دروغ‌های شاخدار علیه شهرداری

محمد سرابی-روزنامه‌نگار

فعالیت شهرداری در دوره جدید دائما در معرض حمله رسانه‌ها یا فعالان فضای مجازی قرار داشته است؛ چه زمانی که آلودگی هوا به‌دلیل حرکت گردوغبار زیاد می‌شود، چه موقعی که اتوبوس‌های فرسوده و تعمیر نشده قادر به تحمل جمعیت مسافران نیستند و چه وقتی که پیش‌نویس‌ها و پیشنهاد‌های بودجه ارائه می‌شود. شدت حاشیه‌سازی‌ درباره شهرداری به اندازه‌ای بوده که در این مدت هیچ ماهی بدون یک مورد دروغ‌سازی علیه شهرداری نگذشته است؛ از زمانی که مدرک تحصیلی زاکانی برای تصدی سمت شهرداری تهران مورد بحث قرار گرفت تا وقتی که رقمی برای اجاره سالانه قبر‌های آرامستان تهران اعلام شد. بخش زیادی از این دروغ‌ها نیز ناشی از نداشتن اطلاع کافی از روند کاری شهرداری تهران و یا عجله در انتشار شایعه‌ای است که منشأ نامشخصی دارد.  بعضی از این شایعات را مرور می‌کنیم.


آذرماه 1400
انتقادات بسیج دانشجویی
در پی انتصاب اعضای جدید هیأت‌امنای دانشگاه تهران، انتقاداتی به علیرضا زاکانی شد که عضو این هیأت‌امنا بود. بخشی از این انتقادات که از سوی بسیج دانشجویی دانشگاه تهران بیان شده بود به ارتباط مدرک تحصیلی پزشکی زاکانی و تصدی سمت شهرداری تهران نیز اشاره می‌کرد. همان زمان یکی از روزنامه‌ها تیتر زد: «بسیج دانشگاه تهران علیه شهردار تهران» اما پس از آن بسیج دانشجویی دانشگاه تهران که زاکانی در گذشته ریاست آن را برعهده داشت، اعلام کرد که «در جلسه‌ای موضوعات موردنظر مطرح شد و حاصل این جلسه  پاسخ‌هایی بود که تا اندازه‌ای شبهات و سؤالات سطح جامعه را پاسخ داد.»

آذرماه 1400
خانه شعبان جعفری
خانه‌ای که متعلق به شعبان جعفری، از اوباش حامی حکومت سلطنتی بود، برای برنامه‌های فرهنگی شهرداری مورد استفاده قرار می‌گرفت. یکی از اعضای شورای اسلامی شهر درباره این موضوع تذکر داد و این خبر در فضای مجازی به‌صورت «اختصاص دادن خانه شعبان بی‌مخ برای فعالیت‌های دینی شهرداری» منتشر شد. این ملک در دوران مدیریت پیشین شهرداری به‌عنوان یکی از ساختمان‌های قدیمی منطقه 12مورد استفاده قرار گرفته بود و کاربری ساختمان ارتباطی به مالک قدیمی آن نداشت.

دی 1400
شهرداری راه کوه‌ها را بسته است

یکی ‌از مدیران در دولت پیشین توییت کرد که شهرداری تهران به‌خاطر شهادت حضرت فاطمه زهرا(س)، ورودی‌های کوه‌ها و بوستان‌های جنگلی شهر را بسته است و مأموران مانع ورود کوهنوردان به مسیر‌های پیاده‌روی کوهستانی می‌شوند؛ درصورتی که این اقدام تنها در مجموعه فرهنگی- تفریحی توچال رخ داده بود که زیرمجموعه شهرداری نیست. از سوی دیگر، نکته ویژه قضیه هم اساسا بیان نشده بود که شهرداری تهران متولی کوهنوردی نیست. واقعیت این بود که همه پارک‌های شهر از پارک تلو در شرق تا کوهسار در غرب دامنه کوه‌های تهران در 16دی‌ماه1400 روی شهروندان باز بودند.

بهمن 1400
رقص زنان در برج میلاد
ویدئویی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد با عنوان  «رقص گروهی از بانوان با مجوز شهرداری تهران در برج میلاد.» ظاهر ویدئو نشان می‌داد که این اتفاق در یک مراسم عمومی مربوط به شهرداری افتاده است، اما دستیار رسانه‌ای شهردار تهران این موضوع را تکذیب کرد. بعدتر، سخنگوی شهرداری تهران نیز در توییتی اعلام کرد که اجرای چنین برنامه‌های مغایر با هنجارها و ارزش‌های فرهنگی جامعه به‌هیچ‌وجه مورد تأیید شهرداری تهران نیست. واقعیت این بود که فیلم منتشرشده به برنامه یک مدرسه دخترانه تعلق داشت که یکی از سالن‌های ورزشی شهرداری را برای برگزاری برنامه فرهنگی اجاره کرده بودند و فیلم هم بدون اطلاع مدیران مدرسه منتشر شده بود.

