اینبار کجا بریم؟
با آغاز تابستان فصل سفرهای خانوادگی آغاز میشود. این یک بسته پیشنهادی جمع و جور اما متفاوت برای سفر به مناطق کمتر شناخته شده ایران است
کامران بارنجی
این روزها، روزهای سفر است. همه ایران جان میدهد برای گشت و گذار. مردم شهرها و روستاهای مختلف هم آمادهاند تا سنت مهماننوازیشان را به رخ بکشند. آنچه در این صفحه میخوانید، یک بسته پیشنهادی برای سفرها است؛ با این تفاوت که ما سراغ معرفی مناطق و شهرهای شناخته شده که مقصد اغلب سفرها هستند؛ مانند مشهد، شمال، شیراز، اصفهان، کیش و...نرفتهایم. ما در اینجا، سراغ چند منطقه و شهر رفتهایم که شاید در نگاه اول بهعنوان مقصد سفر، در ذهن نیایند اما شاید از خیلی از نقاط دیگر برای شما بهعنوان یک گردشگر جذاب باشند.
سردشت
آبگوشتخوری در بهشت
فاصله از تهران: 850کیلومتر
زمینی: آزادراه تهران به زنجان- بیجار- سقز- بانه- سردشت، و هوایی: میتوانید از پرواز تهران به سنندج استفاده کنید بعد مسیر سنندج به سردشت را با ماشین طی کنید یا پرواز تهران به ارومیه را سوار شوید و بعد دوباره مسیر ارومیه به سمت سردشت را با ماشین بروید.
مدت اقامت پیشنهادی
3روز
چرا باید بروم؟
کردها قطعا یکی از مهماننوازترین مردم ایران هستند. سردشت علاوه بر طبیعت بکر و بینظیری که دارد برای علاقهمندان به خرید هم میتواند جذاب باشد. البته طی این 3روز حتما نباید در سردشت بمانید. شما میتوانید به بانه با مراکز خرید زیادش در 50کیلومتری سردشت و پیرانشهر در 35کیلومتری سردشت که آنجا هم مغازههای زیادی دارد، بروید.
چه چیزهایی را از دست ندهیم؟
جاده سردشت به پیرانشهر و مسیر جنگلهای آلواتان که به اعتقاد خیلیها از جاده چالوس هم زیباتر است. مسیر سردشت به بانه هم پر از جنگلهای وحشی و باغهای انگور و سیب است که دیدن و گشت و گذار بین آنها برای مسافران لذت عجیبی دارد. آبشار شلماش در سردشت و مناظر رودخانه زاب کوچک، استراحتگاههای محلی منطقه زمزیران و البته چشمه زیبای کانی سور.
چطور بیشتر خوش میگذرد؟
مردم مناطق کردنشین عاشق خوراکیهای محلی خودشان هستند. یعنی اگر روزی به این مناطق رفتید زیاد درگیر خرید کردن نشوید. مثلا سردشتیها عادت دارند صبحانه کباب کوبیده یا جگر بخورند. کبابیهای اطراف میدان سرچشمه بهترین پاتوق برای کبابخورهاست. بانهایها معجونی از سیبزمینی و تخممرغ پخته، کره محلی، سبزی محلی و نان سنگک درست میکنند که بعد از چند ساعت گشتن در مراکز خرید حسابی میچسبد. جگرکیهای پیرانشهر هم حرف ندارند. آبگوشتهای این شهرها هم بینظیر هستند. کلوچه محلی (نخود پخته شده در آب استخوان گوساله به همراه نان محلی) ممکن است به لحاظ شکل ظاهری چندان جذاب نباشد اما اگر جای خوبی را انتخاب کنید و یکبار بخورید امکان ندارد تا آخر سفر چندین بار مزهاش را نچشید. تعریف کلانههای کردستان را هم که حتما شنیدهاید پس همان روز اول یک کلانهفروشی خوب پیدا کنید. آش دوغهای زغالی جاده بانه- سقز هم از لذتهای بینظیر است. یک چیز که تقریبا در همه سفرها عمومیت دارد این است که هر بار خواستید غذا و خوردنی بخورید حتما از محلیها پرس و جو کنید و مطمئن باشید کردها بهترین آدرسها را بهتان میدهند.
بهترین موقعیت برای عکاسی
این مناطق آنقدر بکر و دستنخورده هستند که تقریبا هرجا که بایستید یا با ماشین حرکت کنید حتما منظره یا فضایی برای عکاسی پیدا میکنید.
