ایمن‌سازی‌ جاده تردد یوز شروع شد

زهرا رفیعی- روزنامه‌نگار

برای رانندگی در مسیر‌های طولانی هیچ‌چیز به اندازه عدم‌جذابیت بصری جاده، خسته‌کننده نیست. بخش‌هایی از مسیر طولانی جاده تهران-مشهد نیز همین شرایط را دارد. این ویژگی تا‌کنون جان چندین یوزپلنگ آسیایی را که به‌شدت در معرض انقراض است، گرفته است. شب‌ها جاده، بی‌انتها‌تر از همیشه به‌نظر می‌رسد. نوای موسیقی و همصحبتی با همسفر نیز در این مسیر از خستگی راه کم نمی‌کند. کمتر کسی در این جاده دلش می‌خواهد مسیر کش بیاید و آهسته‌تر حرکت کند. لذت بردن از چشم‌انداز کویری در روز جای خود دارد، ولی رانندگی در شب تیره کویر حکایتی دیگر است. راننده در بخشی از مسیر تهران ـ مشهد که در زیستگاه یوز احداث شده، فقط خط‌های جاده را می‌بیند و تابلوهای شبرنگی ترافیکی که هشدار می‌دهد جاده به‌زودی می‌پیچد. به قول محیط‌بانان رانندگی در این مسیر کسل‌کننده است و مجاب کردن راننده‌ها برای ترمز کار ساده‌ای نیست و بهترین و تنها کار فنس‌کشی، ایجاد روشنایی و دوربین کنترل سرعت است.

وعده‌ای که تا یک‌ماه دیگر عملی می‌شود
احمد رادمان، رئیس پارک ملی توران: در آخرین جلسه وزارت راه، قرار شد که از سرفصل اعتبارات وزارت راه 20میلیارد تومان به سازمان حفاظت محیط‌زیست داده شود تا برای فنس‌کشی استفاده شود. قرار است طول فنس‌کشی در نهایت به 10کیلومتر برسد(هر طرف 5کیلومتر) در ضمن بودجه‌ای که سال گذشته در وزارت راه برای روشنایی جاده مصوب شد امسال برای 4کیلومتر از جاده استفاده می‌شود. چاله‌های نصب روشنایی کنده و فوندانسیون اجرا شده و فقط نصب تیر برق باقی مانده است. وزارت راه به ما وعده داده است که در کمتر از یک‌ماه این پروژه را انجام خواهد داد. برای 6کیلومتر دیگر هم وزارت راه مصوبه دارد و سازمان محیط‌زیست برای آن جانمایی کرده است. نامه‌نگاری‌ها و مناقصه آن نیز برگزار شده و همین روزها کار شروع می‌شود. فنس‌کشی جدید ادامه فنس‌کشی سال 1397است. جانمایی دوربین‌های ترافیکی و تابلوهای هشدار یوز جدید هم انجام شده است. فوندانسیون این تابلوها هم انجام شده و در کمتر از یک‌ماه نصب خواهد شد.

 مناسب‌سازی زیرگذرها برای تردد یوزها
برخی از کارشناسان تأثیرگذارترین راه برای حفاظت در شرایط فعلی را فنس‌کشی می‌دانند؛ به شرط اینکه در کنار آن، مناسب‌سازی زیرگذرها هم انجام شود؛ چراکه بدون ساخت زیرگذرها، این محل جزیره‌ای‌تر از قبل می‌شود. طی سال‌ها، زیرگذرهایی که درواقع آب‌گذر هستند در زمان سیل و باران با شن و ماسه پر شده‌اند. به‌گفته رئیس پارک ملی توران، منظور از مناسب‌سازی‌ این است که وزارت راه شن و ماسه درون زیرگذرها را خالی و گود کند تا یوز جرأت عبور از آن را پیدا می کند. ‌بگذرهایی که عرض و ارتفاع مناسبی دارند برای این منظور پیشنهاد شده‌اند. زیر آبگذرها، نشانه‌هایی از عبور گوشت‌خواران دیده شده است؛ بنابراین یوزپلنگ هم از آن عبور می‌کند. در طول روز مشکل کمتر است و احتمال استفاده حیات‌وحش از آن وجود دارد، ولی در شب عمق کم زیرگذر مانع از اعتماد جانور به تاریکی است.