چگونه از ابتلا به تب مالت جلوگیری کنیم؟
تب دیوانه
همه ما با اینکه بارها نام بیماری تب مالت، بیماری‌ای که معروف است به بیماری هزارچهره را شنیده‌ایم اما کمتر با علائم و نشانه‌های آن آشنا هستیم. حتی اغلب در این حد می‌دانیم که بر اثر خوردن شیر، کشک، ماست و لبنیات محلی ممکن است به تب مالت مبتلا شویم. از آنجا که این بیماری با آمدن بهار و تابستان بیشتر شده و جزو بیماری‌های مزمن هم محسوب می‌شود با پزشکان متخصص درباره راهکارهای پیشگیری از این بیماری گفت‌وگو کرده ایم:
از سالم بودن لبنیات مطمئن شوید
زهرا صادقی- متخصص بیماری‌های عفونی- می‌گوید: تب مالت از راه‌های مختلف منتقل می‌شود اما راه اصلی‌‌اش، استفاده از محصولات لبنی است که از دام آلوده تهیه شده‌اند. اگر شیر به اندازه کافی جوشانده شود، حتی اگر دام بیمار باشد، باز هم از انتقال بیماری جلوگیری می‌شود. متأسفانه هنوز این تصور در کشور ما وجود دارد که جوشاندن شیر باعث می‌شود، مواد مغذی آن از بین برود. این تفکر اشتباه است. همچنین اگر شیر به اندازه کافی جوشانده نشده باشد، تمام محصولاتی که از شیر و ماست تهیه می‌‌شوند ازجمله دوغ، قره قروت، کره، پنیر و کشک، خامه و بستنی هم می‌توانند بیماری زا باشند. البته این به این معنی نیست که نباید از لبنیات استفاده کرد چرا که استفاده از لبنیات بسیار ضروری است و نباید مردم را از مصرف لبنیات ترساند، تأکید ما بیشتر بر این است که باید قبل از استفاده، از محصولات لبنی و گوشت محلی از سالم بودن آن مطمئن شد و ترجیحا از لبنیات پاستوریزه استفاده کرد.
ایرج حریرچی- سخنگوی وزارت بهداشت- هم دراین باره می‌گوید: اگر شیر پاستوریزه مصرف شود، نگرانی در مورد تب مالت وجود ندارد. البته به‌علت مواردی که درباره پالم مطرح شد، تمایل مصرف از لبنیات پاستوریزه به سمت لبنیات سنتی رفته است؛ درحالی‌که وزارت بهداشت کارخانه‌ها را بهتر می‌تواند کنترل کند و از نظر بهداشت و سلامت مورد تأیید است.
بیماری مشترک بین انسان و دام
تب مالت بیماری مسری عفونی و از بیماری‌های مشترک بین انسان و دام محسوب می‌شود. پیشگیری از تب مالت کار آسانی است اما درمانش می‌تواند چند‌ماه طول بکشد. زهرا صادقی- متخصص بیماری‌های عفونی- به همشهری می‌گوید: بیماری به 2 شکل حاد و مزمن خود را نشان میدهد. نوع حاد، با تب متناوب و تعریق همراه است. بیمار احساس ضعف و بی‌حالی دارد و دردهای پراکنده‌ای در بدنش احساس می‌کند. اما در نوع مزمن، بیمار تب آنچنانی ندارد و به جایش، دردهای استخوانی پراکنده دارد که بیشتر در ناحیه لگن، به‌صورت یکطرفه است. ورم مفاصل هم رخ میدهد. حتی گاهی بیمار دچار افسردگی و بی‌‌حوصلگی می‌شود.
بیماری چگونه شروع می‌شود؟
«شروع تب مالت می‌تواند ناگهانی یا تدریجی باشد اما این بیماری با تب، لرز، عرق، خستگی مفرط، بی‌اشتهایی، کاهش وزن، سرفه خشک، گلودرد و یبوست همراه است و نیاز به درمان طولانی و مصرف آنتی بیوتیک دارد». شاهین قائمی- متخصص بیماری‌های عفونی- با بیان این مطلب درباره اینکه چه افراد دیگری می‌توانند مستعد ابتلا به این بیماری باشند چنین توضیح میدهد: این بیماری در افرادی که در دامداری‌ها کار می‌کنند یا در کارخانه‌هایی که گوشت را بسته‌بندی می‌کنند می‌تواند از راه پوست، مخاط یا دستگاه تنفسی جذب شود همچنین برخی مشاغل که در آن فرد با دام سروکار دارد مانند تکنسین آزمایشگاه، دامپزشکی، چوپان، قصاب و کارکنان کشتارگاه نیز در معرض خطرابتلا به این بیماری هستند. این در حالی است که این افراد با رعایت اصول ایمنی و بهداشتی یعنی استفاده از ماسک، عینک، دستکش و روپوش، می‌توانند از این بیماری مصون بمانند.
با علائم تب دیوانه آشنا شویم
از نظر علائم، تب مالت را تب دیوانه می‌نامند برای اینکه علائم آن همیشه به یک شکل نیست، اما در این بیماری تب مداوم وجود دارد که ممکن است در شب بیش از روز این علائم وجود داشته باشد و مدت زمان آن طولانی است و می‌تواند حتی هفته‌ها یا ماه‌ها به طول بینجامد. جالب است بدانید که علامت اصلی این بیماری تب است که عموما در عصر و شب به اوج می‌رسد و بیمار دچار تعریق فراوان می‌شود. اوایل بیماری ممکن است تا مدت‌ها جز تب و تعریق شبانه علامت دیگری وجود نداشته باشد، ولی به‌تدریج درد استخوان‌ها و مفاصل به‌خصوص درد لگن در برخی بیماران شروع می‌شود. درد لگن گاهی آنقدر شدید است که راه رفتن بیمار به سختی انجام می‌شود. تب مالت همچنین سبب بروز سردرد و افسردگی در بیشتر بیماران می‌شود همچنین بروز مشکلات پوستی مانند راش‌های سرخکی شکل یا کهیری شکل و خارش دار، بروز اختلالات کلیوی و عوارض چشمی از دیگر عوارض این بیماری به‌شمار می‌رود.
تب مالت قابل درمان است
معمولا تشخیص تب مالت در مراحل اولیه دشوار است، چون در این زمان معمولا به بسیاری از بیماری‌های دیگر مانند آنفلوانزا شباهت دارد. اگر دچار تب شده‌اید و دمای بدن‌تان به‌سرعت در حال بالا رفتن است، درد عضلانی یا ضعف غیرعادی دارید و عوامل خطرساز ابتلا به این بیماری یا یک تب مداوم دارید، حتما به پزشک مراجعه کنید. آزمایش تشخیص بیماری تب مالت، تست رایت نام دارد که بسیار ساده و ارزان قیمت است و در تمام نقاط کشور انجام می‌شود. گاهی دوره نهفتگی این بیماری طولانی می‌شود و بیمار به یاد نمی‌‌آورد که غذای آلوده خورده است یا نه. به‌دلیل شیوع زیاد این بیماری در کشور، معمولا اگر بیمار بیشتر از یک هفته تب داشته باشد، باید آزمایش تشخیص تب مالت را انجام دهد. به هر حال تب مالت قابل درمان است و به‌مدت 2تا 3ماه انجام می‌شود.همچنین بیماری تب مالت از زمان اطلاع تا بروز دوره نهفته متفاوتی دارد که اغلب بین یک تا 3 هفته است، ولی گاهی تا 6ماه نیز طول می‌کشد. براساس شدت بیماری، علائم به
3 شکل حاد، متوسط و مزمن بروز می‌کند.
