فناوری
استارت‌آپ‌های انقلابی جایگزین هنجارشکن‌ها
معاون علمی و فناوری ریاست‌جمهوری: برخی استارت‌آپ‌ها ناهنجاری‌های فرهنگی دارند و باید برای آنها رقبای انقلابی راه‌اندازی شود
عمادالدین قاسمی‌پناه-روزنامه‌نگار
معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهوری در تازه‌ترین واکنش نسبت به وقایع اخیر رخ داده در اکوسیستم استارت‌آپی کشور اعلام کرده که باید رقبایی قوی برای استارت‌آپ‌ها از سوی جریان‌های انقلابی راه‌اندازی شود. معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور با تفاوت قائل شدن بین هویت فرهنگی 2 زیست‌بوم فناوری و زیست‌بوم کارآفرینی استارت‌آپی در یکی از پلتفرم‌های بومی نوشته است: «بیشتر دانش‌بنیان‌ها که در زیست‌بوم فناوری فعالیت می‌کنند به‌دلیل درگیر بودن با حل مسائل واقعی و مشکلات کشور، در حوزه‌های مختلف مانند درمان، نفت، کشاورزی، هوافضا و...، سلامت فرهنگی و دلبستگی به کشور دارند، اما برخی از شرکت‌های زیست‌بوم کارآفرینی استارت‌آپی ناهنجاری‌های جدی فرهنگی دارند.» این موضوع پس از آن عنوان می‌شود که تعدادی از کسب‌وکارها و استارت‌آپ‌های کشور به‌علت ناهنجاری اجتماعی و فرهنگی، پلمب شدند. مسئولان کشور توقف فعالیت این کسب‌وکارها را تأیید نکرده اما بر برخورد با ناهنجاری‌ها تأکید داشتند.
تفکیک 2زیست‌بوم به لحاظ فرهنگی
روح‌الله دهقانی فیروزآبادی، معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور در یکی از پلتفرم‌های بومی بر تفاوت‌های جدی 2زیست‌بوم «فناوری» و «کارآفرینی-استارت‌آپی» کشور تأکید کرده و نوشته است: هویت فرهنگی زیست‌بوم فناوری و زیست‌بوم کارآفرینی استارت‌آپی که عموما در حوزه اقتصاد دیجیتال فعالیت می‌کند تفاوت‌های جدی دارد. از نظر دهقانی فیروزآبادی «بیشتر دانش‌بنیان‌ها که در زیست‌بوم فناوری فعالیت می‌کنند به‌دلیل درگیر بودن با حل مسائل واقعی و مشکلات کشور، در حوزه‌های مختلف مانند درمان، نفت، کشاورزی، هوافضا و...، سلامت فرهنگی و دلبستگی به کشور دارند.» این درحالی است که به اعتقاد او «برخی از شرکت‌های زیست‌بوم کارآفرینی-استارت‌آپی ناهنجاری‌های جدی فرهنگی دارند.»
ریشه یابی ناهنجاری‌های فرهنگی
معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور در بخشی دیگر از متنی که نوشته، برای ریشه یابی ناهنجاری‌های فرهنگی زیست‌بوم کارآفرینی- استارت‌آپی تلاش و به آسیب‌های جدی آن اشاره می‌کند و می‌نویسد: «از نظر من، دلیل عمده آن، جنس ورود این مسئله در سال‌های گذشته همراه با جریان‌های خارجی - غربی و فرهنگ غربی بوده و آسیب‌های جدی هم داشته است.» دهقانی فیروزآبادی پس از ریشه‌یابی این ناهنجاری‌ها 2راه‌حل هم ارائه می‌کند. او راه‌حل اساسی برای حل این معضل را «تدوین و «اجرای» قوانین محکم توسط تنظیم‌گرهای اقتصاد دیجیتال در کشور» می‌داند. دهقانی فیروزآبادی با این حال راه‌حل دوم را «حمایت و پشتیبانی از جریان‌های اصیل و معتقد فرهنگی و انقلابی برای ایجاد رقبای قوی» می‌داند و تأکید می‌کند که «نهاد‌سازی پی‌درپی، دردی از کشور دوا نمی‌کند، مردم باید برای نقش‌آفرینی تقویت شوند.»
کپی‌برداری از پارک‌های آمریکایی
روح‌الله دهقانی فیروزآبادی زمانی که سکان هدایت جهاد دانشگاهی کشور را در دست داشت، پارک‌های علم و فناوری کشور را کپی‌برداری از پارک‌های علم و فناوری آمریکا دانسته بود که اقتصاد خصوصی و غیرایدئولوژیک دارد. معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری حدود یک سال پیش گفته بود: «ما آمده‌ایم فرمول پارک‌های فناوری مربوط به آمریکایی‌ها را که برای اقتصاد خصوصی غیرایدئولوژیک آنها طراحی شده است، اینجا و در ایران کپی کرده‌ایم. سؤال اینجاست که انصافا چقدر پارک‌های علم و فناوری موفق بوده‌اند؟»
نقش دولت در عرصه کسب‌وکارهای دیجیتال
ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور اقتصاد دیجیتال را بخش قابل‌توجهی از اقتصاد کشورهای توسعه‌یافته و در حال پیشرفت دانسته و عقب‌ماندگی در این بخش را خسارت‌بار و غیرقابل جبران می‌داند. به اعتقاد او «نقش دولت در عرصه کسب‌وکارهای دیجیتال، حمایت، هدایت و نظارت و تنظیم‌گری است و دستگاه‌های تنظیم‌گر باید به‌نحوی فعالیت‌شان را تنظیم کنند که موجب اخلال در کسب‌وکار نشود.»
حمایت از اقتصاد دیجیتال
در برنامه هفتم توسعه هدف‌گذاری 15درصدی برای اقتصاد دیجیتال درنظر گرفته شده است. وزیر ارتباطات هم اخیرا درباره اقتصاد دیجیتال اعلام کرد که با راه‌اندازی کارگروه اقتصاد دیجیتال در کمتر از 2سال گذشته با هدف رفع مشکلات توسعه اقتصاد دیجیتال، سهم این حوزه از تولید ناخالص ملی از ۶.۴ به ۷.۵ رسیده و این میزان تا سال ۱۴۰۴ باید به ۱۰درصد برسد. همچنین معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور هم بارها اظهار امیدواری کرده که تا 3سال آینده، می‌توانیم 10یونیکورن در کشور داشته باشیم. بدیهی است، پا گرفتن استارت‌آپ‌ها نه با حمایت‌های دولتی که براساس رشد ارگانیک امکان‌پذیر است.
