نگاه
جشن‌های خیابانی، قالبی فراموش شده در مردمی‌سازی فرهنگ
محمدامین توکلی زاده ؛ معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران
از دیرباز این خصلت و فرهنگ جامعه ایرانی و امت اسلامی بوده است که در مواجهه با اتفاقات، مناسبت‌ها و اعیاد آیینی خود، جشن‌های جمعی برپا و همدیگر را در شادی‌ها سهیم می‌کردند و با پذیرایی و نذر سفره‌های کریمانه و از این قبیل موارد میزبان یکدیگر می‌شدند.
مسئله‌ای که چه‌بخواهیم چه‌نخواهیم در تار و پود فرهنگ ما وجود دارد و در لابه‌لای صفحات هویت ایرانی اسلامی و سبک زندگی بومی‌مان شاهد مثال‌های متعدد آن قابل تورق است.
واهمه حسودان و کینه‌توزان این ملت از دیرباز همین اتحادملی و انسجام اسلامی بوده است که وقتی مردمش دور هم جمع می‌شوند و با سلیقه‌های مختلف در اشتراکات فرهنگی و دینی‌شان به شادی و سرور می‌پردازند، فتنه‌های تفرقه‌افکانانه‌شان مثل یخ آب می‌شود و توان مقابله با عزم ملتی که تصمیم جمعی‌اش در یک مسیر تجمیع شده است را ندارند.
در جهان امروز نیز با توسعه زیرساخت‌های ارتباطی، آگاهی از اشتراکات فرهنگی در برگزاری رویدادها و رخدادهای ملل مختلف به‌خصوص در برگزاری جشن‌های خیابانی و میدانی در مرکزیت توجه مردم به‌ویژه نسل نوجوان و جوان قرار گرفته است و همین محمل، آسیب‌های فرهنگی و اجتماعی موجود از قبیل فردگرایی، بی‌تفاوتی به جامعه و تخریب اموال عمومی را به‌نحوی کاسته است و به‌خصوص برای مردمانی که دیربه‌دیر با همدیگر همکلام می‌شوند و فاصله تخاطب‌شان از پنجره‌های بسته منازل‌شان خارج نمی‌شود، اهمیت می‌یابد.
در 2سال اخیر نیز با روی‌کارآمدن جریان انقلاب در عرصه‌های مدیریت فرهنگی و اجتماعی و لزوم بازآفرینی عرصه‌های هویتبخش و استفاده از قالب‌های نوین در ارتباط با مخاطبی که به‌سختی قابل گفت‌وگو است با رصد تطبیقی الگوهای موفق فرهنگی داخلی و خارجی به‌خصوص در حوزه شادی و نشاط اجتماعی اتفاقات مهم و جدیدی طراحی و اجرا شد که می‌توان گفت مقدمه شکل‌گیری الگوی شادی مبتنی بر مبانی اسلامی است.
در کنار تعظیم شعائر و مناسک سوگواری بر ائمه اطهار که اوج ارادتمندی آن به امام‌حسین علیه‌السلام در ایام محرم و صفر بروز و ظهور می‌یابد، لزوم توجه به اعیاد و جشن‌های میلاد اهل‌بیت نیز که متأسفانه مورد کم‌لطفی دست‌اندرکاران فرهنگی واقع شده بود به‌صورت جدی مورد بررسی و توجه مجدد قرار گرفت. به‌نحوی که لزوم خادمی در ایام میلاد باسعادت رسول‌الله(ص) و ائمه‌اطهار به‌ویژه ایام دهه کرامت، نیمه‌شعبان و عید غدیر در کانون توجهات و برنامه‌ریزی‌ها قرارگرفت و با تشکیل حلقه‌های اندیشه‌ورزی در ارتباط با صاحب‌نظران و فعالان مردمی، الگوی جدید شادی حلال مورد توجه و طراحی قرار گرفت و صحنه‌های باشکوه و مثال‌زدنی مانند جشن 10کیلومتری عید غدیر در خیابان ولیعصر، میلاد پیامبر اعظم در خیابان کریمخان و میدان ولیعصر(عج)، اجتماع بزرگ امام رضایی‌ها در دانشگاه تهران و میدان خراسان و جشن روضه‌اولی‌ها در اراضی عباس‌آباد و شهرری تنها قسمتی از رخدادهای بزرگ خیابانی و میدانی است که با همدلی جریان فرهنگی انقلاب و حضور چشمگیر مردم عزیز به منصه ظهور رسیده است که البته در مرحله نقد حتما ایرادات و معایبی وجود داشته و سعی شده است با بررسی دقیق و نظرخواهی از عموم مردم در رفع ایرادات گام برداشته و در تکامل الگوی فرهنگی جدید در حوزه شادی اجتماعی پیشرفت کرد. از طرف دیگر همراهی مثال زدنی صداوسیما و رسانه‌های جمعی و فعالان فضای مجازی در تبلیغ و کمک به ایده‌پردازی در این اتفاق امری جدی بوده است به‌نحوی که در تسری این تغییر مسیر تا دورترین استان‌ها این قالب ترویج امر دینی و فرهنگی نمود داشته است.
در آخر با یادآوری لحظات زیبایی که با درکنار یکدیگر قرارگرفتن خانواده‌های ایرانی در جشن‌های مختلف به‌ویژه اجتماع امام رضایی‌ها در تهران، مشهد، کرج، رشت، کرمانشاه، اصفهان و... که اخیرا انجام شد، امیدواریم با همدلی و همراهی عموم مردم شاهد پیوند بیشتر این قبیل اجتماعات با امت اسلامی و زیست‌بوم فرهنگی جهان اسلام بوده و جشن‌های تمدنی را همزمان در گوشه و کنار جهان برنامه‌ریزی و اجرا کنیم.