ابتدای سال1401
 داماد زاکانی
پایگاه خبری اصلاح‌طلب «انتخاب» مدعی شد که حسین حیدری، داماد علیرضا زاکانی، شهردار تهران، رئیس هیأت‌مدیره هلدینگ فناوری اطلاعات بانک شهر است. این خبر را در نهایت روابط‌عمومی بانک شهر تکذیب کرد. ناصر امانی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای اسلامی شهر تهران نیز درباره طرح ادعا‌ها درمورد انتصاب داماد زاکانی در یکی از شرکت‌های شهرداری به میزان گفت: «ما هم این خبر را از طریق آنچه در فضای مجازی منتشر شده، شنیده‌ایم، ولی من از یک منبع موثق در بانک شهر سؤال کردم که ایشان تأیید نکرد و گفت: من خودم صورت‌جلسه انتصاب‌های آن شرکت را دیده‌ام و اسمی از آن فرد مورد ادعا در این صورت‌جلسه وجود ندارد. این چیزی است که آن فرد مطلع به‌صورت تلفنی به‌خود من گفت. البته قرار شد درصورت نیاز مدارک مربوط به این موضوع را هم برای ما بفرستند که بررسی کنیم.» در مصوبه‌ هیأت‌مدیره شرکت تابعه بانک شهر هیچ نامی از حسین حیدری به چشم نمی‌خورد و بانک شهر زیرمجموعه شهرداری تهران نیست.

اوایل فروردین 1401
زن جارو به‌دست
ابتدای سال‌ 1401تصویری از مجسمه یک زن در حال خانه‌تکانی منتشر شد که جارو به‌دست داشت و در نزدیکی ایستگاه متروی دانشگاه شریف نصب شده بود. به‌دلیل اینکه بخش زیادی از دانشجویان کشور را دختران تشکیل می‌دهند، این مجسمه نوعی توهین به تحصیل زنان تصور شد و اعتراض بسیاری از کاربران فضای مجازی را مبنی‌بر توهین به زنان در پی داشت، اما اصلا مجسمه‌ای در کار نبود‌ و این مجسمه در سال‌های پیش‌تر جمع شده بود.‌ روابط‌عمومی سازمان زیباسازی شهر تهران در توضیح این ماجرا گفت: «المان خانه‌تکانی که در شبکه مجازی توییتر، برخی آن را متعلق به این دوره مدیریت شهری دانسته و حتی محل نصب آن ‌را مقابل دانشگاه شریف عنوان کرده‌اند، متعلق به دوره گذشته مدیریت شهری است. عکس‌های منتشرشده نشان می‌دهد که روی تابلوی پشت سر این المان شهری عنوان متروی دانشگاه شریف نوشته شده است؛ المان مذکور در میدان تیموری واقع در خیابان شهید حبیب‌اللهی بوده است. در گذشته کارهایی مانند خانه‌تکانی، شستن فرش و... جزئی از هویت آیین نوروز بوده که در ایران انجام می‌شده است و به‌نظر می‌رسد ساخت المانی از این سنت‌ها نمی‌تواند توهین به قشر خاصی باشد.»

اواسط فروردین1401
خانواده موتورسوار
تصویر مجسمه خانواده‌ای پرجمعیت که سوار بر موتورسیکلت بودند در فضای مجازی منتشر و نصب آن برای تبلیغ افزایش جمعیت به شهرداری این دوره نسبت داده شد. این مجسمه در خیابان بهار که بورس فروش سیسمونی و لباس بچگانه است، نصب شده و اهمیت فرزندآوری را یادآوری می‌کرد، اما شکل مجسمه مورد انتقاد بود و در نتیجه باعث حمله‌ها‌یی به شهرداری شد؛ درصورتی که مجسمه در 2دوره پیش‌ مدیریت شهری ساخته و نصب شده بود.