سوغاتی
پیشنهاد سوغاتی خیلی شخصی است اما اگر سبزیهای کوهیای که در بازارهای محلیشان میفروشند را پیدا کردید بخرید و همراه خودتان بیاورید. اواخر تابستان هم انگورهای سیاه این مناطق زبانزد عالم است که میتوانید چند جعبه بخرید. گلابیهای جنگلی سردشت هم حسابی طرفدار دارد.
آبادان
شهر خاطرهها
فاصله از تهران: 950کیلومتر
راههای رسیدن؛ هوایی: هر روز از فرودگاه مهرآباد به آبادان پرواز هست. این پروازها، کمی بیش از یک ساعت طول میکشند.
زمینی: فاصله زمینی تهران تا آبادان، تقریبا اندازه فاصله تهران تا مشهد است و چیزی حدود 15ساعت در راه خواهید بود. با قطار هم میتوانید تا خرمشهر بروید و از آنجا به آبادان.
مدت اقامت پیشنهادی
4روز
به چه دلایلی باید برویم؟
آبادان، نماد خاطرهبازی است. شهر نفت، جنگ، فوتبال، فلافل و خرید. این شهر، تنها شهری است که پالایشگاه نفت در وسط آن قرار دارد و میتوان مشعلهای همیشه روشن را دید و بوی گازش را استشمام کرد. انگلیسیها که 100سال پیش، پالایشگاه را علم کردند، شهر را طوری گسترش دادند که طبقات اجتماعی از مهندسان و تکنسینهای خارجی گرفته تا کارگران مهاجر براساس رده شغلی، اطراف پالایشگاه زندگی کنند. هر قومی برای خودش، اثری دارد؛ مثلا به محلهای که قبلا کارگران هندی زندگی میکردند، sik-lane میگویند. مسجد مسلمانان هند، مسجد رانگونیها نام دارد. (رانگون؛ پایتخت میانمار) و معروفترین رستوران آبادان، پاکستان است. در شمال آبادان محلات از ایستگاه یک تا ایستگاه ۱۲ نامگذاری شدهاند که یادگار اتوبوسهای انگلیسی است که افراد را در ایستگاههای دوازدهگانه، سوار میکردند. بوارده (bovardeh) محل زندگی مهندسان رده میانه شرکت نفت است. زمینهای بوارده متعلق به مرد ثروتمندی بود که چون فقط یک دختر به نام ورده (گل سرخ) داشته به ابو ورده شهره بوده که در محاورات به بوارده تبدیل شده است. بریم (berim)، تافته جدا بافته آبادان که محل زندگی کلهگندههای شرکت نفت است. این شهرک ویلایی، نگهبان دارد و تردد شبانه غیرسکنه در آن ممنوع است. بریم چون در کنار اروندرود شکل گرفته نامش را از کلمه انگلیسی بریم بهمعنای کناره و لبه گرفته است. آبادان، 349روز در محاصره ارتش عراق بود و هنوز هم نشانههای جنگ را در دل دارد. بازار تهلنجیها در خیابان امام خمینی، جان میدهد برای خرید شکلات، اسباببازی و لباس. برای عاشقان شکم گردی هم فلافلیهای آبادان، عالی است.
چه چیزهایی را از دست ندهیم؟
قدمزدن شبانه در بازار تهلنجی؛ وجه تسمیه ته لنجی جالب است. سالها قبل، هر خدمه یک لنج میتوانست مقداری از مایحتاجاش را بدون عوارض گمرکی وارد کند. چون اجناس را اضافه بر بار اصلی، در ته لنجها جاسازی میکردند به آنها ته لنجی میگفتند. کمکم اجناس لوکس هم به آن اضافه شد.
سیدعباس، همان جایی که محسن چاووشی دربارهاش در ترانه بازار خرمشهر خوانده «میرم و دخیل میبندم، جمعه شب سیدعباس/ بیا و رحمی بکن به این دلی که تنهاس.» یکی از نشانههای اهمیت این زیارتگاه است. 3قبر با سنگ مرمر، مدفن 3 سید(عباس، یاسین و سعد) منسوب به امام موسی کاظم هستند. کمی آن سوتر هم قدمگاه امام رضا(ع) است که نخستین قدمگاه امام هشتم در ایران است. تنها مسجد و کلیسا در ایران که همسایه هستند هم در آبادانند.
رفتن به خرمشهر
تاکسیها شما را با پول کمی و در عرض یک ربع به خرمشهر میرسانند. این دو شهر تقریبا چسبیدهبههماند. مسجد جامع، بازار صفا، موزه جنگ، پل پیروزی و رود کارون از دیدنیهای شهر هستند. حتما سری به اروندکنار و منطقه عملیاتی والفجر8 بزنید. رفتن به شلمچه هم خالی از لطف نخواهد بود.
