آینده‌پ‍ژوهی فوربز از نتایج سفر رئیسی به سوریه

تحلیلگران غربی معتقدند که رئیس‌جمهور ایران با سفر به دمشق نشان داده که تهران قصد دارد همچنان رابطه خود با سوریه را در دوره صلح نیز حفظ کند و در منطقه دست بالا را داشته باشد. «در‌پی تغییرات بنیادین در چشم‌انداز ژئوپلیتیک خاورمیانه، سفر سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران به سوریه نیازمند توجه دقیقی است؛ چرا که به‌ نظر می‎رسد تهران در حال کسب نفوذ بیشتر در منطقه است.» این بخشی از گزارش نشریه آمریکایی «فوربز» در واکنش به سفر رئیس‌جمهور ایران به سوریه است؛ سفری که در آن 14سند راهبردی برای تضمین همکاری‌های اقتصادی 2 کشور امضا شد. در گزارش فوربز آمده، نخستین سفر خبرساز رئیس‌جمهور ایران به سوریه پس از 13سال، نشان‌دهنده فاز جدید تعمیق روابط بین تهران و دمشق است. با عقب‌نشینی تدریجی آمریکا، چین و روسیه وارد عمل می‌شوند و شبکه پیچیده‌ای از مانورهای دیپلماتیک ایجاد می‌کنند که ایران از آن استفاده می‌کند. این سفر از آن جهت همزمان نمادین و استراتژیک است که اعلام پیروزی مشترک ایران و سوریه در مقابل ائتلاف مخالفان داخلی و خارجی بشار اسد به شمار می‌رود. تهران و دمشق معتقدند با موفقیت از توفان تلاش‌های آمریکا برای انزوای دیپلماتیک آنها در منطقه عبور کرده‌اند. این نقطه عطف با خروج سوریه از انزوای دیپلماتیک و عادی‌سازی روابط ایران با کشورهای عرب مشخص می‌شود. این تغییر در حالی رخ می‌دهد که بازیگران منطقه‌ای در پاسخ به پر کردن خلأ سیاسی برجا مانده از خروج تدریجی آمریکا از منطقه توسط چین و روسیه، تغییر موقعیت می‌دهند. درحالی‌که متحدان آمریکا در خاورمیانه راه خود را از واشنگتن جدا می‌کنند که پویایی منطقه در حال تغییر است.

نگرانی از تقویت محور مقاومت
تقویت محور مقاومت نیز یکی دیگر از نتایج سفر رئیس‌جمهور ایران به سوریه برشمرده می‌شود؛ امری که خشم رژیم‎صهیونیستی را برانگیخته است. به‌گزارش عرب اکسپرت، «یونی بن مناخیم» تحلیلگر صهیونیست درباره این سفر گفته، ایران در تلاش برای تقویت و تحکیم محور مقاومت در برابر اسرائیل است. تسفی بارئیل، کارشناس اسرائیلی نیز با انتشار مقاله‌ای در روزنامه «هاآرتص» نوشت؛ « ایران در سایه تحولات اخیر در سطح جایگاه منطقه‌ای شرایط مثبتی دارد و این تغییرات آزادی عمل جنگنده‌های اسرائیلی در آسمان سوریه را کم می‌کند و شاید ارتش اسرائیل مجبور به توقف حملات خود ضد‌سوریه شود». این کارشناس صهیونیست تأکید کرده: «درحال حاضر تل‌آویو نگران است که ایران قصد تقویت اتحاد محور مقاومت و تشویق سوریه به ایفای نقش فعال‌تر و مؤثرتر در مقابله با اسرائیل را داشته باشد؛ به‌‌ویژه اینکه حضور نظامی و اقتصادی تهران در سوریه افزایش یافته است».

اهمیت استراتژیک سفر رئیس‌جمهور ایران
در گزارش فوربز آمده، رئیس‌جمهور ایران در شرایطی به سوریه سفر کرده که کشورهای عربی ازجمله مصر و عربستان سعودی به‌عنوان قدرت منطقه‌ای بار دیگر پذیرای بشار اسد شده‌اند. وزرای خارجه آنها به دمشق سفر کرده‌اند و وزیر خارجه سوریه در آوریل سفری تاریخی به ریاض داشت. این تحولات، تلاش‌های آمریکا برای انزوای ایران به‌ویژه با وجود توافق اخیر ایران و عربستان سعودی به میانجیگری چین را پیچیده می‌کند. بر همین اساس است که علاوه بر مقام‌های صهیونیستی، «ودانت پاتل» معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز در واکنش به سفر رئیس‌جمهور ایران به سوریه گفته تعمیق روابط میان تهران و دمشق عمیقا نگران‌کننده است.
به‌لحاظ اقتصادی هم این سفر بر گسترش همکاری بین تهران و دمشق که شامل یادداشت تفاهم همکاری در صنعت نفت است، تأکید می‌کند. نشریه فوربز در گزارش خود به طرح‌های بلندپروازانه ایران برای توسعه روابط خود با سوریه پرداخته است؛ ازجمله اتصال شبکه خط آهن از طریق عراق به بندر لاذقیه سوریه در دریای مدیترانه؛ اقدامی که به اعتقاد کارشناسان، در راستای طرح کمربند و جاده چین مورد حمایت پکن قرار خواهد گرفت. روزنامه فایننشال‌تایمز نیز با اشاره به سفر رئیس‌جمهور ایران به سوریه، در دوره‌ای که دمشق در حال بازگشت به جمع کشورهای عربی و اتحادیه عرب است، نوشته: تهران در یک دهه گذشته، همواره از حامیان دولت بشار اسد بوده و اکنون رئیس‌جمهور ایران با سفر به دمشق نشان داده که تهران قصد دارد همچنان رابطه خود را با سوریه در دوره صلح نیز حفظ کند و در منطقه دست بالا را داشته باشد.