مرگ حقوق بشر در زندان

رضا عمویی- روزنامه‌نگار

انتشار فیلمی دردناک از مرگ تدریجی یک زندانی در آمریکا پرده دیگری از وضعیت نامناسب زندانیان و شرایط بغرنج حقوق بشر در این کشور را به تصویر کشیده است. این فیلم نشان می‌دهد که چگونه زندانی «جاشوا مک لمور» طی مدت 20روز در زندان انفرادی بدون پنجره و تنها و به‌صورت عریان متحمل حبس می‌شود و به‌دلیل آب و غذا نخوردن و بی‌توجهی مسئولان زندان به این بازداشتی، جان خود را از دست می‌دهد. براساس شکوائیه‌ای که خانواده وی تنظیم کرده‌اند، وی در یک زندان واقع در ایالت ایندیانا محبوس بود؛ از مشکلات ‌روانی و جسمی جدی رنج می‌برده و علائم شیزوفرنی در وی شناسایی شده بود.

وضعیت بحرانی زندان‌های آمریکا
وضعیت بسیاری از زندان‌های آمریکا از نظر دسترسی‌های ضروری بهداشتی به‌شدت بحرانی است. کمتر از یک هفته پیش نیز خبر خورده‌شدن یک زندانی آمریکایی 35ساله با نام «لاشون تامپسون» در سلول انفرادی زندان آتلانتا توسط ساس‌ها سروصدای زیادی به پا کرد. روزنامه گاردین به نقل از خانواده تامپسون از تقاضای این خانواده برای تحقیقات جنایی خبر داد و افزود که خانواده این زندانی قربانی‌شده خواستار تعطیلی زندان شهر فولتون شده‌اند که در آن فرزندشان قربانی حمله ساس‌ها شده بود. گفته می‌شود تامپسون که پس از زندانی‌شدن به تشخیص مقام‌های زندان دارای مشکلات روانی تشخیص داده شده بود، در بخش روانپزشکی قرار گرفته بود، اما جسد وی در تاریخ ۱۳‌سپتامبر ۲۰۲۲ (۲۰ شهریور‌۱۴۰۱) یعنی 3ماه پس از دستگیری، در داخل یک سلول مخروبه پوشیده از خاک و حشرات پیدا شده است. مقام‌های زندان اعلام کرده بودند که آثار حمله بسیار شدید حشرات کوچک در بدن تامپسون وجود دارد. روزنامه واشنگتن‌پست گزارش داده است که این سلول به اندازه‌ای کثیف بود که یکی از کارمندان برای ورود به آن مجبور به پوشیدن گان شده بود.
در سپتامبر‌2022 نیز دانشکده حقوق دانشگاه ییل آمریکا گزارشی از وضعیت زندان‌های این کشور منتشر کرد که نشان می‌دهد برخلاف ادعاهای حقوق بشری آمریکا، حتی پایین‌ترین استانداردهای سازمان ملل هم در مورد افراد زندانی این کشور رعایت نمی‌شود. در این گزارش با استناد به آمارهای دولتی آمده است که در حال حاضر نزدیک به۵۰هزار نفر از زندانیان آمریکایی در سلول‌های انفرادی نگهداری می‌شوند که این نوع حبس براساس قوانین سازمان ملل شکنجه محسوب می‌شود. افزون بر این، مطابق گزارش دانشکده حقوق دانشگاه ییل بیش از ۶هزار زندانی به‌طور مطلق در انزوا نگهداری می‌شوند و نزدیک به هزار نفر از این تعداد یک دهه در چنین شرایطی بوده‌اند.

