با همکاری دوستان پشمالو!

مهتاب خسروشاهی

تصور کنید درست زیر پنل‌های خورشیدی چندصدهزار دلاری، تعدادی گوسفند پشمالو در حال حرکت باشند! حالا تصور کنید این گوسفندان هرچند روز یک‌بار برای صرف شام و ناهار مفصل به این نیروگاه بیایند و زیر پنل‌های خورشیدی، چرا کنند! بله همه اینها در مزرعه خورشیدی شهر کوزوو و بزرگ‌ترین نیروگاه خورشیدی در اتریش اتفاق افتاده است؛ اما نه از روی غفلت.
مزرعه خورشیدی روگان در نزدیکی شهر کوچک کامینکا در شرق کوزوو و بزرگ‌ترین نیروگاه فتوولتاتیک در کشور اتریش، چندوقتی است که از تعدادی همکار پشمالو کمک می‌گیرد. این کارگران پشمالو که 100عدد گوسفند و چند عدد بز هستند، 2بار در هفته، به مزرعه پنل‌های خورشیدی دعوت می‌شوند و علف‌های روئیده در اطراف 12هزار پنل خورشیدی را نوش جان می‌کنند.
رژه رودانی، چوپان 72ساله این گله می‌گوید:«‌به سگ‌های گله دستور می‌دهم تا گوسفندان گله را زیرپنل‌های خورشیدی هدایت کنند. در واقع گوسفندان من به جای دستگاه چمن‌زنی کار کرده و علف‌های روییده در این مزرعه خورشیدی را خورده و پاکسازی می‌کنند.»
کوزوو بین 12تا14میلیارد تن ذخیره زغال‌سنگ قهوه‌ای با عیار پایین دارد و این یعنی اینکه این کشور دارای پنجمین ذخیره زغال‌سنگ جهان است. بیش از 90درصد برق این کشور از زغال‌سنگ تولید شده و باقیمانده آن از طریق انرژی‎‌های تجدیدپذیر و خورشید تأمین می‌شود. اما این کشور قصد دارد تا سال2050 میلادی، زغال‌سنگ را به‌طور کامل از چرخه تولید انرژی خود خارج کند.
به همین دلیل هم تولید انرژی از پنل‌های خورشیدی و استفاده از گوسفندان برای پاکسازی علف‌های این مزرعه یعنی اینکه قرار است در این کشور شاهد زندگی سبز، دوبرابر بیش از دیگر کشورها باشیم. آربر ملکی، مدیر نیروگاه خورشیدی روگان درباره استفاده از گله گوسفند برای پاکسازی علف‌ها می‌گوید:« به جای استفاده از دستگاه‌های چمن‌زنی، از گوسفندان کمک گرفته‌ایم تا میزان مصرف بنزین در این نیروگاه به صفر برسد. بنابراین در این مزرعه همه‌‌چیز 2بار سبز می‌شود.»
نیروگاه خورشیدی اشلاف‌استراس در شهر وین، اتریش نیز در محل تخلیه قدیمی شن ساخته شده است. درحال حاضر این نیروگاه، بزرگ‌ترین نیروگاه PV در نوع خود در این کشور است و برای تولید بیش از 12گیگاوات ساعت برق پاک برای 4900خانه در وین، پایتخت این کشور طراحی شده است. این عدد معادل صرفه‌جویی 4200تن  CO2 در سال است. این کار، بخشی از طرح کشور اتریش برای رسیدن به سوخت پاک تا سال2040 میلادی است.
اگرچه سابقه حضور گوسفندان(یک گله 90رأسی)  در نیروگاه خورشیدی اشلاف‌استراس به سال2021 میلادی برمی‌گردد، اما در حال حاضر از‌ ماه آوریل(اردیبهشت) تا اکتبر(مهر) در این نیروگاه خورشیدی یک گله150رأسی گوسفند رژه می‌روند و علف‌ها را پاکسازی می‌کنند. جالب اینجاست که پنل‌ها نیز گوسفندان را از آفتاب و باران حفظ می‌کنند.
آنچه امروز به‌عنوان تازه‌ترین روش ترکیب کشاورزی با تولید انرژی از خورشید مطرح است، «آگریوولتاتیک» نام دارد. این روش، راهی برای بهینه‌سازی استفاده از زمین، بدون آسیب رساندن به اکوسیستم طبیعی است. این روش اکنون در کلرادوی ایالات متحده و بخشی از تاکستان‌های کشور فرانسه درحال اجراست. اگرچه روش «آگریوولتاتیک» هنوز در مراحل نخست خود قرار دارد اما به‌نظر می‌رسد با استفاده از این روش، کشاورزان می‌توانند به 40درصد سود بیشتر دست یابند.