صورت مسئله روشن است: میزان مصرف از تولید بنزین سبقت گرفته و دولت و مجلس مصمم هستند که قیمت افزایش نیابد. در این میان یک راه میانبر این است که جلوی مصرف خارج از قاعده خودروهای بنزینخوار گرفته شود. فعلا بهنظر اصل ماجرا همین است و گزینه احتمالی برای کنترل مصرف بنزین جایگزینکردن خودروهای با مصرف کمتر با خودروهایی است که مصرفشان بهگفته معاون شرکت پالایش و پخش فرآوردههای نفتی 2.5برابر استاندارد جهانی است. علی زیار میگوید: یکی از دلایل افزایش مصرف در جامعه تردد خودروهای غیراستاندارد است که تامین سوخت آنها هزینههای هنگفتی به کشور تحمیل میکند.
آیا دولت برنامهای برای جایگزینکردن خودروهای بنزینخوار دارد؟ تجربه سالهای اخیر به ما میگوید روند تعویض خودروهای بنزینخوار با خودروهای با مصرف بنزین استاندارد رضایتبخش نبوده و اتفاقا بسیاری از افراد که تمایل دارند که خودروی خود را تحویل دهند و خودروی جدیدتر با مصرف کمتر بگیرند، سالهاست که در انتظارند. از سوی دیگر، قیمت تعیینشده برای اسقاط این خودروها جذاب نیست و به همین سبب خیلیها دست نگه داشتهاند تا قیمت جدید اعلام شود.
هفته گذشته به نقل از رئیس انجمن مراکز اسقاط و بازیافت خودرو نوشتیم که سالانه 100هزار میلیارد تومان بنزین در باک خودروهای فرتوت هدر میرود و 45درصد از خودروهای ایرانی فرسوده هستند.
پیشنهاد همشهری این است که سازوکار تعویض طلایی خودروها تغییر و اولویت به خودروهای بنزینسوز عمومی شود زیرا آنها به سبب استفاده عموم مردم، تردد بیشتری در شهرها و بینشهرها دارند و بهصورت طبیعی مصرفشان زیاد است. با این حساب، در یک برنامه ضربتی میتوان از مدیریت شهری کلانشهرها برنامه خواست تا یک جدول و برنامه زمانی مشخص برای جایگزینی تاکسیها و وسایل نقلیه عمومی بنزینسوز فرسوده ارائه کنند و دولت هم تسهیلات و مشوقهای شفاف درنظر بگیرد. حتی میتوان علاوه بر استفاده از ظرفیت خودروهای تولید داخل، از امکان واردات خودروهای با مصرف استاندارد جهانی بهرهبرد. فراموش نکنیم که به هر میزان که از مصرف بنزین کلانشهرها با اولویت خودروهای عمومی کم شود، هم دولت با چالش ناترازی بنزین مواجه نمیشود و هم اینکه برای شهروندان از حیث کاهش میزان آلایندههای هوا بهتر خواهد بود.
آمارها میگوید: هماکنون 500هزار دستگاه وسیله نقلیه بنزینسوز فرسوده عمومی در کشور داریم که اگر دولت، مجلس و مدیریت شهری کلانشهرها پیشگام شوند، میشود در یک برنامه ضربتی و عملیاتی، آنها را از رده خارج و خودروهای با مصرف سوخت کمتر جایگزین کرد. البته اگر بتوان در یک افق بلندمدت خودروهای با استانداردهای روز دنیا در بخش حملونقل عمومی کشور را مورد استفاده قرار داد، شهری زیبا با شهروندان سالمتر خواهیم داشت. البته که این کار نیاز به سرمایهگذاری دارد و مهم این است که گام نخست را درست و دقیق برداریم.
معمای خودروهای بنزینخوار
در همینه زمینه :