حاجعباس صالحی تصاویری ناب از آبادی‌های دیروز شمیران که امروزه به‌عنوان محله‌های شمال شهر شناخته می‌شود، جمع‌آوری کرده است
تونل زمان در شمیران
حسن حسن‌زاده
خانه‌اش شبیه موزه است و مثل تونل زمان که امروز را به دیروز وصل می‌کند. روی دیوار خانه پدری حاجعباس صالحی جای خالی پیدا نمی‌شود. تصاویر سیاه و سفید، مثل هجوم خاطره‌ها به ذهن انسان، چهاردیواری را محاصره کرده‌اند. صالحی، تاریخ پر و پیمان شمیران و تهران را با این تصاویر ناب حفظ کرده است.
خدمت به محله، فقط دستگیری از افراد نیازمند و کمک به حل مشکلات شهری و اجتماعی و... نیست. حفظ هویت و تاریخ یک محله هم خدمت بزرگی به ساکنان آن است؛ کاری که عباس صالحی با خون دل انجام داده و تصاویری ناب از آبادی‌های دیروز شمیران که امروز آنها را به نام محله‌های شمال شهر می‌شناسیم جمع‌آوری کرده است. روی دیوار خانه پدری باصفای او در محله تجریش که حالا دیگر با هجوم آپارتمان‌ها و برج‌ها محاصره شده است، می‌توان تاریخ شمیران را ورق زد و به گذشته‌ها سفر کرد. خودش درباره این مجموعه منحصربه فرد از عکس‌های تاریخی می‌گوید: « از تمام خانه‌های قدیمی راسته بازار تجریش که بیشترشان به مغازه و انباری تبدیل شدند، این خانه با حدود یک قرن قدمت باقی مانده و خاطره‌هایش. من هم تصمیم گرفتم تصاویر کمیابی را که از آبادی‌های شمیران و چهره‌های ماندگار این گستره وجود دارد، مثل همین خانه حفظ کنم تا خدمتی به تاریخ و هویت شمیران کرده باشم.»
این موزه را اهالی شمیران تکمیل می‌کنند
عکس‌ها همه جا هستند؛ از چهاردیواری اتاق‌های خانه تا راه‌پله‌ها. قدم‌زدن در این خانه، مثل قدم‌زدن در دل تاریخ شمیران است. صالحی با هر عکس، تاریخ را ورق می‌زند. با اشاره به عکس‌ها، از نیاوران و ماجرای نام این محله می‌گوید تا تجریش و گوگل و شغل ساکنان آبادی‌های تجریش. او شناسنامه همه عکس‌ها را هم تا حد امکان تکمیل کرده است؛ از نام عکاس و محل عکاسی تا زمان ثبت عکس و حتی نام دقیق افرادی که در عکس‌ها حضور دارند. او از چالش‌های جمع‌آوری این عکس‌ها می‌گوید: «این گنجینه با کمک اهالی شمیران، دوستان و بستگان من تکمیل شده است. وقتی تصمیم به جمع‌آوری این عکس‌ها گرفتم، هر جا چشم‌ام به یک عکس قدیمی می‌افتاد می‌خریدم و به خانه می‌آوردم. اهالی قدیمی شمیران هم وقتی از این موضوع باخبر شدند، عکس‌های تاریخی را که در آلبوم خود داشتند به من دادند.»
هر عکسی قصه‌ای دارد
روی دیوار خانه پدری حاجعباس می‌توان تاریخ کهن شمیران را مرور کرد. جز اماکن تاریخی، خیابان‌ها و کوچه‌هایی که اکنون دیگر خبری از آنها نیست، سیمای درگذشتگان و کاسبان نامدار شمیران که اکنون دیگر چهره در نقاب خاک کشیده‌اند، روی دیوارها دیده می‌شود. حاجعباس می‌گوید: «همه این عکس‌ها قصه‌ای دارند. داستان زندگی صاحبان این عکس‌ها برای جوان‌های امروز محله در حکم کلاس درس اخلاق است. هر وقت اهالی برای تماشای عکس‌ها می‌آیند، قصه هر کدام را برای‌شان تعریف می‌کنم.» او به عکس مرحوم حاج‌نقی جودار یکی از کسبه نامدار شمیران اشاره می‌کند، می‌گوید: «حاج نقی کاسب نمونه و الگوی کسبه تجریش بود. وقتی سیل تجریش آمد و به مغازه‌های سرگوگل آسیب زد، فقط مغازه عطاری حاج‌نقی صحیح و سالم باقی ماند؛ کسی که وزن پاکت‌ها را روی کفه ترازو حساب می‌کرد تا مبادا حق مشتری ضایع شود.»
آمار
3000 عکس در خانه پدری عباس صالحی جمع‌آوری شده که شماری از این عکس‌ها را با دوربین عکاسی خود در چند دهه اخیر ثبت کرده است.
1348 سالی است که عباس صالحی با تهیه یک دوربین عکاسی، عکسبرداری از اماکن، خانه‌ها و بناهای تاریخی شمیران را آغاز کرد.
خانه خاطره‌ها
علیرضا حمیدی، شورایار و از اهالی قدیمی تجریش:خانه پدری حاجعباس به پاتوق خاطره‌بازهای تجریش و شمیران تبدیل شده است. موسفیدان تجریش هر وقت دل‌شان هوای گذشته کند، اینجا جمع می‌شوند. حاجعباس با این کار قدم بزرگی برای حفظ هویت شمیران برداشته. هر کسی عکسی قدیمی پیدا کند، اول یاد خانه حاجعباس می‌افتد تا دیگران هم در تماشای این عکس‌ها شریک شوند.
اینجا زمان از حرکت می‌ایستد!
علی اصغر کاوه‌پور، یکی از اهالی قدیمی دزاشیب:
به جز صدها عکسی که روی دیوار خانه حاجعباس نصب و هزاران عکسی که از اماکن و چهره‌های شمیران در آلبوم‌ها حفظ کرده است، حاجعباس آرشیو کاملی از عکس‌های تاریخی تهران و مجله‌های فرهنگی قدیمی دارد. با ورق‌زدن این مجله‌ها و تماشای تاریخ تهران، در خانه حاجعباس متوجه گذر زمان نمی‌شوی. انگار اینجا زمان در چند دهه پیش متوقف شده.
