ریشه‌های تورم مواد غذایی در ایران

بازوی تحقیقاتی وزارت صنعت، معدن و تجارت از اسامی 10کشور دارای بالاترین نرخ تورم مواد غذایی پرده‌برداری و اعلام کرد: در کشورهایی نظیر ایران، مصر، لبنان، و برخی دیگر از کشورهایی که در خاورمیانه و شمال آفریقا قرار گرفته‌اند، سطح بالای تورم مواد غذایی در آنها تا حد زیادی به‌دلیل وابستگی شدید تامین کالاهای اساسی از محل واردات است.
مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی وابسته به وزارت صمت گزارش می‌دهد: وابستگی شدید به تامین وارداتی، هزینه‌های تجارت بالاتر از حد منطقی به‌دلیل تحریم‌های بین‌المللی، خشکسالی‌های دوره‌ای، توزیع نامتوازن مکانی و زمانی کالاهای اساسی، بالا بودن هزینه مبادله کالا در طول زنجیره تامین به‌دلیل ضعف زیرساخت‌ها، قیمت تمام‌شده بالا برای کالاها به‌دلیل شکاف قابل توجه بین ظرفیت اسمی و ظرفیت اشتغال اکثر بنگاه‌های تولیدی و سایر عوامل خارج از دامنه تصمیم مدیران و صاحبان کسب‌وکار بستر افزایش تورم مواد غذایی در ایران را گسترده‌تر کرده‌است.
این وضعیت سطح تورمی اسمی 70درصدی و تورم واقعی 20درصدی را برای مواد غذایی در ایران به همراه داشته است و ایران، ترکیه و مصر در زمره 10کشور با تورم اسمی و واقعی بالا در بخش مواد غذایی قرار دارند.
این نهاد تحقیقاتی می‌افزاید: تورم واقعی مواد غذایی در بازه زمانی دسامبر2022 تا پایان مارس2023 در 70درصد از کشورهای با درآمد پایین، 91درصد از کشورهای با درآمد متوسط رو به پایین و 87درصد کشورهای با درآمد متوسط رو به بالا، فراتر از 5درصد و 2رقمی بوده است. حتی در این میان کشورهایی نظیر آرژانتین، زیمباوه و لبنان، تورم اسمی 3رقمی را تجربه کرده‌اند.خشکسالی و شکاف بین ظرفیت اسمی و رقم تولید شرکت‌های تولیدکننده عامل اصلی بروز تورم در بازار موادغذایی ایران است.