
ساعتهای سردر ایران بهبهانه حرکت دوباره برجساعت شمیران
چشیدن طعم وقت *

حمیدرضا محمدی
برجساعت یا ساعت سردر سنتی است با پیشینهای چندصدساله. روایت ژان شاردن فرانسوی از عمارت ساعت اصفهان شاهعباسی، یکی از کهنترین اقوال دراینباره است. از دیگر مصادیق، شاید بتوان از برجهای ساعت در کلیسای وانک اصفهان، مسجد جامع و مدرسه ابراهیمخان کرمان، عمارت شهرداری تبریز، مسجد جامع ارومیه، دانشکده نفت آبادان، میدان ساعت و میدان مارکار یزد و میدان ساعت ساری نام برد.
پایتخت نیز از این قاعده مستثنی نبوده است. نمونه اعلای این خیل، آن است که در شمسالعماره ناصری بنا شده. ساعتی که سلطان صاحبقران پس از نخستین سفر خود به اروپا و متعاقب احداث بلندمرتبهترین ساختمان شهر، ساخت اما پس از مدتی در همان زمان، به سبب صدای گوشخراشی که داشت، ساکت شد و تا همین اواخر خاموش بود تا آنکه 2سال پیش به همت محمد ساعتچی دوباره به حرکت افتاد. تهران اما ساعتهای دیگری هم دارد؛ مسجد و مدرسه مشیرالسلطنه، مسجد و مدرسه سپهسالار، مسجد جامع سلطانی و سفارت بریتانیا.
شمیران هم برج ساعتی دارد که در محوطه مرکز دایرهالمعارف بزرگ اسلامی(مرکز پژوهشهای ایرانی و اسلامی) واقع در شمال شرق شهر تهران قرار دارد. ساعتی که البته نسبت به همقطارانش، عمر بسیار جوانتری دارد و در سال١٣٨٠ توسط شرکت تیکتاک ایران ساخته شده است. اما چند سالی میشد از کار افتاده بود که در ماههای اخیر بازسازی، راهاندازی و در آستانه حلول عید سعید فطر، مجددا صدای آن در منطقه شنیده شد. ظاهر این ساعت که یک متروشصتوچهار سانتیمتر قطر دارد و ارتفاع برج آن از سطح زمین به 29متر میرسد، در بازسازی اخیر، از شکل مربع به شکل دایره تغییر یافته است. همچنین زنگ آن طوری تنظیم شده است که هر ساعت به تعداد رقم آن، زنگ بزند.
* عنوان کتابی اثر محمدرضا شفیعیکدکنی.