از زمان انتصاب محمدرضا فرزین به عنوان سکاندار بانک مرکزی در دیماه سال1401 نشانههایی از تغییر در سیاستهای ارزی مشهود بوده که شاهبیت آن سیاست تثبیت اقتصادی بر مبنای دلار 28هزار و 500تومان است و او بهشدت از آن دفاع میکند. هدف دولت سیزدهم ایجاد ثبات و پیشبینی کردن بازار ارز است و البته فرزین همچنان بازار آزاد ارز را به رسمیت نمیشناسد. روایت جدید این است که با تغییر ریل سیاستگذاری ارزی بازار ارز از 8نرخی پس از خروج آمریکا از برجام به 3نرخی در شرایط حاضر رسیده که شامل نرخ حواله کالاهای اساسی با میانگین قیمت هر دلار 28هزار و 500تومان و اسکناس و حواله با نرخ توافقی است. البته همچنان نبض نرخ ارز در بازار آزاد ارز ایران تحتتأثیر انتظارات تورمی و تحولات عرصه سیاست خارجی متفاوت میزند. بازخوانی برنامه فرزین نشان میدهد که دولت سیزدهم از چه مسیرهایی میخواهد ثبات در بازار ارز را حفظ کند که شامل محورهای زیر میشود:
1 تامین ارز کالاهای اساسی با نرخ 28هزار و 500تومان
2 راهاندازی مرکز مبادله ارز و طلای ایران با 4هدف مشخص
ایجاد مرجعیت برای نرخ ارز از کانال بازار رسمی
عرصه منابع ارزی پتروشیمیها، پالایشگاهها و صنایع بزرگ
پاسخگویی به همه نیازهای ارزی خدماتی
نظارت دقیق بر منابع و مصارف ارزی
3 اصلاح دستورالعمل فروش اسکناس ارز از مسیر واریز بهحساب ارزی بانکی
4 ایجاد سازگاری بین نقشه تجاری و ارزی کشور با هماهنگی وزارتخانهها
5 مداخله حاشیهای در بازار ارز و طلا و عرضه سکه در بورس کالا
6 کاهش زمان بازگشت ارز صادراتی از 125روز به 80روز
7 تمرکز خرید ارز اسکناس و رفع تعهد صادراتی در بانک ملی
8 تخصیص بهروز و بهنگام ارز مورد نیاز کالاهای اساسی، دارو و تجهیزات پزشکی
9 تسهیل واردات طلا به کشور و حذف شرط الزام به گشایش اعتبار اسنادی
10 ارائه ارز مسافرتی به مسافران بعد از گیت فرودگاه
11 جلوگیری از ایجاد درخواستهای غیرواقعی ارز برای واردات
12 تقویت عرضه ارز از طریق بهرهگیری از ظرفیتهای کشورهای چین و امارات
13 اتصال سامانههای پیامرسان ملی بانکهای ایران و روسیه
14 اتخاذ رویکرد فعال در دیپلماسی منطقهای در حوزه پولی و ارزی
15 گسترش تعاملات تجاری در بستر استفاده از ظرفیتهای اتحادیه پایاپای آسیایی
برنامههای آینده
اصلاح سیاستهای خرید و فروش ارز
توسعه مرکز مبادله ارز و طلای ایران
نظارت عملیاتی بر فعالیت تراستیها با مدیریت فعال بانک مرکزی
مذاکره با کشورهای همسایه و شرکای ارزی برای تامین مالی اقتصاد
مداخله 57میلیارد دلاری
بانک مرکزی میگوید: در فاصله سالهای 1389 تا پایان سال1401 بالغ بر 57میلیارد و 218میلیون دلار به بازار غیررسمی یا همان بازار آزاد برای مداخله ارزی از سوی این نهاد تزریق شده و البته آمار میزان مداخله در سالهای 91و 92 و همچنین 98 تا 1400 فاش نشده است.
مداخله بهصورت اسکناس....................... 14620میلیون دلار
مداخله بهصورت حواله............................ 42599میلیون دلار
حجم کل مداخله در بازار..........................57218میلیون دلار
تراز حساب مالی و سرمایه در 5سال اخیر- میلیون دلار
دادههای بانک مرکزی نشان میدهد که در 5سال گذشته بیش از 55میلیارد دلار از چرخه اقتصادی کشور خارج شده است. کارنامه تراز حساب مالی و سرمایه کشور را طی این سالها میتوانید مشاهده کنید:
گامهای ارزی در سال1402
در همینه زمینه :