متاورس میتواند دنیای پزشکی را متحول کند؟
مرجان محمدتقی
صحبت از متاورس این روزها در همه حوزهها جدی شده است. گروهی معتقدند که این دنیای جدید میتواند حتی نسل جدیدی از درمان و طبابت را رونمایی کند.
استفاده از تکنولوژی متاورس ارتباط پزشک با بیمار را متحول خواهد کرد و این، یکی از بهترین کاربردهای متاورس در علم پزشکی است. ویزیت بیمار توسط پزشک بهصورت مجازی انجام میشود. این ارتباط زمانی که نیاز به معاینه بدنی پزشک نیست و تنها جهت مشورت با پزشک صورت بگیرد از جذابیت بیشتری برخوردار است چرا که ارتباط با پزشک به جهت مشورت به سبک گذشته به راحتی امکانپذیر نبود. متاورس سبک ارتباط بیمار و پزشک را تغییر میدهد.
متاورس در فضای مجازی این ارتباطات را هدایت کرده و بیماران و پزشکان میتوانند در کلینیک 3D یا هر فضای مجازی دیگری همدیگر را ملاقات کنند.
ملاقات بیمار با پزشک متخصص روان، در محیطی متفاوت بهصورت آنلاین، از بهترین نظریههای استفاده از متاورس برای درمان بهصورت digital است.
دنیایی جدید در بیمارستانها
در چند سال اخیر، بسیاری از بیمارستانها بهعلت شیوع ویروس کووید-19، ارتباط بیمار با پزشکان را محدود کردهاند. تکنولوژی متاورس، ملاقاتهای بیمارستانی دوستان و اقوام فرد عمل شده را بدون محدودیت میسر میسازد.
در سیستم پزشکی، رادیولوژی به تکنولوژیهای جدید وابسته است. در 10 سال اخیر، توسعه و پیشرفتهای زیادی در تکنولوژی رادیولوژی مشاهده شده است. تکنولوژیهای تصویربرداری در سیستم متاورس موجب بهتر دیده شدن تصاویر توسط رادیولوژیست شده و تشخیص بیماری با خطای کمتری صورت میگیرد.
شکل جدیدی از جراحی
در دنیای واقعی، برای نخستین بار جراحی AR در بیماران زنده حین جراحی ستون فقرات توسط جراحان اعصاب دانشگاه جان هاپکینز John Hopkins به کار گرفته شده است. جراحان 6پیچ در ستون فقرات بیمار قرار دادند. دو روز بعد یک گروه دیگر جراحان توموری را از ستون فقرات بیماری خارج کردند. هر دو تیم هدستهای واقعیتمجازی ساخته شده توسط کمپانی Augmedics را به کار گرفتند که میتوانستند درون اعضای بیمار را به خوبی ببینند. این کار مثل داشتن، یک GPS است که به راحتی جلوی چشم همهچیز را میتوان دید. در دانشکده پزشکی دانشگاه میامی در آمریکا استادان برای آموزش دادن پرسنل، در فوریتهای پزشکی از AR، VR و MR جهت درمان بیماران مجروح، سکتههای قلبی و مغزی یا زخم ناشی از شلیک گلوله استفاده میکنند.
نمونه دیگری از پدیده نادر جداسازی دوقلوهای به هم چسبیده با فناوری واقعیت مجازی یا همان متاورس است که اخیرا پزشکان و جراحان برزیلی توانستند دوقلوهای 3سالهای را که از ناحیه سر به یکدیگر چسبیده بودند، جدا کنند.
یکی از نکات جالب توجه این جراحی پیچیده و البته موفق، استفاده پزشکان از فناوری واقعیت مجازی برای عمل جراحی بود. جراحان برای این عمل سخت و با ریسک بالا، چندینماه با استفاده از فناوری واقعیت مجازی و تصویربرداریهای پزشکی، به انجام تمرین پرداختند. پزشکان برای آماده کردن خود و انجام چنین جراحیای، تکنیکهای جراحی، سیتیاسکن و MRI را طی چندماه با فناوری واقعیت مجازی آزمایش کردند.
چالشهای پیش روی متاورس
متاورس در مراقبتهای بهداشتی با چالشهای مختلفی روبهروست:
1 هزینه بالای فناوری متاورس: برای استفاده از کاربرد متاورس در پزشکی، این تکنولوژی باید با تمامی پتانسیلهایش در بخش بهداشت و درمان، به سختافزارهایی با فناوری بالا مانند عینک متاورس، دستکش، حسگرها و ابزارهای سنجش سلامت دسترسی داشته باشد.
با این شرایط، هزینه استفاده از این سختافزارها افزایش پیدا میکند که تنها تعداد محدودی از مردم توانایی پرداخت این هزینهها را دارند. از طرفی دیگر تکنولوژیها همواره در حال رشد هستند و این موضوع منجر به بالا رفتن هزینههای آن میشود.
2 حریم خصوصی و امنیت متاورس: جهان ما وابستگی زیادی به فناوریهای مدرن دارد و با این حال وجود امنیت اطلاعات بیمار و حفظ حریم خصوصی افراد را به چالش میکشد. یکی از بزرگترین صنایعی که از نقض امنیت دادهها سخن میگوید، بهداشت و درمان است.
دیتاهای مربوط به این صنعت قیمت گزافی دارند و خرید و فروش این اطلاعات در بازارهای سیاه جهان بسیار زیاد است. امروزه بیماران به حفظ حریم خصوصی اطلاعات پزشکی خود آگاهی دارند و یکی از مسئولیتهای اصلی توسعهدهندگان در زمینه متاورس، این است که درنظر بگیرند چگونه دادههای مراقبت بهداشتی با متاورس را خصوصی و امن نگهداری کنند.
3 قابلیت همکاری: قابلیت همکاری یکی از چالشهای اصلی سلامت دیجیتال حتی در پیشرفتهترین سیستمهای مراقبت درمانی است. به احتمال زیاد متاورس زمانی که بتواند مشکلات قابلیت همکاری را رفع کند، مورد استفاده قرار میگیرد. به این ترتیب تمامی فناوریها به هم متصل و دادههای خدمات درمانی و مراقبتهای پزشکی و اطلاعات مربوط به بیماران، بهصورت یکپارچه میشود و در هر مکان قابل دسترسی است.