حل آسیب اجتماعی با نگاه قرارگاهی

علیرضا نادعلی؛ سخنگوی شورای شهر

موضوع آسیب‌های اجتماعی با وجود اینکه به‌تدریج اتفاق می‌افتد ولی انبوهی مشکل در جامعه ایجاد می‌کند که به‌راحتی قابل رفع و رجوع نیست. یکی از اتفاقات خجسته و بجا در ابتدای این دوره مدیریت شهری این بود که هم شورای اسلامی و هم مجموعه شهرداری شانه زیر بار آسیب‌های اجتماعی گذاشتند. ما در مجموعه شورا و شهرداری به آن دیدگاه اعتقاد داشتیم که شهرداری را علاوه‌بر ارگان خدماتی یک نهاد اجتماعی و فرهنگی هم می‌شناختیم. مهم‌ترین مباحث در حوزه اجتماعی به‌دلیل ترک فعل دستگاه‌ها و شرایط خاص تهران با توسعه‌های نامتوازن، جمعیت زیاد و جغرافیای خاص رخ داده است. نسخه‌های اشتباه هم برای کاهش آسیب‌ها داده شده که بعضا باعث شده این آسیب‌ها در مواردی نه‌تنها کاهش نیابد بلکه انبوه‌تر هم بشود. در ابتدای دوره این مشکل بیشتر به چشم می‌خورد زیرا با ترک فعل‌های زیادی روبه‌رو بودیم. شرایط انقدر اورژانسی بود که با یک خردورزی جمعی، شهرداری زیر بار این کار رفت و خیلی زود با نگاه واقع‌بینانه قرارگاه اجتماعی را تشکیل داد چون می‌دانست با وجود اینکه فوریت وجود دارد اما باید دیگر دستگاه‌ها هم در کنار هم وارد عمل شوند تا شاید بشود بخشی از اینها را حل کرد.
همه در قرارگاه با حضور قوه قضاییه، نیروی انتظامی، ‌سپاه، ‌بسیج، بهزیستی و... کنار هم آمدند. از 2سال پیش تا الان خیلی‌ها مخالف و عده زیادی موافق این کار بودند اما عملا با افزایش فضای نگهداری معتادان متجاهر و استفاده از راه‌حل‌های عملی‌تر، تعداد آنها کاهش پیدا کرده است. نتایج، متناسب با همکاری‌ها و عدم‌همکاری‌ها افت و خیز داشته است. زمانی که بحث اغتشاشات در تهران بود هم به‌کار لطمه خورد. نهایتا زمانی که از یاورشهر‌ها بازدید می‌کنیم می‌بینم که روش‌های مختلف بازگشت معتادان به زندگی را در این مراکز به‌کار گرفته‌اند. علاوه‌بر جمع‌آوری معتادان متجاهر، بعد از اینکه سم‌زدایی می‌شوند و درمان انجام می‌شود، آموزش‌ها‌ و مهارت‌آفرینی اتفاق می‌افتد و در آخر بازگشت به خانواده را داریم که از همه سخت‌تر است.  البته کسانی که با معضل اعتیاد آشنا هستند می‌دانند که بسیاری از اوقات معتادان همه این مراحل را طی می‌کنند و باز هم در دام اعتیاد می‌افتند ولی ما نمی‌توانیم نسبت به آنها بی‌تفاوت بمانیم.خیلی‌ها تبلیغ می‌کردند که اعتیاد جرم نیست فقط بیماری است؛ درحالی‌که طبق قانون‌ و انگاره‌های تفکری ما قطعا جرم است در عین اینکه بیماری هم به‌شمار می‌آید اما   باید فکر کنیم معتاد با وجود اینکه مجرم و بیمار است باز هم فرزند خانواده ماست و باید به فکر درمان او باشیم. به‌نظر من این روش قرارگاهی با نگاه‌های دفاع‌مقدسی و مدیریت جهادی، خیلی عملیاتی‌تر از مدیریت یکپارچه است. بخشی از بار هم اکنون روی دوش شهرداری قرار گرفته است که آثار اقدامات شهرداری امروز در جامعه معلوم اما
استمرارش مهم است.