خروج از تعارفات ارزی
تحریمها به مانعی بزرگ بر سر بازگشت ارزهای حاصل از صادرات به کشورتبدیل شده است.همین مسئله به بلوکه شدن منابع بزرگی از دلارهای نفتی و غیرنفتی در بانکهای خارجی منجر شده است. دلارهای کرهجنوبی و عراق، ازجمله پرحاشیهترین منابع ارزی بلوکه شده ایران در سالهای اخیر بودهاند که متأسفانه باوجود نیاز کشور، امکان استفاده از آنها وجود ندارد. حالا اما، رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق از آزادسازی بخشی از طلب ایران از عراق خبر داده و میزان آن را حدود 2.7میلیارد دلار برآورد کرده است. آنگونه که یحیی آلاسحاق، میگوید: مقداری از منابع بلوکه شده ایران در عراق برای نیازهای حجاج تخصیص یافت و بخشی از پولها نیز برای تأمین کالاهای اساسی پرداخت شد.
در سوی دیگر ماجرا، گفته میشود حدود 1.6میلیارد دلار از طلب ایران از عراق نیز برای پرداخت بدهی گازی به ترکمنستان آزاد شده که البته میتواند بخشی از همین 2.7میلیارد دلار مورداشاره آلاسحاق باشد. این در حالی است که وزیر نفت، آزادسازی 1.6میلیارد دلار در عراق را بدون اشاره به رأی دادگاه برای پرداخت بدهی ترکمنستان، ناشی از دیپلماسی فعال انرژی دانسته است؛ مسئلهای که قابلاثبات نیست اما در هیچ صورتی این منابع نمیتواند کارآمدی و تأثیر شگرفی داشته باشد. در حقیقت، هر مبلغی از منابع ارزی ایران که به هر دلیلی از بانکهای خارجی آزاد شود، بخشی از نیاز ارزی کشور برای واردات کالای اساسی، پرداخت بدهی، عرضه ارز مسافری و... را تأمین میکند و همین مسئله با کاهش فشار از بازار ارز داخلی، به ثبات و آرامش آن کمک میکند.
شنیدهها حاکی از این است که مبلغ پرداختی حدود 3 میلیارد دلار است. درواقع، دلارهای ایران در عراق، اگر با دیپلماسی فعال آزاد شده باشد یا رأی دادگاه، اگر با لطف طرف عراقی عودت داده شده باشد یا فشار ایران، نتیجه آن بر تراز ارزی کشور و آرامسازی بازار تفاوتی ندارد؛ اما نوع خبررسانی در مورد این اتفاقات اگر خدایناکرده آمیخته با نادرستی یا دروغ است، میتواند با ضربه زدن به اعتماد بازار و سرمایه اجتماعی، اثرات مثبت انتظاری از این گشایش را خنثی کند. بهتر که مسئولان و متصدیان، در مقوله آزادسازی منابع ارزی از تعارفات معمول عبور کنند و بیپرده واقعیتها را بگویند. مهم، نتیجه است که مثبت خواهد بود، انشاءالله.