فضا، میدان حساس رقابت کشورها

فضا به محل رقابت جدید دولت‌ها تبدیل شده است. ایالات متحده سال‌ها قدرت بلامنازع فضا بوده است و روسیه نیز چند سالی است از این رقابت بیرون‌افتاده اما چین به‌خوبی و باقدرت جای آن را گرفته‌است. آمریکا در یک مسابقه فضایی جدید با چین وارد شده است و البته نگران این است که پیروزی چین در این میدان می‌تواند منجر به ادعای این کشور در مالکیت بخش‌های وسیعی از‌ ماه شود. پس از آنکه چین به‌دلیل اختلافات سیاسی آمریکا با چین، از ایستگاه فضایی بین‌المللی رانده شد، خیلی سریع روی پای خود ایستاد و اقدام به ایجاد یک ایستگاه فضایی منحصربه‌خود کرد. سایر اقدامات فضایی چینی‌ها ازجمله برنامه سفر به‌ ماه هم نگرانی آمریکایی‌ها را بیشتر کرده است، تا جایی که بیل نلسون، مدیر ناسا، اعلام کرد که اگر چین بتواند زودتر از آمریکا خود را به ‌ماه برساند، ممکن است که غنی‌ترین مناطق سطح ماه را محاصره کند.

تلاش چندجانبه
برنامه فضایی روبه‌رشد چین در اوایل سال2023 منجر به ایجاد یک ایستگاه فضایی جدید شد. بعد از این دستاورد، چینی‌ها خبر از پروژه خود برای فرود روی ‌ماه دادند. این در حالی است که ناسا روی سری ماموریت‌های آرتمیس خود برای بازگشت به‌ ماه متمرکز است. ماموریت آرتمیس1 در ‌ماه نوامبر برای یک ماموریت 26روزه برای گرفتن عکس از سطح ‌ماه پرتاب شد و ماموریت‌های آرتمیس‌های2و3 در حال پیشرفت به سمت فعالیت‌های بیشتر در ‌ماه هستند. ناسا همچنین روی سیاره مریخ نیز تمرکز کرده است، با این حال، مریخ‌نوردهای روباتیک متعددی را به این سیاره فرستاده تا اطلاعات مربوط به خاک، جو و مناطق فرود احتمالی سیاره را برای یک ماموریت سرنشین‌دار جمع‌آوری کند. سرمایه‌گذاری چین در پروازهای فضایی و سایر فناوری‌های موشکی در بحبوحه رقابت تسلیحاتی مداوم با آمریکا و روسیه انجام می‌شود زیرا هر سه کشور در حال حاضر در حال توسعه سلاح‌های مافوق‌صوت هستند و در فضا نیز رقابت شدیدی دارند.

اروپا از قافله جا نماند
به گزارش همشهری ، مقامات فضایی در اروپا نیز در پی رقابت برای حضور قدرتمند در فضا، بودجه 18.5میلیارد یورویی برای تامین هزینه مورد نیاز در فعالیت‌های آینده این قاره مقرر کردند. در دستور کار آنها ماموریت‌هایی به‌ ماه و مریخ، ماهواره‌هایی برای نظارت بر آب و هوا و رمزگذاری ارتباطات جهانی فهرست شده است. کشورهای عضو آژانس فضایی اروپا هر سه سال یک‌بار برای توافق بر سر برنامه فعالیت و بودجه مورد نیاز برای تامین مالی آن گرد هم می‌آیند و مذاکرات جدی‌ای را انجام می‌دهند. به‌عنوان مثال، کشورهایی مانند فرانسه، آلمان و ایتالیا علاقه خاصی به موشک دارند که هزینه‌ای معادل 3.2میلیارد یورو نیاز دارد. کشورهایی مانند بریتانیا به‌طور سنتی، از بزرگ‌ترین حامیان پروژه‌های مخابراتی با توجه به قدرت تولید آن در ماهواره‌های بزرگ هستند که بودجه‌ای معادل 2.4میلیارد می‌طلبد. بسیاری دیگر از کشورها هم تمایل دارند به ساخت فضاپیمای رصد زمین که 3میلیارد یورو نیاز دارد به آژانس فضایی اروپا کمک کنند. به همین ترتیب، برای مأموریت‌های اکتشافی انسانی و روباتیک نیز 2.9میلیارد یورو مورد نیاز است. دولت‌های اروپایی می‌دانند وقتی نوبت به رقابت فضایی می‌رسد، از رقبای بزرگ خود نباید عقب بمانند. آمریکا و چین بسیار بیشتر از اروپا در آژانس‌های فضایی خود سرمایه‌گذاری می‌کنند. اما مقامات اروپایی مطمئن هستند که سرمایه‌گذاری‌های خود را روی برنامه‌هایی متمرکز می‌کنند که قرار است بیشترین بازده اقتصادی را به همراه داشته باشد.

دست‌یابی به ماه
ماه به مقصدی برای تحول اقتصادی روی زمین تبدیل شده‌است. اگر ناسا 50سال پیش در مسیر چنین ماموریتی تک‌روی می‌کرد، امروز چین و روسیه نیز به‌عنوان رقیب در این مسیر قدم برمی‌دارند. بازگشت انسان به ماه یکی از جاه‌طلبانه‌ترین پروژه‌های ناسا ست و مدت‌هاست برای انجام آن در مراحل مختلف برنامه‌ریزی شده‌است. قصد ناسا این است که یک حضور پایدار در ‌ماه ایجاد کند تا پایگاه خود را برای اقتصاد فضایی که بین زمین، ‌ماه و حتی روزی مریخ قرار است  برقرار شود، بسازد. زمین بازی مسابقه فضایی امروزی بزرگ‌تر و مدل‌های رقابت متفاوت است. کل هدف اکتشاف فضا در حال تغییر است زیرا کشورها پتانسیل آن را برای فرصت‌های اقتصادی بلندمدت تشخیص داده‌اند. به این ترتیب، ماموریت آرتمیس‌ها دوره کاملا جدیدی باز خواهد کرد؛ دوره‌ای که تحت مجموعه قوانین جدیدی عمل خواهد کرد.