پنهانکاری آمار مرگ‌ومیر زندانیان در کاخ سفید
آمار مرگ‌ومیر در زندان‌های آمریکا را در گزارش رسانه‌های غربی نیز می‌توان ردیابی کرد. رویترز در گزارشی تحقیقی در سال‌2020 به مرگ‌های پنهان در زندان‌های آمریکا پرداخته و گزارش داده که «دولت آمریکا داده‌های دقیقی را در مورد افرادی که در هرکدام از زندان‌ها در حال مرگ هستند جمع‌آوری می‌کند، اما به کسی اجازه نمی‌دهد آن را ببیند. بنابراین، رویترز آمار مرگ‌ومیر خود را در بزرگ‌ترین زندان‌های آمریکا به‌دست آورده و مشخص کرده است که خودکشی، مراقبت‌های بهداشتی ناموفق و زندان‌بانی بد در سیستمی با نظارت کم، جان بسیاری از زندانیان را گرفته است.» در گزارش رویترز گفته شده است که از سال‌2008 تا 2019 حداقل 7هزار و 570نفر در 500زندان آمریکا جان خود را به دلایل مختلف از دست داده‌اند. علت مرگ این افراد در زندان خودکشی، کشته‌شدن توسط دیگران، اعتیاد به موادمخدر و الکل و در مواردی نیز حوادث غیرمترقبه در زندان عنوان شده است. گفته شده است که حداقل دو‌سوم از قربانیان در زندان، یعنی 4هزار و 998نفر، هرگز در دادگاه محکوم نشده بودند و آنها پیش از برگزاری جلسه دادگاه جان خود را از دست داده بودند. این در حالی است که تلفات زندانیان قبل از حل و فصل پرونده آنان اصل اساسی سیستم قضایی آمریکا را درباره بی‌گناهی متهم پیش از اثبات جرم زیر پا می‌گذارد و این اصل حقوقی در حق حدود 5هزار زندانی طی سال‌های 2008 تا 2019 زیر پا گذاشته شده است. قانون اساسی آمریکا به زندانیان حقوق اساسی اعطا می‌کند، اما این حقوق در عمل به‌ندرت اجرا شده است، چون متمم چهاردهم قانون رفتار با بازداشت‌شدگان پیش از محاکمه، ارزیابی «عادلانه» بودن مراحل بازداشت را برعهده قضات و هیأت منصفه گذاشته و قضات به‌ندرت شرایط زندان را زیر سؤال می‌برند.

زندان‌های سودآور خصوصی!
این در حالی است که زندان‌های خصوصی در مقایسه با زندان‌های فدرال و ایالتی، خشن‌تر و خطرناک‌تر و همچنان سودآور هستند. 3 شرکت اصلی که بیش از ۲۰۰‌زندان خصوصی را در آمریکا اداره می‌کنند، یعنی «کور سیویک»، «جیو گروپ» و «منجمنت و ترینینگ کورپوریشن»، مجموع سود سالانه نزدیک به ۵میلیارد دلار را گزارش کرده‌اند. فهرست اسامی کسانی که از شرکت‌های خصوصی زندان وجوه دریافت می‌کنند شامل جمهوری‌خواهان و دمکرات‌ها می‌شود. از طرفی، بیش از 3هزار زندان در آمریکا معمولا توسط کلانتری‌های شهرستانی یا پلیس محلی اداره می‌شوند که آنها غالبا فاقد تجهیزات و کارکنان کافی هستند و مقامات محلی آنها را به‌عنوان بار اضافی روی بودجه خود می‌بینند و از این‌رو رسیدگی مناسبی به اینگونه زندان‌های محلی و کوچک ندارند. گزارش رویترز می‎گوید که از سال‌2015 تا 2017، بودجه برخی کلانتری‌های آمریکا فقط بیش از یک درصد در سال رشد کرده است، اما جمعیت زندانیان در همین مدت 12درصد بیشتر شده و این وضعیت باعث بدترشدن اوضاع زندانیان شده است. این روند حتی طی چند سال گذشته با روند افزایش آمار زندانیان بغرنج‌تر شده و رسوایی حقوق بشری آمریکا را عریان‌تر کرده است.

تحلیل
تلفات رو به افزایش در زندان‌‍‌های آمریکا

مایکل سایناتو، روزنامه‌نگار گاردین:افزایش تعداد قربانیان آمریکایی در زندان در شرایطی رخ داده ‌که جمعیت زندانیان ایالات متحده به میزان 500درصد در 40سال گذشته افزایش یافته است. امروزه، 2.3میلیون نفر در آمریکا زندانی هستند و آمار زندانیان آمریکا به نسبت جمعیت از هر کشور دیگری در جهان بیشتر است. در این میان، افزایش قابل‌توجهی در میزان مرگ‌ومیر ناشی از خودکشی، قتل، حوادث، مواد‌مخدر و الکل و مسائل پزشکی درمان‌نشده در زندان‌های آمریکا مشاهده شده است. تگزاس، با بالاترین جمعیت زندانیان در آمریکا، شاهد بالاترین میزان خودکشی در زندان‌ها در 20سال گذشته بوده است. گزارش شده است که ارائه‌دهندگان خدمات پزشکی در برخی زندان‌ها ازجمله زندان‎های فلوریدا هیچ‌گونه مراقبت پزشکی برای برخی از زندانیان یا درمان بیماری‌های حاد آنان ارائه نکرده‌اند و این امر در افزایش قربانیان در زندان‌های آمریکا بسیار مؤثر بوده است. در واقع زندان‌ها در سراسر آمریکا به‌طور مداوم با افزایش نرخ مرگ‌ومیر به دلایل مختلف ازجمله کمبود بودجه، کمبود کارکنان، سهل‌انگاری و سیستم ناکافی برای رسیدگی به مسائل جدی بهداشت روانی و پزشکی روبه‌رو هستند.