نیمه  فروردین1401
گردوغبار در شهر
شدت گرفتن گردوغبار که معمولا در فصل بهار رخ نمی‌دهد، باعث بروز مشکلاتی در شهر شد، شاخص آلودگی هوا افزایش پیدا کرد و کمیته اضطرار آلودگی هوای تهران تشکیل شد. درحالی‌که شهردار تهران نیز در جلسه این کمیته حاضر بود، یکی از فعالان توییتری نوشت: «در وضعیت بحرانی تهران یک عدد شهردار گم شده، کسی از زاکانی خبری داره؟» همان زمان سازمان مدیریت بحران شهر تهران اعلام کرد که منشأ گردوغبار کشور عراق است و مدیریت شهری تهران یا موضوع خودرو‌ها و سوخت مصرفی کارخانه‌ها نقشی در آن ندارند. شبکه حمل‌ونقل عمومی نیز در این روز‌ها مثل همیشه مشغول کار بود.

انتهای فروردین1401
جداسازی جنسیتی بوستان‌ها
در زمستان سال 1400برخی بوستان‌ها با عنوان «مادر و کودک» برای استفاده بانوان آماده‌سازی‌ شدند و تا آخر اسفند به بهره‌برداری رسیدند، اما پس از مدتی نوشته‌های سردر این بوستان‌ها به‌عنوان تفکیک جنسیتی پارک‌های تهران شناخته شد و واکنش‌هایی را به‌دنبال داشت و فعالان شبکه‌های اجتماعی این خبر را «زنانه و مردانه شدن پارک‌های تهران» برداشت کردند که اساسا صحت نداشت؛ زیرا در همان زمان بوستان‌های دیگر شهر تهران مورد استفاده آزادانه خانواده‌ها قرار می‌گرفت. سیدمحمد آقامیری، عضو شورای شهر تهران در آن زمان گفت که شهرداری تهران طبق یک‌برنامه در راستای ایجاد فضای راحت، مناسب و امن برای زنان به‌ویژه مادران و کودکان، در هر محله، بخشی از یک‌بوستان محله‌ای را مناسب‌سازی می‌کند. این‌گونه مادران - مانند آنچه به‌عنوان اتاق مادر و کودک در فضاهای همگانی مثل مترو قرار دارد - می‌توانند به امور فرزند یا نوزاد خود رسیدگی کنند.

خرداد1401
حمله سایبری

خرداد سال گذشته بخشی از سامانه‌های شهرداری تهران مورد حمله سایبری قرار گرفتند. از ابتدای وقوع، عده‌ای از آن به‌عنوان اقدام خودخواسته شهرداری یاد کردند؛ موضوعی که صحت نداشت. همزمان اعلام شد که پایگاه‌های اینترنتی و حساب‌های «تهران من» آسیب دیده و سابقه‌ آنها کاملا پاک شده است. به‌دلیل اینکه بخشی از پرونده‌های شهروندان و پرداخت‌های مالی در این پایگا‌ه‌ها نگهداری می‌شد، عده‌ای نگران از دست رفتن پول‌های خود شدند. دسترسی به بعضی از سایت‌ها هم قطع شده بود. شهرداری اعلام کرد که پشتیبانی سایت‌ها موجود است، اما برای جلوگیری از آسیب بیشتر، دسترسی‌ها قطع شده است. شایعات زیادی درباره این حمله سایبری در فضای مجازی منتشر شده بود، اما به‌تدریج سایت‌ها بازسازی شدند و اطلاعات به جای خود برگشتند.

آبان1401
متن دروغ درباره اغتشاشات
در ناآرامی‌های پاییز 1401متنی دروغین از زاکانی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که در آن به نقل از شهردار آمده بود: «بنده به روسای قوا عرض کردم خانه عفاف را برای تخلیه هیجانات این دختران به ظاهر معترض در چند نقطه راه‌اندازی کنیم، این غائله ختم می‌شود.» این جمله در هیچ‌یک از خبرگزاری‌ها یا رسانه‌های کشور از قول زاکانی یا دیگر مقام‌های رسمی نیامده بود.

آذر1401
مترو‌خوابی
تصاویری از خوابیدن افراد بی‌خانمان روی پله‌های ورودی ایستگاه مترو همراه با گزارشی از وضعیت کارتن‌خواب‌ها در یک روزنامه منتشر شد. در دی‌ماه سال قبل هم تصاویر مشابهی از خوابیدن افراد روی صندلی‌های ایستگاه‌های زیرزمینی مترو منتشر شده بود. گزارشی از اتوبوس‌خوابی بی‌خانمان‌ها در یکی از خبرگزاری‌ها هم در دی‌ماه 1400منتشر شده بود. مجموعه اخبار به شکلی بود که کم‌کاری و ضعف شهرداری در رسیدگی به افراد کارتن‌خواب را پررنگ می‌کرد؛ اگرچه محل بعضی تصاویر مشخص نبود. گزارش‌ها و تحقیقات بعدی نشان داد که گرمخانه‌های شهرداری تهران پذیرای تمامی  کارتن‌خواب‌ها و حتی افراد معتاد هستند و بخش زیادی از ظرفیت‌های موجود شهرداری به این کار اختصاص دارد.

