عبور دوباره شاخص بورس از 2میلیون واحد

بهزاد رنجبر- روزنامه‌نگار

شاخص کل بورس تهران در مبادلات روز گذشته تحت ‌تأثیر رشد چند روزه قیمت دلار با 2درصد افزایش مواجه شد و توانست بار دیگر از مرز 2میلیون واحد عبور کند؛ با این حال شاخص کل هنوز 25درصد با قله تاریخی خود فاصله دارد و به‌طور دقیق مشخص نیست آیا روند نزولی شاخص که از 17اردیبهشت آغاز شده متوقف شده است یا خیر.
به گزارش همشهری، پس از 85روز نزول، بازار سهام از دوشنبه هفته قبل و درست همزمان با افزایش 1300تومانی قیمت دلار با افزایش مواجه شده است. در این مدت شاخص کل بورس تهران 65هزار واحد معادل 3.3درصد افزایش داشته و این روند صعودی در مبادلات دیروز هم ادامه یافت؛ به‌طوری که شاخص کل بورس تهران دیروز توانست با یک صعود پرقدرت معادل 2درصد رشد و بار دیگر از مرز 2میلیون واحد عبور کند.
در مبادلات دیروز همچنین سهامداران خرد 252میلیارد تومان نقدینگی تازه وارد بازار سهام کردند و نسبت ورود پول حقیقی به ارزش کل معاملات خرد به 5درصد رسید.
ارزش معاملات خرد نیز در دادوستد‌های دیروز 28.5درصد رشد کرد و به 5هزارو168میلیاردتومان رسید. این آمار‌ها نشان می‌دهد از فشار فروش سهام و نزول‌های سنگین شاخص در هفته‌های گذشته که در تاریخ بازار سرمایه بی‌سابقه بوده، کاسته شده است. با وجود این، میزان رشد شاخص کل بورس تهران هنوز 25درصد پایین‌تر از قله تاریخی خود است که در 17اردیبهشت امسال ثبت شد و شاخص توانست تا محدوده 2میلیون و 550هزار واحد پیشروی کند.

رشد زیر سایه تردید
با وجود رشد 3.3درصدی شاخص بورس از دوشنبه هفته قبل تاکنون آمارها نشان می‌دهد هنوز به‌طور قطع نمی‌توان گفت روند نزولی شاخص بورس که از 17اردیبهشت آغاز شده، متوقف شده است یا نه. طبق اطلاعات موجود با وجود آنکه ارزش کل معاملات خرد در مبادلات دیروز با رشد مواجه شده اما این نماگر که یکی از مهم‌ترین نماگرهای بازار سرمایه است فاصله زیادی با زمانی دارد که هنوز نزول بورس شروع نشده بود. طبق این اطلاعات یک روز قبل از آغاز نزول بورس در 16اردیبهشت‌ماه، ارزش کل معاملات خرد به 23هزار میلیارد تومان رسیده بود که مقایسه ارقام فعلی با دوره رونق بورس نشان می‌دهد ارزش کنونی معاملات، یک چهارم دوره رونق بازار سهام است. اطلاعات تکمیلی‌تر نیز نشان می‌دهد از زمان آغاز نزول بورس تاکنون بیش از 5هزار میلیارد تومان از نقدینگی سهامداران خرد راهی صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت شده است. این ارقام نشان می‌دهد سهامداران به‌دلیل اتفاق‌های رخ داده در زمان نزول بورس هنوز برای سرمایه‌گذار مجدد در بورس تردید دارند. با همه اینها 2عامل می‌توانند زمینه‌های رشد شاخص بورس را در آینده فراهم کنند؛ عامل اول رشد درآمد شرکت‌های بورس و عامل دوم رشد قیمت دلار است.

سناریو‌های پیش‌روی شاخص
به زعم کارشناسان با توجه به افزایش نرخ گاز و سوخت صنایع و همچنین افزایش عوارض صادراتی شرکت‌های فلزی بورس چندان نمی‌توان به افزایش سودآوری شرکت‌های بورس در فصل‌های بعدی امیدوار بود و همین حالا هم جمع کل سود شرکت‌های بورس نسبت به دوره مشابه سال قبل ارقام کمتری را نشان می‌دهد. سال قبل در همین دوره جمع کل سود خالص شرکت‌های بورس 900هزار میلیارد تومان بوده که این میزان در حال حاضر به 863هزار میلیارد‌تومان رسیده است. آمارهای تکمیلی‌تر همچنین از کاهش حاشیه سود برخی شرکت‌های بزرگ بورس حکایت دارد که اثرگذاری زیادی بر بازار سهام دارند. بر همین اساس، تحلیلگران چندان روی عامل اول یعنی افزایش سودآوری شرکت‌های بورس در فصول بعدی به‌عنوان یک عامل بنیادی حساب باز نمی‌کنند.
با وجود آنکه چشم‌اندازهای بنیادی برای تداوم رشد شاخص بورس چندان روشن نیست، به‌زعم تحلیلگران چنانچه قیمت دلار با رشد مواجه شود شاخص کل بورس تهران نیز می‌تواند بر بستر رشد قیمت دلار با افزایش مواجه شود. سوابق آماری نشان می‌دهد بین نوسان‌های شاخص بورس و قیمت دلار همبستگی وجود دارد و نوسان‌های بازار ارز، شاخص بورس را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. با این همه و با وجود رشد 1300تومانی قیمت دلار در هفته گذشته نمودار‌ها نشان می‌دهد در 3‌ماه گذشته قیمت دلار در محدوده 50هزار تومان در نوسان بوده و پیش‌بینی در مورد نوسان‌های بازار ارز برای کارشناسان دشوار شده است.
فارغ از این دو عامل یکی دیگر از موضوعاتی که این روز‌ها ذهن فعالان بازار سرمایه را مشغول کرده افزایش نرخ بهره است؛ برخی تحلیلگران اعتقاد دارند نرخ بهره در آینده افزایش خواهد یافت و چنانچه نرخ بهره افزایش یابد همه سناریوهای رشد شاخص بورس منتفی خواهد شد.