رئیسی پشت فرمان نهضت ملی مسکن

نهضت ملی مسکن با پشتوانه قانون جهش تولید مسکن، احداث سالانه یک‌میلیون واحد مسکونی را هدف‌گذاری کرده و قرار است وعده دولت سیزدهم در ساخت 4میلیون مسکن در 4سال را محقق کند؛ اما باوجود گذشت بیش از یک سال از آغاز این نهضت، آمارهای عملکردی آن اختلاف فاحشی با هدف‌گذاری‌ها دارند. به همین واسطه، در نشست 3ساعته مقامات دولت و مسئولان مرتبط با حوزه مسکن با حضور رئیس‌جمهور ضمن بررسی نقاط قوت و ضعف طرح نهضت ملی مسکن، برخی مسئولان هشدار کم‌کاری گرفتند. به‌گزارش همشهری، ششمین نشست شورای‌عالی مسکن با حضور رئیس‌جمهور به نهضت ملی مسکن اختصاص داشته و 3ساعت به‌طول انجامیده است. سیدابراهیم رئیسی در این نشست، دستوراتی در جهت تسریع اجرای طرح‌های مسکن‌سازی ارائه کرد که مهم‌ترین آن به تأمین زمین توسط دستگاه‌های دولتی، انجام تعهدات نظام بانکی در پرداخت ۲۰درصد از تسهیلات خود به بخش مسکن و تأمین مصالح ارزان‌قیمت از طریق تولیدکنندگان سیمان و فولاد مربوط شد.

روایت آمار از نهضت خانه‌سازی
طبق قانون جهش تولید مسکن، در سال نخست اجرای این قانون که از پاییز1400 شروع شد، بانک‌ها باید 20درصد مانده تسهیلات خود به مبلغ 360هزار میلیارد تومان را به بخش مسکن و ساختمان اختصاص دهند. این در حالی است که براساس آمارها، از مجموع ۲۶بانک و مؤسسه اعتباری که موظف به تأمین ۳۶۰هزار میلیارد تومان اعتبارات طرح نهضت ملی مسکن هستند تاکنون فقط 6 بانک پای‌کار آمده‌اند و ۲۰بانک دیگر آمار عملکرد خود را در این زمینه ارائه نکرده‌اند. نکته قابل‌توجه اینکه از همین 6 بانک فعال نیز فقط بانک مسکن تمام‌قد پشت تأمین مالی نهضت ملی مسکن مانده و مابقی بانک‌ها ارقام چشمگیری اختصاص نداده‌اند. در حوزه برنامه‌ریزی برای ساخت نیز آنگونه که آمارها نشان می‌دهد تاکنون بیش از ۹۰۰هزار نفر از متقاضیان، آورده اولیه را واریز کرده‌اند و بیش از ۵۰۰هزار واحد در مراحل مختلف ساخت به‌سر می‌برد.

هشدار به مدیران کم‌کار
رئیس‌جمهوری در نشست اخیر شورای‌عالی مسکن نسبت به برخورد با اهمال احتمالی برخی مدیران در طرح نهضت ملی مسکن هشدار داده و وزیر کشور و وزیر راه و شهرسازی را مأمور کرده است که ضمن بررسی وضعیت استان‌هایی که به لحاظ پیگیری سیاست‌های دولت در بخش مسکن دچار عقب‌افتادگی بوده و در ۱۰ردیف آخر جدول هستند، چنانچه اهمالی در پیگیری‌ها وجود داشته است، مدیران مربوط توبیخ شوند. رئیسی همچنین از لزوم جذب سرمایه بخش خصوصی در حوزه ساخت مسکن نیز سخن گفت و وزرای راه و اقتصاد و روسای بانک مرکزی و سازمان برنامه‌وبودجه را مکلف کرد ظرف یک ماه، راهکارهای تأمین مالی اجرای قانون جهش تولید مسکن را در جهت تسریع در تحقق وعده دولت بررسی و به شورای‌عالی ارائه کنند. در این نشست علاوه بر بررسی مصوبات گذشته، بسته پیشنهادی ۱۴گانه جدیدی در حوزه‌های تأمین مالی و کمک به دهک‌های یک تا 4، تأمین مصالح ساختمانی و جانمایی شهرک‌های جدید در نوار ساحلی جنوب کشور با رویکرد اقتصاد دریامحور مطرح و بررسی شد.

