی تهران را با چنارهایش می‌شناختند. این میان سفرنامه‌نویسان خارجی نیز به چنارهای تهران بی‌توجه نبودند تا جایی که اولین‌بار یک سفرنامه‌نویس ایتالیایی بود که تهران را شهر چنارها و یا به‌عبارتی چنارستان نامید. پیترو دلاواله، نجیب‌زاده، جهانگرد و سفرنامه‌نویس ایتالیایی، وقتی در زمان حکومت شاه‌عباس صفوی گذرش به تهران افتاد چنان مجذوب زیبایی چنارهای تهران شد که در سفرنامه‌اش این شهر را چنارستان نامید.
این سفرنامه‌نویس ایتالیایی در سفری که به خاورمیانه داشت برای ملاقات با شاه‌عباس صفوی راهی ایران شد. جست‌وجو در میان منابع مکتوب، سفرنامه‌ها و کتاب‌هایی که به تاریخ تهران پرداخته‌اند شکی باقی نمی‌گذارد که نخستین‌بار این پیترو دلاواله بود که تهران را شهر چنارها یا همان چنارستان نامید. او علاوه بر اینکه در سفرنامه‌اش، چند صفحه‌ای را به توصیف تهران عهد صفوی اختصاص داده، در چند سطر به چنارهای تهران اشاره کرده است. ماجرا از این قرار بود که پس از اتراق کاروان شاه‌عباس در بیرون از شهر، دلاواله از دروازه شمیران وارد تهران و محدوده پامنار ‌شد. او در نخستین مواجهه با چنارهای تهران، چنان مجذوب درختان کهنسال و تنومند شده که در سفرنامه‌اش بخشی را به توصیف چنارهای این محدوده اختصاص داده است. دلاواله پیش از توصیف چنارهای تهران به شرایط آب و هوایی و اقلیم تهران اشاره کرده است. به تعبیر او، نهرها و آب فراوانی که از قنات‌های این شهر می‌جوشد همه‌چیز را برای هرچه پربارتر شدن چنارهای تهران مهیا می‌کند. او در بخش دیگری از کتاب به چنارهای کهنسال و تنومند تهران اشاره می‌کند و می‌نویسد: تهران پر از باغ‌ چنار است و چنارهای این شهر چنان تنومند و قطورند که باید چند مرد دور‌تادور این چنارها بایستند تا بتوانند دستانشان را دور تنه چنار حلقه کنند.