بازدید از مجموعه فرهنگی -موزهای سردار آسمانی مصداق یک تیر و دو نشان است
گنجینه‌های نفیس
سعیده مرادی
آنهایی که اهل موزه‌گردی و علاقه‌مند به این بخش هستند، اینجا را بیشترجایی با عنوان یک موزه می‌شناسند اما حالا پس از چند مرحله بازسازی و مرمت به یک مجموعه فرهنگی- موزهای تغییر کرده و در ۳ بخش میزبان بازدیدکنندگان است. مجموعه «سردار آسمانی» که با معماری خاص خود در نبش خیابان دفینه بلوار میرداماد توجه هر رهگذری را به‌خود جلب می‌کند، شامل موزه‌های گوهر و آرایه‌های تاریخی، هنر جهان و پول ایران است و بازدید از آن مصداق بارز یک تیر و دو نشان است.
از دفینه‌های تاریخی تا مجموعه‌ای متنوع
براساس آنچه در پیشینه این مجموعه آمده، ساختمان موزه دهه۵۰ به سفارش مالک خصوصی برای ایجاد سوپرمارکت بزرگی در شمال تهران طراحی شد اما این هدف به سرانجام نرسید تا اینکه این عمارت از سوی بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی سال۱۳۷۴به‌عنوان موزه «دفینه‌های تاریخی» آغاز به‌کار کرد. این موزه از سال ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۵با نمایش آثاری از قبیل ۱۴۰۰ سکه، ۷۵۰ قطعه اسکناس و حدود ۲۰۰ قطعه اشیای موزهای غیر از سکه و اسکناس با عنوان موزه تماشاگه پول و علاوه بر سالن‌های نمایش، بخش‌های جانبی دیگری نظیر کتابخانه تخصصی، بانک اطلاعات نگارخانه تماشاگه پول، نمایشگاه و کتابفروشی هم داشت. تااینکه آثار موزه در سال۱۳۸۵به محدوده پارک ارم منتقل و ساختمان آن به بانک سینا اجاره داده شد. متولیان مربوطه هم سال ۱۳۹۴تصمیم گرفتند ساختمان موزه را بازسازی کنند و به همین دلیل آثار گنجینه از آنجا جابه‌جا شد. ساختمان دفینه در سال ۱۳۹۶با تجمیع موزه‌هایی مانند موزه پول ایران، موزه خودروهای تاریخی ایران و موزه زمان، با نام مجتمع فرهنگی-موزهای تهران بار دیگر فعالیت خود را از سر گرفت، سپس در سال ۱۳۹۹با طرح توسعه موزه‌ها، 2موزه دیگر نیز به مجموعه اضافه شد. پس از مدتی تعطیلی سرانجام درهای مجموعه اسفندماه ١٣٩٩ با نام «سردار آسمانی» روی علاقه‌مندان باز شد.
موزه هنر جهان ؛ نمایش تمدن‌ها
موزه هنر جهان یکی از بخش‌های مجتمع فرهنگی سردار آسمانی و جزو معدود موزه‌های ایران است که به موضوع هنر جهان می‌پردازد. در این موزه، هنر جهان از منظر زیبایی‌شناسی، مهارت و خلاقیت‌های خاص، به‌عنوان زبان و ابزاری است که زندگی بشر و روحیات او را به نمایش می‌گذارد. این موزه شامل حدود هزارو۴۰۰ مترمربع فضای اصلی و ۷۰۰ مترمربع فضای نیم‌طبقه می‌شود. در طبقه همکف، آثاری از هنر کشورها و تمدن‌های مختلف جهان و در نیم‌طبقه شمالی، هنر اسلامی به نمایش درآمده است. اشیای موزه تقریبا از ۴۰۰ اثر هنری تشکیل شده که از میان آثار منحصربه‌فرد خزانه‌های مؤسسه فرهنگی موزه‌ها برگزیده شده است. تابلوی نقاشان سرشناس، مجسمه بودای دوطرفه، قرآن تذهیب‌کاری جیبی، مجسمه زنی با حریر روی صورت، سفال‌های اسلامی، آثار لاکی، قالیچه‌های محرابی، شیشه‌ها و فلزات اسلامی، کاشی‌های دوران ایلخانی، دومین پرده کعبه و شمشیر متعلق به رضاشاه برخی از آثار این موزه هستند.
موزه پول ایران ؛ زبان سکه‌ها
این بخش، نخستین موزه تخصصی و دائمی انواع واسطه‌های مبادلاتی شامل سکه، اسکناس و دیگر اوراق بهادار ایران محسوب می‌شود که روایتگر تاریخ ایران از زبان سکه‌ها است. در موزه پول نخستین سکه‌های ایرانی به نمایش درآمده است که در دوره هخامنشیان به دستور داریوش اول ضرب شده‌اند. همچنین در اینجا سکه‌هایی مربوط به ساتراپ‌ها (والی‌ها) و امرای تابع هخامنشی با تصاویری هنرمندانه از ارابه و کشتی و... به نمایش گذاشته شده است. در این مجموعه، سکه‌هایی از اسکندر مقدونی، سلوکیان، پارتیان (اشکانیان) و ساسانیان نیز به چشم می‌آید که هنر و تاریخ نهفته در خطوط و تصاویر روی سکه‌ها را به بیننده نشان می‌دهند. در قسمت مهمی از موزه پول نیز می‌توان با سکه‌های اسلامی آشنا شد؛ سکه‌هایی از امویان، عباسیان، غزنویان، سلجوقیان و... که مروری بر تاریخ ورود و ظهور اسلام در ایران دارد و اهمیت هنر خط در سکه‌ها را به روشنی به نمایش می‌گذارد.
موزه گوهر و آرایه‌های تاریخی ؛ تزیینی‌های گرانبها
موزه گوهر و آرایه‌های تاریخی در طبقه منفی یک با متراژ حدود هزار و۱۰۰ مترمربع است و آثار آن از خزانه‌های جواهر و آرایه، تندیس، عاج، جنگ‌افزار و تاریخ برگزیده شده‌اند. زیورآلات موجود در ابتدا به دو گروه باستان و تاریخی تقسیم شده و سپس در گروه اشیای تاریخی که غالب اشیای موزه را تشکیل داده است، به‌صورت کاربردی تفکیک و در۴ گروه کلی با زیرگروه‌های فرعی گنجانده شده‌اند. این چهار گروه شامل جایگاه اجتماعی، تزیینات، سیاسی، وسایل و ابزار جانبی می‌شود. وسایل آرایش و پیرایش جواهرنشان، ساعت‌های متنوع، جعبه جواهرات، مدال‌های متنوع از ایران و جهان، مجسمه‌های ساخته‌شده با سنگ‌ها و گوهرهایی همچون فیروزه، الماس و یاقوت برخی از آثار این موزه به شمار می‌آید. موزه گوهر و آرایه‌ها گفتمان جدیدی در زمینه تخصصی خود ارائه می‌دهد و نگاهی متفاوت نسبت به سایر موزه‌های هم‌موضوع خود دارد و می‌تواند تأثیرات مهمی بر صنعت جواهرات کشور بگذارد.