راهکارهای تأمین مالی ارائه شود
زمانی که مهرداد بذرپاش برای سکانداری وزارت راه و شهرسازی در جلسه رأی اعتماد مجلس سخنرانی می‌کرد، تأمین مالی نهضت ملی مسکن فقط با اتکا به تسهیلات بانکی را ناممکن دانست و از ضرورت یافتن راهکارهای جدید تأمین مالی سخن گفت؛ باوجوداین، بعد از گذشت چند‌ماه از وزارت بذرپاش، خبری از تزریق منابع مالی به نهضت ملی نیست. رئیس‌جمهور در نشست اخیر شورای‌عالی مسکن گفت: اگر بانکی به‌جای پرداخت تسهیلات برای ساخت مسکن، این ثروت را صرف کارها و سرمایه‌گذاری‌های کاذب کرده، نمی‌توان از آن گذشت، ولی اگر ظرفیت و توان مالی کافی برای پرداخت تمام تسهیلات مقرر در قانون نیست، وزارت اقتصاد اصلاح قانون را از طریق مجلس پیگیری کند تا مدیران متهم به قانون‌گریزی نشوند. رئیسی، زمین و مصالح ساختمانی را مهم‌ترین عوامل گرانی مسکن دانست و با اشاره به تدبیر دولت برای تأمین زمین در جهت کاهش هزینه‌ها، وزیر صمت را مأمور کرد از طریق رایزنی با تولیدکنندگان سیمان و فولاد، بستر لازم برای تأمین این مصالح با قیمت مناسب جهت ساخت مسکن را فراهم کند. رئیسی همچنین از لزوم جذب سرمایه بخش خصوصی در حوزه ساخت مسکن نیز سخن گفت و وزرای راه و اقتصاد و روسای بانک مرکزی و سازمان برنامه‌وبودجه را مکلف کرد ظرف یک ماه، راهکارهای تأمین مالی اجرای قانون جهش تولید مسکن را در جهت تسریع در تحقق وعده دولت بررسی و به شورای‌عالی ارائه کنند.
 
عملکرد ضعیف بانک‌ها در تخصیص وام به مسکن
وزیر راه و شهرسازی در حاشیه نشست شورای‌عالی مسکن، با بیان اینکه طبق قانون جهش تولید مسکن بانک‌ها باید ۲۰‌درصد از تسهیلات خود را به بخش مسکن اختصاص دهند، گفت: بانک‌ها در این بخش عملکرد ضعیفی داشتند. مهرداد بذرپاش افزود: تأکید رئیس‌جمهوری بر این است که همه بانک‌ها باید این ۲۰درصد خود را تخصیص دهند، البته به‌جز بانک‌هایی که تراز آنها منفی است که این را نیز بانک مرکزی باید عنوان کند. وی با بیان اینکه مقرر شده تا روش‌های جایگزین برای تأمین مالی تعریف و دنبال شود، گفت: به همین منظور مقرر شد که کمیته مشترکی از وزیر اقتصاد و دارایی، رئیس‌کل بانک مرکزی، رئیس سازمان برنامه‌وبودجه و وزیر راه و شهرسازی تشکیل تا روش‌های تأمین مالی جدید برای بخش مسکن طراحی و دنبال شود. بذرپاش در ادامه به تأمین مصالح مورد نیاز بخش مسکن اشاره کرد و گفت: یکی از اصلی‌ترین مؤلفه‌های قیمت تمام‌شده مسکن به مصالح ساختمانی برمی‌گردد که به همین منظور وزیر صمت مأمور شد که در یک برنامه زمانبندی شده ساخت یک‌میلیون تن فولاد و سیمان مورد نیاز با بازار یک‌دوازدهم را به وزارت راه و شهرسازی اعلام کند. وی افزود: ما نیز به انبوه‌سازان و پیمانکارانی که اقدام به ساخت مسکن می‌کنند فولاد و سیمان را تخصیص می‌دهیم تا بتوانند این کالاها را با برنامه‌ریزی بهتری تأمین کنند.