یکی از محورهای اساسی که در دستور کار وزیر آموزش و پرورش دولت سیزدهم قرار گرفته و جزو برنامه‌های راهبردی او محسوب می‌شود، احیا و عملیاتی‌سازی سند تحول آموزش و پرورش است.
رضا مرادصحرایی می‌گوید: «سند تحول بنیادین بیش از 10سال پیش تصویب شده و امروز عزمی ملی برای احیا و به صدرآوردن این سند به‌وجود آمده است.» مرادصحرایی سند را نیازمند نگاشت نهادی، نگاشت حقوقی، نگاشت لسانی و نگاشت مدرسه‌ای می‌داند و می‌گوید: «این نگاشت‌ها در دست تدوین است و برخی از آنها در مرحله پایانی تهیه و تدوین قرار دارند.» او به اهمیت نگاشت قانونی سند اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: «سند تحول برای اجرای خود به 18قانون نیاز دارد که باید نوشته شود و به مرحله اجرا برسد.» مرادصحرایی پیوست رسانه‌ای را از ملزومات اجرای سند تحول بنیادین عنوان می‌کند و توضیح می‌دهد: «یک کار تحولی به مقدمه و آدابی خاص نیاز دارد و در صدر آداب و تمهیدات ایجاد تحول، گفتمان‌سازی در مورد آن است.» وزیر آموزش و پرورش با اشاره به اقدامات انجام شده برای ایجاد زیرساخت‌های فرهنگی اجرای سند می‌گوید: «در همین راستا از سال گذشته برگزاری سالانه طرح رهروان تحول را آغاز کردیم و به‌زودی آیین‌نامه مدارس در حال تحول را ابلاغ خواهیم کرد.» مرادصحرایی این اقدامات را مقدمه آغاز گفتمان اصلی می‌داند و خاطرنشان می‌کند: «چند هزار مدرسه به‌عنوان مدارس در مسیر تحول، در فرایندی مورد حمایت و راهبری قرار می‌گیرند تا فرایند تحول در آنها
اجرا شود.»
نگاهی به محتوای سند تحول آموزش و پرورش
سند تحول بنیادین آموزش و پرورش آذرماه سال1390 در شورای‌عالی انقلاب فرهنگی به تصویب نهایی رسید. این سند در 8 فصل به شرح زیر تنظیم شده است:
اول: کلیات: در فصل اول سند تحول بنیادین اصطلاحات و واژگان کلیدی به‌کار رفته در سند مورد بحث و بررسی قرار گرفته‌اند. واژگانی مانند: «نظام تعلیم و تربیت رسمی و عمومی»، «تعلیم و تربیت»، «ساحت‌های تعلیم و تربیت»، «نظام معیار اسلامی»، «شایستگی‌های پایه»، «هویت»، «معلم و مربی»، «جامعه اسلامی»، «سنین لازم‌التعلیم»، «حیات طیبه»، «چشم‌انداز» و «نظام دوره ای».
دوم: بیانیه ارزش‌ها: در فصل دوم پس از بیان منابع ارزشی سند، به 30 گزاره ارزشی که محور نظام تعلیم و تربیت به شمار می‌آید، اشاره شده است. از مهم‌ترین این گزاره‌ها می‌توان به: 1- آموزه‌های قرآن کریم
2- آموزه‌های مهدویت و انتظار 3- میراث نظری و عملی حضرت امام‌خمینی(ره) اشاره کرد.
سوم: بیانیه مأموریت: در فصل سوم به این نکته اشاره شده که آموزش و پرورش مأموریت دارد با تأکید بر شایستگی‌های پایه، زمینه دستیابی دانش‌آموزان در سنین لازم‌التعلیم را (طی 4دوره 3ساله) به‌مراتبی از حیات طیبه در ابعاد فردی، خانوادگی، اجتماعی و حتی جهانی فراهم کند. این مهم به‌صورتی منسجم و نظام‌مند، همگانی، عادلانه و الزامی در ساختاری کارآمد و اثربخش انجام شده و نقشی زیرساختی در نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی خواهد داشت.
چهارم: چشم‌انداز:فصل چهارم به ویژگی‌های نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی در افق1404 می‌پردازد. بر پایه چشم‌انداز1404، «مدرسه، جلوه‌ای از تحقق مراتب حیات طیبه، کانون عرضه خدمات و فرصت‌های تعلیم و تربیت، زمینه‌ساز درک و اصلاح موقعیت توسط دانش‌آموزان و تکوین و تعالی پیوسته هویت آنان براساس نظام معیار اسلامی، در چارچوب فلسفه و رهنامه نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی جمهوری اسلامی ایران محسوب می‌شود.»
پنجم: هدف‌های کلان:در فصل پنجم به 8 هدف کلان زیر اشاره شده است: تربیت انسان متعهد، ارتقای نقش نظام تعلیم و تربیت، گسترش عدالت آموزشی، برقراری نظام کارآمد مدیریت انسانی، افزایش مشارکت همگانی، بهسازی در نظام برنامه‌ریزی آموزشی، افزایش کارایی در نظام تعیلم و تربیت، کسب موقعیت نخست تربیتی در منطقه و جهان اسلام
ششم: راهبردهای کلان: در فصل ششم به 15راهبرد کلان اشاره و به این موضوع پرداخته شده که هر یک از این راهبردهای کلان با کدام‌یک از اهداف کلان متناظر و مرتبط است.
هفتم: هدف‌های عملیاتی و راهکارها: در فصل هفتم فهرست 23راهکار کلی مختلف بیان شده که عبارتند از: «پرورش درست تربیت‌یافتگان، تعمیق تربیت اسلامی، ترویج فرهنگ حیا و عفاف، تقویت بنیان خانواده، تأمین و بسط عدالت آموزشی، تنوع‌بخشی به محیط‌های یادگیری، افزایش نقش مدرسه و مشارکت نظام تعلیم و تربیت در تعالی کشور، جلب مشارکت ارکان مؤثر در تربیت، ارتقای منزلت اجتماعی فرهنگیان، بازمهندسی اصول حاکم بر برنامه درسی تربیت معلم، تأمین رفاه فرهنگیان، افزایش نقش شوراهای آموزش و پرورش، متناسب‌سازی فضاهای تربیتی با ویژگی‌های دانش‌آموزان، اصلاح محتوا و ارتقای جایگاه علوم انسانی، تنوع‌بخشی در ارائه خدمات آموزشی، استفاده از فناوری‌های نوین، نوآوری در نظام تعلیم و تربیت رسمی، استقرار نظام ارزشیابی و تضمین کیفیت، تأمین و تنوع‌بخشی منابع مالی و مدیریت مصرف، بازنگری ساختارها، ارتقا و بهبود مستمر کیفیت نظام کارشناسی و مدیریت آموزشی، توسعه ظرفیت پژوهش و نوآوری.
هشتم: چارچوب نهادی و نظام اجرایی تحول بنیادین آموزش و پرورش: در فصل پایانی به این موضوع پرداخته شده که برای تحقق اهداف و برنامه‌های سند ملی آموزش و پرورش در افق چشم‌انداز، سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و نظارت بر فرایند تحول بنیادین در 2سطح صورت می‌پذیرد:
سطح اول، سیاستگذاری و تصمیم‌گیری کلان و سطح دوم مربوط به برنامه‌ریزی و نظام اجرایی است.
شنبه 21 مرداد 1402
کد مطلب :
199594
+
-
کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به روزنامه همشهری می باشد . ذکر مطالب با درج منبع مجاز است .
Copyright 2021 . All Rights Reserved