چرا گوشت ارزان نمی‌شود؟

قیمت گوشت روزبه‌روز در حال بالا رفتن است و بازار این کالای اساسی از ابتدای سال تاکنون، نه به وعده‌های افزایش عرضه دام واکنش مثبت نشان داده، نه به خبر واردات گوشت گرم. 100هزار تومان فقط ظرف 2‌ ماه خرداد و تیر به قیمت گوشت افزوده شده و شقه گوسفندی به کیلویی 500هزار تومان رسیده است. قیمت دام زنده برخلاف اظهارات تولیدکنندگان از اول امسال افزایشی بوده، عرضه دام به کشتارگاه‌ها افت چشمگیر داشته و عبور از عید قربان هم که گفته می‌شد اوج تقاضا و قیمت گوشت خواهد بود، نتوانست قیمت گوشت را به سرازیری هدایت کند. قیمت دام زنده در میادین که پیش از عید قربان کیلویی 173هزار تومان بود دیروز به 199هزار تومان رسید و قیمت دام زنده آزاد نیز کیلویی 220هزار تومان اعلام می‌شود. وضعیت نگران‌کننده‌ای که گزینه واردات را دوباره روی میز دولت گذاشت و رئیس سازمان توسعه تجارت ابتدای هفته جاری اعلام کرد تا پایان تابستان روزانه 100تن گوشت گرم از 3کشور روسیه، رومانی و مغولستان به کشور وارد خواهد شد؛ خبری که با توجه به تجربه‌های ناموفق اخیر در این زمینه، نتوانست تغییری در نرخ‌های بازار ایجاد کند. اما چرا گوشت خیال ارزانی ندارد؟ اصل ماجرا چیست؟
روند افزایشی قیمت گوشت نیز مثل دیگر کالاها تابع اصل ثابت شده عرضه و تقاضاست و مهم‌ترین دلیل رشد قیمت را باید در میزان عرضه جست و‌جو کرد. خرده‌فروشی‌های تهران درماه‌های اخیر بارها از کاهش شدید عرضه دام به کشتارگاه‌ها گفته‌ و این عامل را مهم‌ترین دلیل گرانی‌ اخیر گوشت دانسته‌اند. موضوعی که گزارش اخیر مرکز آمار در زمینه عملکرد کشتارگاه‌ها نیز مؤید آن است. براساس گزارش مرکز آمار، عرضه گوشت در خردادماه 1402در مقایسه با‌ماه مشابه پارسال 12درصد کاهش داشته که بیشترین سهم از این کاهش مربوط به گوسفند و بره بوده است. همچنین براساس گزارش دیگری از این مرکز، تعداد دام سبک موجود در دامداری‌های کشور در بهار سال ١٤٠٢ نسبت به بهار سال ١٤٠١ نزدیک به ۱.۷درصد کاهش یافته است. کارشناسان این حوزه معتقدند این کاهش به زیان دامداران به‌دلیل رشد شدید هزینه‌های تولید به‌ویژه نهاده‌ها برمی‌گردد که بخش زیادی از دام‌های مولد را به ناچار به کشتارگاه‌ها فرستاد و تولید را کاهش داد. اما در کنار کاهش تولید چه عوامل دیگری در رشد قیمت گوشت مؤثر بوده‌ است؟
قاچاق عامل مهم ‌دیگری است که بخشی از دام‌ها را به جای بازار داخل به کشورهای همسایه می‌فرستد تا درآمد دلاری برای دامدار ایجاد کند. مدیرعامل اتحادیه دام سبک کشور، عمده مشکل دامداران را کمبود نقدینگی برای تهیه نهاده‌های دامی عنوان می‌کند؛ مشکلی که اصلی‌ترین انگیزه دامداران برای فرستادن دام‌هایشان به آن سوی مرزهاست. به‌گفته افشین صدر دادرس، با وجود افزایش 6برابری قیمت نهاده‌ها، نه از کمک دولتی خبری هست و نه از نهاده‌های مدت‌دار که دامدار بتواند کمی ‌دیرتر هزینه آن را پرداخت کند. به‌گفته این فعال صنفی، جمعیت دام کشور بسیار بیشتر از داده‌های مرکز آمار، یعنی 33درصد کاهش داشته است، به‌طوری که جمعیت دام سبک 5میلیون راس و جمعیت دام مولد 1.2میلیون راس کاهش داشته است؛ وضعی که باید تغییر کند.