نقل‌قول‌خبر/حقابه هامون را مصرانه از افغانستان طلب می‌کنیم

حقابه هامون را مصرانه از افغانستان طلب می‌کنیم

علی سلاجقه، رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست: جمهوری اسلامی ایران طلب حقابه محیط‌زیستی خود را از کشورهای همسایه مصرانه دنبال می‌کند. به‌عنوان دولت جمهوری اسلامی ایران حتما می‌خواهیم که حاکمان افغانستان هر چه سریع‌تر نسبت به تعهد بین‌المللی خود عمل کنند. تالاب بین‌المللی هامون از وضعیت مناسبی برخوردار نیست، متأسفانه با توجه به اینکه کشور همسایه به تعهدات خود در قبال حقابه تالاب هامون انجام وظیفه نکرده، تالاب وضعیت مناسبی ندارد. تحقق حقابه تالاب بین‌المللی هیرمند به‌عنوان یک مطالبه اصلی دنبال می‌شود و به مردم منطقه سیستان قول می‌دهیم که برای احقاق حق رودخانه هیرمند پای کار باشیم و از تمام ظرفیت‌های دوجانبه و بین‌المللی در این زمینه استفاده کنیم. انشاالله حقابه تالاب بین‌المللی هامون را پیگیری می‌کنیم تا از ظرفیت حقابه در سال‌های بعد بتوانیم به نحو مطلوب بهره ببریم. با توجه به حسن همجواری و پیشینه فرهنگی 2 ملت و اینکه ایران همیشه یار و یاور افغانستان بوده از هیأت حاکمه این کشور انتظار نداریم به تعهدات بین‌المللی خود عمل نکند.

افغانستان از تأمین حقابه هامون خودداری می‌کند

محمد سرگزی، نماینده مردم زابل در مجلس: با توجه به اینکه رهاسازی حقابه تالاب بین‌المللی هامون در منطقه سیستان در سال‌های اخیر از سوی کشور افغانستان با چالش مواجه بوده، پیگیری این حقابه باید در اولویت وزارت امور خارجه قرار گیرد. معاهده حقابه هامون از رودخانه هیرمند به سال1351برمی‌گردد و بر مبنای این قرارداد، حقابه ایران از رودخانه هیرمند سالانه به‌طور متوسط 820میلیون مترمکعب بود که این آب باید به تالاب هامون سرازیر شود، اما متأسفانه افغانستان اکثر مواقع به این معاهده پایبند نبوده است. آبی که در سنوات گذشته در مقاطعی از سوی افغانستان وارد ایران شده نیز حاصل سیلاب‌های غیرقابل کنترل بوده و نه تامین حقابه. افغانستان آب را پشت سد «کجکی» و بند «کمال خان» ذخیره و عملا از پرداخت حقابه طبق معاهده فی‌مابین خودداری می‌کند که این موضوع نیازمند پیگیری جدی از سوی وزارت امور خارجه است.

افغانستان حقابه ایران را ندهد دیگران هم حق ایران را نمی‌دهند

مهدی اسماعیلی بیدهندی، عضو هیأت علمی دانشکده محیط‌زیست دانشگاه تهران: اگر افغانستان حاضر به پرداخت حقابه ما نشود، ممکن است که این موضوع توسط کشورهای دیگر نیز تکرار شود و سایر کشورها نیز این جسارت را پیدا کنند که حقوق ایران را پایمال کنند و مطمئن باشند که ایران از نظر حقوقی اقدامی را علیه آنها انجام نمی‌دهد. بنابراین باید هرچه زودتر برای گرفتن حق خود از طرف‌های افغانستانی اقدام کنیم. اگر در گرفتن حقابه خود از افغانستان اقدام نکنیم، موجی از ناامیدی در داخل کشور در رابطه با عدم‌توانایی حاکمیت در احقاق حقوق مردم و دفاع از حقانیت ملی ایجاد می‌شود. یکی از مهم‌ترین تبعات خشکی تالاب هامون تبدیل  این تالاب به کانون ریزگرد و درگیر شدن مردم سیستان و بلوچستان با ریزگردهاست که این ریزگردها علاوه بر مشکلات معیشتی و اقتصادی، سلامت مردم را هم تحت‌تأثیر قرار خواهد داد. همچنین خشکی تالاب و تأثیر آن بر معاش مردم، تبعات سیاسی نیز به‌دنبال خواهد داشت. تداوم خشکیدگی تالاب بین‌المللی هامون اکوسیستم تالاب را نیز تحت‌تأثیر قرار داده و به نوعی ریشه حیات را در منطقه می‌خشکاند.

طالبان موافق اجرایی شدن معاهده تأمین حقابه هامون است

حسن کاظمی قمی، سفیر ایران در افغانستان: جلسات هیأت‌های فنی ایران و افغانستان با هدف تامین حقابه هامون و اجرای معاهدات مربوطه در روزهای آینده برگزار می‌شود. پس از مذاکرات مربوط به تامین حقابه هامون، آبی از سد کمال خان افغانستان رها شد، اما متأسفانه به‌دلیل اشتباهاتی که توسط هیأت حاکمه افغانستان اتفاق افتاد، بخش اعظم این آب در شوره‌زارهای این کشور ریخت و از بین رفت. طرف افغانستانی البته موافق اجرایی شدن معاهده حقابه هامون است. آنچه هم که هیأت‌ حاکمه افغانستان به‌صورت مکرر تأکید دارد این است که معاهده بین‌المللی حقابه هامون باید اجرا شود. طی ماه‌های گذشته تلاش کردیم تا مسیر آب برای هامون باز شود که البته این آب هم باز شد. اما درنهایت بنا به اذعان هیأت حاکمه افغانستان، اشتباه رخ داد. به‌واسطه این اشتباه نه فقط به مردم مظلوم سیستان خسارت وارد شد، بلکه خود مردم استان زرنج افغانستان نیز از این آب محروم شدند. الان آب پشت سد کمال‌خان نیست، بلکه پشت سد کجکی است که با مرزهای ما حدود ۵۰۰کیلومتر فاصله دارد، با این وجود در حال مذاکره با کابل هستیم تا معاهده تامین حقابه هامون اجرایی شود. آنها نیز موافق اجرایی شدن معاهده حقابه هستند و امیدوارم بتوانیم طی چند روز آینده هیأت‌های فنی ما جلسات خود را با طرف افغانستانی برای اجرایی کردن معاهده برگزار کنند.