روز‌های مبهم پیش‌روی بازار مسکن

معاون مسکن وزارت راه و شهرسازی گفت: افزایش قیمت مسکن در ماه‌های گذشته به‌دلیل تلاطم و نوسانات بازارهای موازی مسکن بود و با ثبات در این بازارها دیگر شاهد افزایش قیمت مسکن نخواهیم بود. حامد مظاهریان در گفت‌وگو با مهر با رد ادعای برخی کارشناسان که افزایش قیمت مسکن در ماه‌های اخیر را به‌دلیل سیاست‌های وزارت راه و شهرسازی مبنی بر ممنوعیت فروش تراکم عنوان کرده‌اند، اظهار داشت: ارتباط چندانی میان این دو موضوع در تهران وجود ندارد؛ در تمام سال‌های گذشته فروش تراکم آزاد بود و تنها در یک سال گذشته تراکم‌فروشی کاهش یافت که آن هم به‌دلیل کمبود تقاضای پروانه بود؛ بنابراین با مقایسه حجم تقاضای پروانه ساختمانی در یک سال با تعداد واحدهای مسکونی موجود و همچنین تعداد واحدهای معامله شده در هر سال می‌بینیم که کاهش ساخت و سازها اثرگذاری قابل توجهی بر قیمت مسکن ندارد. وی در پاسخ به این پرسش که چرا پیش‌بینی وزارت راه و شهرسازی مبنی بر اینکه افزایش قیمت مسکن در سال ۹۷ معادل تورم عمومی خواهد بود، محقق نشد و آیا این وزارتخانه به‌عنوان سیاستگذار کلان بخش مسکن امکان پیش‌بینی وقوع این رویداد را نداشت، گفت: ما همواره اعلام می‌کردیم درصورتی که بازارهای موازی مسکن دچار تلاطم نشود، افزایش قیمت‌ها در بخش مسکن حول و حوش تورم عمومی خواهد بود همیشه وقوع این پیش‌بینی تغییر نرخ مسکن به ثبات در بازارهای موازی مسکن مشروط بود و کارشناسان اقتصادی مسکن می‌گفتند درصورتی که سایر بازارها دارای ثبات باشد، افزایش قیمت مسکن کمی بیش از تورم عمومی خواهد بود.  

به‌نظر می‌رسد این سخنان معاون وزیر راه و شهرسازی در واکنش به اظهارنظرها و پیش‌بینی‌های کارشناسانی باشد که طی روزهای اخیر افزایش قیمت مسکن را پیش‌بینی کرده‌اند. حتی خوش‌بین‌ترین کارشناسان نیز دست‌کم ادامه روند صعودی قیمت مسکن را طی چند‌ماه آینده تأیید می‌کنند. عباس زینعلی یکی از این کارشناسان است که در گفت‌وگو با ایسنا می‌گوید:« در بطن بخش مسکن ظرفیت چندانی برای رشد وجود ندارد و در شش ماه دوم شاهد افت سرعت رشد قیمت خواهیم بود. هر ساله در بازار مسکن تحرکاتی در 3 تا5 ماه آغازین سال اتفاق می‌افتد که امسال این روند زودتر شروع شد و شاهد بودیم میانگین قیمت مسکن شهر تهران در اردیبهشت‌ماه ۳۵ درصد افزایش پیدا کرد. علتش این بود که دوران رکود مسکن طول کشیده و طبیعی است که این بخش وارد دوره رونق نسبی  شده باشد. احتمالا این روند طی یکی، دو‌ماه آینده هم ادامه خواهد داشت، اما بعید است شاهد حرکت صعودی در بخش مسکن باشیم.» زینعلی با بیان اینکه هم‌اکنون گرایش چندانی به سرمایه‌گذاری در بخش مسکن دیده نمی‌شود، می‌گوید: «التهابات سیاسی و اجتماعی معمولا در تلاطم بازار مسکن مؤثر است، اما این روند در نیمه دوم امسال ادامه نخواهد یافت. البته قیمت‌ها کاهش نمی‌یابد اما سرعت رشد آن افت می‌کند.» اما معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی درباره افزایش قیمت مسکن در ماه‌های آینده بیان داشت: «به‌نظر نمی‌رسد افزایش قیمتی که در ماه‌های گذشته رخ داد در ماه‌های پیش رو هم اتفاق بیفتد؛ هرچند که این اتفاق بازهم در گرو این است که بازارهای موازی دچار نوسانات هیجانی نشوند چون هرگونه تلاطمی در بازارهای ارز و سکه و سهام، به بازار مسکن هم شوک جدیدی وارد می‌کند.»  اما جالب اینکه رئیس کمیسیون عمران مجلس درباره شرایط بازار مسکن و وضعیت کنونی قیمت‌ها نظر دیگری دارد و به نوعی وضعیت کنونی را حبابی می‌داند که بر اثر سوءمدیریت به‌وجود آمده است. وی با تأکید بر اینکه تسهیلات اعطایی در حوزه ساخت مسکن جاذبه کافی برای متقاضیان ندارد، گفت: غفلت از نیاز داخل به مسکن، حباب قیمت‌ها در این بخش را بزرگ‌تر کرده است. محمدرضا رضایی، با اشاره به آمارهای اخیر منتشر شده درخصوص کاهش ۵۰ درصدی تولید مسکن در کشور، به خانه ملت گفت: در کشور سالانه ظرفیت تولید ۸۰۰ هزار واحد مسکونی وجود دارد، اما این عدد به کمتر از ۴۰۰ هزار واحد رسیده است. نماینده مردم جهرم در مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه غفلت از نیاز داخل به مسکن حباب قیمت‌ها در این بخش را بزرگ‌تر کرده است، افزود: سرمایه‌گذاری در حوزه مسکن با هدف افزایش ساخت و سازها باید از سوی دولت با ارائه مشوق‌های لازم پیگیری شود. رضایی با تأکید بر اینکه تسهیلات اعطایی در حوزه ساخت مسکن جاذبه کافی برای متقاضیان ندارد، تصریح کرد: ارائه وام ارزان، کاهش نرخ سود تسهیلات و بازپرداخت مطابق با درآمد مردم ازجمله شاخصه‌هایی است که به ایجاد انگیزه برای تولید مسکن بیشتر در کشور منجر می‌شود. با این وصف باید دید طی چند‌ماه آینده سخنان کدام‌یک از مسئولان و صاحب‌نظران با رفتار بازار مسکن به‌خصوص در تهران همراه و همخوان خواهد بود.