پرواز از نقطه صفر مرزی

حفاظت از مرزهای سرزمینی هرکشور یکی از مهم‌ترین وظایف و شاید بتوان گفت مهم‌ترین وظیفه دولت‌ها به‌شمار می‌رود. در نظام جمهوری اسلامی ایران نیز مجموعه نیروهای نظامی و غیرنظامی مسئولیت این امر خطیر را عهده‌دار هستند. نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران در راستای وظایف خود و در چارچوب پلیس مرزبانی تأمین امنیت نقاط مرزی را عهده‌دار است. بدین‌منظور پلیس مرزبانی جمهوری اسلامی ایران در حادثه‌خیزترین نقاط کشور فعال است و این حفاظت همواره حادثه‌ها و درگیری‌های زیادی باخود به همراه داشته است. در ادامه نگاهی آماری به شهدای مرزبانی خواهیم داشت.

مرزبانی ؛ بیشترین تعداد شهدا
چنانچه مشخص است نیروهای مرزبانی بالاترین تعداد شهدا را در نیروی انتظامی به‌خود اختصاص داده‌اند که این امر نشان‌دهنده اهمیت بالای مرزهای کشور در حفظ و تأمین امنیت شهروندان ایران است. بنابراین بررسی دلایل این تعداد شهید باید در اولویت نهادهای مربوطه قرار گرفته و تا جایی که امکان دارد از تعداد شهدای این حوزه کاسته شود. البته باید پذیرفت که انتخاب این حوزه برای خدمت به کشور با سختی‌ها و مشقت‌های خاص خود روبه‌روست و این افراد نه‌تنها خود، بلکه خانواده‌هایشان نیز با این سختی‌ها همراه هستند. اما از دست دادن هریک از این عزیزان به منزله داغدار شدن یک خانواده در ایران است. گرچه نهادهای حمایتی در این زمینه از هیچ اقدامی فروگذاری نکرده و همه تلاش خود را برای حفظ جایگاه و مقام این عزیزان انجام داده و می‌دهند اما فقدان یک عضو خانواده به‌طور یقین آسیب‌های خاص خود را به همراه دارد.

اهم وظایف پلیس مرزبانی جمهوری اسلامی ایران
 در راستای تأمین امنیت نقاط مرزی و حفظ تمامیت سرزمینی، پلیس مرزبانی وظایفی دارد که در زیر به اهم آن اشاره می​کنیم:
  اقدامات لازم برای حفظ حقوق و تمامیت ارضی و حاکمیت و مالکیت کشور و حفظ حقوق اتباع مرزنشین.
  رعایت و اجرای کامل قوانین کشور و قوانین بین​المللی که مرتبط با مرزها باشد.
  رعایت اجرای مفاد کلیه معاهدات و قراردادها و پروتکل​های مصوب مرزی دوجانبه موجود بین جمهوری اسلامی ایران با کشورهای همجوار.
  رسیدگی و اقدامات لازم قانونی درخصوص هرگونه حوادث مرزی.
  نظارت بر نصب و برقراری کلیه علائم مرزی.
  بررسی قوانین و مقررات مرزی و ارائه پیشنهادها در این زمینه.

پیشینه
پلیس در ایران برای مدت زمانی طولانی از ۲ بخش اصلی شهربانی(نظمیه) و ژاندارمری(که خود شامل ۲ بخش ژاندارمری مرزی و ژاندارمری روستایی بود) تشکیل می‌شد. پس از وقوع انقلاب اسلامی در ایران، کمیته انقلاب اسلامی نیز به‌عنوان یکی از اجزای برقراری نظم و امنیت داخلی کشور و حفاظت از اصول ارزشی جمهوری اسلامی ایران، به این سازمان پلیسی اضافه شد. «فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران»(فراجا) کنونی هم شاخه‌ای از نیروهای مسلح ایران است که وظایف پلیس و مرزبانی را در ایران برعهده دارد. این فرماندهی در سال ۱۴۰۰ با هدف تغییر ساختار نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران(ناجا)که در سال ۱۳۷۰ از ادغام شهربانی، ژاندارمری و کمیته انقلاب اسلامی تشکیل شده بود، ایجاد شد.

فراجا از چند بخش تشکیل شده است؟
فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران دارای ۱۶ بخش جداگانه است که هر یک وظیفه مشخصی دارند. سازمان حفاظت اطلاعات فراجا، سازمان عقیدتی و سیاسی، پلیس پیشگیری، پلیس راهور، پلیس آگاهی، پلیس امنیت اقتصادی، پلیس مبارزه با مواد‌مخدر، پلیس اطلاعات و امنیت عمومی، پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات، فرماندهی مرزبانی، پلیس بین‌الملل، هواپیمایی فراجا، یگان ویژه، حفاظت از شخصیت‌ها و دژبان فراجا، سازمان وظیفه عمومی و بازرسی فراجا اجزای تشکیل‌دهنده این فرماندهی نظامی هستند.