تغییر جهت سیاست خارجی به نفع مردم

حمیدرضا بوجاریان 

اینطور القا شده که جهان یعنی آمریکا و چند کشور غربی و اروپایی و غیراز آن هر چه هست کشورهایی هستند که اثری در روابط بین‌الملل ندارند. شاید این نگاه در رویکردهای دولت‌های یازدهم و دوازدهم به شکل جدی وجود داشت، اما با تغییر نگاه سیاسی در دولت سیزدهم، رویکرد احیای روابط با کشورهای همسایه و کشورهای فرامنطقه‌ای خصوصا آمریکای لاتین در دستور کار قرار گرفت.اما احیای روابط ایران با این کشورها چه تأثیر یا تأثیراتی بر روند زندگی مردم داشته است؟ در این گزارش به بخشی از آن
تأثیرات که محسوس بوده است، پرداخته‌ایم.

آغاز دوباره اعزام حجاج

 کمتر کسی را در دنیای سیاست می‌توان پیدا کرد که بتواند حدس بزند که روابط سرد ایران و عربستان به‌عنوان قدرت منطقه‌ای غرب آسیا چه زمانی گرم می‌شود و به شکل عادی خود بازمی‌گردد. تعطیلی روابط دیپلماتیک ازسوی عربستان و قطع‌شدن این روابط سبب توقف اعزام حجاج ایرانی برای انجام عمره مفرده و حج تمتع به عربستان شد. 6میلیون عمره‌گزار ایران 7سال سخت را سپری کردند تا یخ روابط میان 2کشور شکسته شود. عملیات اعزام حجاج برای حج تمتع آغاز و پیش‌بینی شده است روند حج عمره نیز بعد از حج تمتع با رایزنی میان دوطرف دوباره از سر گرفته شود؛ اقدامی که موجب خوشحالی بسیاری از حجاج ایرانی که سال‌هاست در صف انتظار انجام این سفر و انجام مناسک حج هستند، شده است.

آغاز روابط اقتصادی با کشورهای عربی

با سردی روابط میان ایران و عربستان، برخی کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس و خارج از آن روابط خود را با ایران تعلیق کردند. این موضوع تأثیر منفی خود را در تبادلات تجاری نیز برجای گذاشت و ایران بسیاری از بازارهای سنتی خود را در این کشورها از دست داد. با احیای روابط با عربستان، کشورهای عربی دیگر از حصول توافق ابراز خرسندی کردند. مصر خواهان تعمیق روابط با ایران شد و اعلام کرد گردشگران ایرانی می‌توانند از آثار باستانی این کشور بازدید کنند. بحرین و لیبی نیز علاقه خود را به توسعه روابط اعلام کردند.

ورود هواپیماهای جدید به ناوگان هوایی کشور

یکی از نخستین بخش‌هایی که ازسوی آمریکایی‌ها تحریم شد، صنعت هوایی کشور است؛ تحریم‌هایی دیرپا که با وجود تلاش متخصصان ایرانی برای مقابله با آن، در نهایت از مجموع 550هواپیمای مسافربری کشور تنها 180فروند آنان عملیاتی و مابقی زمینگیر شده است؛ اتفاقی که منجر به وقوع تأخیر در انجام پروازها و نیز کمبود صندلی برای مسافران شده است. با این حال، به‌گفته مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی در 18‌ماه گذشته و با برقراری روابط با برخی کشورها و تلاش‌های انجام شده بیش از 50فروند هواپیما و بالگرد به ناوگان حمل‌ونقل هوایی کشور افزوده شده و قرار است در روزهای آینده هواپیماهای جدیدی به این تعداد افزوده شود. هواپیماهایی با استانداردهای به‌روز دنیا که با فعال شدن آنان، امنیت پروازهای داخلی افزایش یافته و تأخیر در انجام سفر نیز به حداقل می‌رسد.

کشت فراسرزمینی برای امنیت غذایی
ایران کشوری است که دچار خشکسالی شده است و کشت برخی محصولات در آن به‌دلیل نبود آب توجیه ندارد و به تبع آن امنیت غذایی کشور تهدید شده است. با گسترش روابط ایران با کشورهای دیگر، مسئله کشت فراسرزمینی مورد توجه بوده است. اکنون سرمایه‌گذاران ایرانی در کشورهای قزاقستان، روسیه، برزیل، اوکراین، آذربایجان و ازبکستان مشغول انجام کشت فراسرزمینی هستند و محصولات تولیدی آنان از سوی دولت برای تامین مواد غذایی مورد نیاز کشور خریداری می‌شود. گرچه اکنون به‌دلیل جنگ اوکراین تولید محصول و خرید آن با مشکل روبه‌رو شده است، اما ونزوئلا و برزیل به‌عنوان  کشورهای آمریکای لاتین به مرکز خوبی برای توسعه این نوع کشت و تولید محصول برای ایران تبدیل شده است.