میانبر
در هتلهای داخل شهر اقامت کنید چون هم ارزانترند و هم نزدیک بازار تهلنجی. با این کار برای انتقال خریدهایتان دردسر زیادی نخواهید داشت. خرید از تهلنجی و بازار بزرگ آبادان که در انتهای خیابان امامخمینی قرار دارد را به روز آخر بیندازید تا معطل نشوید.
چطور بیشتر خوش میگذرد؟
اصلا آبادان است و فلافلش. فلافلفروشیهای آبادان علاوه بر فلافل اصیل، ترکیبات فلافلی دیگری هم دارند؛ مثل فلاسیس (فلافل و سوسیس)، فلابرگر (فلافل و همبرگر)، فلامیکس (فلافل و سوسیس بندری) و انواع سمبوسه هندی، پیتزایی و لقمهای که معروفترین آنها، فلافل شاهین کنار سیدعباس است. خوردنیهای دیگر، کوبه عراقی (ترکیب لهشده سیبزمینی، تخممرغ و برنج پخته شده با زردچوبه و نمک که در وسط آن، ملغمه گوشت چرخ شده، گردو و پیاز خردشده جاسازی شده.) مُتُن بریانی با دالعدسی (تکههای گوشت و مرغ که در برنجی پر از ادویه و فلفل ادغام شدهاند.) و چیکن بریانی با دال عدسی در رستوران پاکستان و قلیهماهی در رستوران تاجمحل هم عالیاند. دیدن یکی از بازیهای تیم صنعت نفت آبادان در ورزشگاه تختی هم بهیادماندنی است. فکر میکنید دارید بازی تیم ملی برزیل را میبینید. در آبادان، پرچم برزیل و ساعتهایی که به وقت این کشور تنظیم شدهاند را زیاد میبینید.
بهترین موقعیت برای عکاسی
شبهای بازار تهلنجی و همینطور روزها در نمایی که تاسیسات پالایشگاه مشخص باشد.
سوغاتی
انواع خرما، سوغات سنتی شهر است اما خرید شکلات، اسباببازی و لباس هم از بازار تهلنجیها، بهصرفه است.
دامغان
سلفی با کویر و جنگل
فاصله از تهران: 332کیلومتر
باور کنید سفر 4ساعته شما از لحظهای که استارت ماشینتان را میزنید، شروع شده است و لذت بردن از مسیر، لطف کمتری از خود مقصد ندارد. در مسیر که می روید بیتفاوت از کنار کاروانسرای دهنمک و روستاهایی مثل امروان و اللهآشتیان که پر از خانههایی با قدمت بالای 100سال هستند، نگذرید.
مدت اقامت پیشنهادی
2روز. اقامت 2روزه شما در دامغان وقتی جذابتر خواهد شد که بهخودتان زحمت بدهید و مسیر 60کیلومتری دامغان- شاهرود را هم طی کنید و از بسطام و خانقاه بایزید بسطامی و البته روستای خرقان که منزل و مقبره عارف بزرگ، ابوالحسن خرقانی است، دیدن کنید.
چرا باید برویم؟
انتخاب با شماست؛ کافی است 30دقیقه از وسط دامغان به سمت جنوب یا شمال رانندگی کنید تا وارد کویر یا جنگلهای مازندران شوید. از جنوب و جاده جندق شما را به تپههای کویری، گلههای شتر و تماشای شهابباران در شب خواهد رساند. مسیربرعکس به سمت شمال اما مسیرتان را به پوشش سبز گیاهی و کوهستانی دامنه البرز و روستاهای ییلاقی می رساند.
چه چیزهایی را از دست ندهیم؟
چشمهعلی دامغان را به هیچوجه نباید از دست داد؛ چشمه آبی که از دل زمین میجوشد، به قدری اقلیم منطقه چشمهعلی را سبز و پر از حوضچههای ماهی کرده است که حتی فتحعلیشاه هم در اقامتی چندساعته در آنجا، دستور ساخت 2عمارت زیبا را در جنوب و شمال استخر بزرگ چشمهعلی میدهد. 2عمارتی که تا امروز هم سالم مانده و خیلی راحت میتوانید وارد آن شوید و چایتان را در جایی نوشجان کنید که روزی قبلهعالم قاجار خواب قیلوله میکرده است. فراموش نکنید اگر قصد دیدن چشمهعلی را کردید، در بین مسیر دامغان تا چشمهعلی، از محلیها سراغ قلعه حسنصباح که یادگار اسماعیلیان است را هم بگیرید. مسجد تاریخانه- که بهعنوان نخستین مسجد ایران ثبت شده- در قلب شهر دامغان هم از جاهای دیدنیای است که حتما باید سراغش را گرفت. تپهحصار دامغان (که محل رویارویی نادر با سپاه افغانها بوده) یا گشتی در کوچههای پایین میدان امام دامغان (که هنوز بافت سنتیشان را حفظ کردهاند) هم دیدنیهای دیگر پایتخت باستانی اشکانیان است.