دی1401
من شهردارم

شهرداری برای مشخص کردن اولویت پروژه‌های محله‌ای سال 1402 از دیدگاه شهروندان، طرح «من شهردارم» را راه‌اندازی کرد. از آنجا که قرار بود از داده‌های این طرح در لایحه بودجه امسال استفاده شود، عده‌ای عنوان کردند که هدف شهرداری، شانه خالی کردن از زیر بار مسئولیت و برهم زدن ساختار بودجه برای اجرای طرح‌های خارج از برنامه است؛ درحالی‌که در متن لایحه بودجه 1402نشانه‌های انطباق آن با برنامه بلندمدت چهارم شهرداری تهران دیده می‌شود که نشانه خارج نشدن از معیار‌های توسعه کلی است. از طرف دیگر نمونه طرح من شهردارم، در بسیاری از شهرهای توسعه‌یافته اجرا می‌شود.

اواخر دی1401
حقوق راهبران مترو
در شرایطی که مشکلات مالی و اقتصادی باعث نگرانی زیادی برای کارکنان بخش‌های مختلف حمل‌ونقل شده است، خبری منتشر شد مبنی بر اینکه راهبران مترو ماهانه 40میلیون تومان حقوق می‌گیرند. انتشار این خبر بحث‌هایی درباره سختی کار یا ساعات کار راهبران با توجه به بقیه کارکنان و کارگران مترو به‌وجود آورد اما شرکت بهره‌برداری مترو اعلام کرد « با توجه به کمبود راهبر قطار در متروی تهران، این کارکنان باید با توجه به شیفتی بودن به‌جای 20روز گاهی بدون تعطیلی بین 28تا 29روز و حتی در ماه‌های خاص تا 30روز، سرکار حضور یابند که باعث اضافه‌کار بالایی می‌شود. ساعت کاری این پرسنل بین 9تا 12ساعت در روز است و حقوقشان را تا 25میلیون تومان افزایش می‌دهد.»

بهمن1401
اجاره قبر

در زمستان 1401شایعه‌ شد که مبلغی برای عوارض بهای خدمات قبور در بهشت زهرای تهران تعیین شده است که باید از سوی وارثان یا بستگان متوفی پرداخت شود. مقدار این مبلغ سالانه 164هزار تومان اعلام شده بود؛ درحالی‌که پیش از این سازمان بهشت زهرا(س) هیچ مبلغی را تحت عنوان عوارض بهای خدمات قبور از شهروندان دریافت نکرده بود. مشخص شد که چنین بندی در بودجه وجود ندارد و تنها بهای هزینه‌های جاری بهشت زهرا (س) مانند تغسیل و تشریفات تدفین مانند گذشته مشخص شده است. عبدالمطهر محمدخانی، سخنگوی شهرداری تهران نیز اعلام کرد: «در پی اجرای دستورالعمل وزارت کشور برای شفافیت بهای خدمات شهرداری‌ها، جدول هزینه‌های سازمان بهشت زهرا(س) در قالب یک لایحه به شورا ارسال شد. شهردار تهران با تحمیل هرگونه هزینه جدید به مردم مخالف است و هزینه‌ای به عنوان نگهداری قبور دریافت نخواهد شد.»

اسفند1401
فروش پارک‌ها
آخرین دروغی که درباره شهرداری گفته شد، فروش پارک‌های تهران با عنوان مولد‌سازی است. شهردار تهران دیروز در این‌باره گفت: فروش پارک‌های پایتخت کذب محض و یک دروغ شاخدار است. به هیچ عنوان فروش گسترده اموال در شهرداری و مواردی از این قبیل که مطرح شده، صحت ندارد. او با بیان اینکه مولدسازی رویه‌ای عقلانی و به معنی استفاده بهینه از امکانات شهر است، گفت: مابقی مواردی که درخصوص مولدسازی امکانات شهرداری مطرح می‌شود، داستان‌پردازی است. اگر قرار است جایی اتفاقی بیفتد باید ابعاد مختلف آن را در جهت استفاده حداکثری وجب به وجب مورد ارزیابی قرار دهیم. برای مثال در پایانه متروی دولت‌آباد سال‌ها نگاه به پایانه‌های روباز بود اما
باید در جهت مولدسازی، این پایانه را به زیر زمین ببریم و از سطح استفاده کنیم.