چطور بیشتر خوش بگذرانیم؟
خوردن غذای خوب در شهری که برایمان غریبه است، همیشه کار سختی است. پس بیبروبرگرد برای ناهار هر جا که در آن حوالی هستید، سراغ چلوکبابی حاجقناعت را بگیرید؛ پشیمان نمیشوید.
سوغاتی
پسته بهترین سوغاتی دامغان است. گول ظاهر ریز پستههای دامغان را نخورید؛ پسته دامغان چربتر و خوشطعمتر از پستههای درشت رفسنجان است؛ مخصوصا اگر به شیوه محلی بو داده شده باشند.
چشمههای باداب سورت
جوشش طبقاتی
فاصله از تهران: 360کیلومتر
مسیر اول: تهران، سمنان، مهدیشهر، شهمیرزاد، فولاد محله، سهراه تلمادره، روستای اورِست، باداب سورت (385کیلومتر)/ مسیر دوم: تهران، ساری، کیاسر، سهراه تلمادره، روستای اورِست، باداب سورت (359کیلومتر)
مدت اقامت پیشنهادی
نزدیکترین محل اقامت سمنان یا ساری است. بهتر است صبح زود حرکت کرده و بعد از بازدید به ساری برگردید چون میانه کوه و مابین 2 روستای اورست و مالخواست محل مناسبی برای اقامت نیست. ضمنا پیشنهاد میشود در راه بازگشت به ساری سری هم به دریاچه زیبا و بکر الندان بزنید. میتوانید بساط منقل و جوجه و کباب را همانجا کنار دریاچه راه بیندازید و زیر سایه درختان کنار دریاچه چرت بعدازظهرتان را بزنید.
به چه دلایلی باید برویم؟
باداب سورت چشمه پلکانی تراورتنی بینظیر در ایران و کمنظیر در جهان است. این چشمه توسط سازمان میراث فرهنگی در سال۱۳۸۷ پس از کوه دماوند بهعنوان دومین میراث طبیعی ایران در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد. در ثبت جهانی نیز این باداب پس از پاموککاله ترکیه، بهعنوان دومین چشمه آب شور جهان است.
چه چیزهایی را از دست ندهیم؟
پوشیدن کفش کتانی و لباس سبک و قابل انعطاف. حدود 4کیلومتر از راه که به انتهای قله یا محل چشمهها مانده است با ماشین عادی قابل رفتن نیست. عدهای که اهل کوهنوردیاند این راه نیمساعته را پیاده و به کمک عصا بالا میروند ولی پیشنهاد ما به شما این است که نیسان سواری این تکه راه پرپیچ و خم را از دست ندهید. با سراشیبی و سربالاییهایی که دارد آنقدر مهیج است که لذتی کمتر از یک شهربازی تمام عیار ندارد. جدای از این نور آفتاب را از دست ندهید چون بدون نور آفتاب از دیدن دریاچههای فیروزهای محروم خواهید شد. در گذشته شنا کردن در حوضچههای جوشان اکسیدآهن که آب قرمز از آن میجوشد و بسیار دیدنی است، بهعنوان دوای بسیاری از دردها، توصیه میشد و جنبه درمانی داشت. امروز هم چنین صحنههایی دیده میشود. شما هم میتوانید پاچه بالا بزنید و امتحان کنید!
میان بر
اگر پرتعداد باشید و شب را در ساری در منزلهای کنار ساحل اقامت کنید تقریبا با شبی بین 100تا 200هزار تومان صاحب منزل چند اتاقهای خواهید شد. اگر در ساری اقامت کردید، بازدید مجموعه فرحآباد را از دست ندهید. ناهار را در اکبرجوجه ساری واقع در خیابان ولیعصر میل کنید؛ هم خوشمزه و هم بهصرفه است.
بهترین موقعیت برای عکاسی
دوربین عکاسی از ملزومات سفر است و حیف است که دست خالی و بدون عکس برگردید. سعی کنید تا بالای دریاچهها بروید و بعد پشت به نور خورشید بایستید و رو به پایین عکس بگیرید تا بازتاب فیروزهای اکسیدآهن ته حوضچهها عکسهای شما را زیبا کند.