امیدآفرینی برای آزادگی غم‌آفرینی برای چه؟

راضیه پناهیان

در شرایط دشوار، در اوج چالش‌های سخت این روزها، مرور، شرح و بسط سختی‌ها و فروبردن خود به اعماق تاریکی‌ها، برای عده‌ای اعتیادآور شده است. به عقیده روانشناسان، به هنگام بروز سختی‌ها و دشواری‌ها، فرار و سرکوب احساسات منفی ناشی از آنها، یک واکنش اشتباه است؛ هرچند که آن  می تواند یک مکانیسم دفاعی روان برای کسب آرامش باشد اما تکرار آن آسیب زا ست.
از سوی دیگر، افراد به هنگام دشواری‌ها و آسیب‌های زندگی، اگر به مرور به سخن‌گفتن در مورد آنها بپردازند، در واقع غم خود را تخلیه کرده‌اند و این یک حرکت مثبت است. به همین علت است که عده‌ای به هنگام غمگین بودن تمایل به گوش کردن موزیک‌های غمگین دارند و بعد از آن احساس سبک بودن را تجربه می‌کنند؛ چرا که گویی آن آهنگ، آنها را درک کرده و توانسته‌اند خود را تخلیه هیجانی کنند و بعد از آن جنبه مثبتی را در خود احساس کنند.
مقداری غمگین‌بودن برای تخلیه هیجانات منفی، طبیعی است اما ممکن است چنان اعتیادآور باشد که برای فرد توجیه آفرین باشد. توجیهی از جنس اینکه دیگر تلاشی برای بهبود و پیشرفت زندگی خود نکند.
اما آیا امیدآفرینی نادیده گرفتن هر نوع غم و تزریق حجم بالایی از مثبت‌اندیشی است؟ خیر.
امیدآفرینی، ترکیبی است از دیدن غم‌ها و سختی‌ها، پذیرش دشواری‌ها و چالش‌های آزار‌دهنده، به علاوه نگاه به نقاط روشن و راه‌هایی برای بازسازی زندگی و اوضاع روانی.
امیدآفرینی آن کلید طلایی بازسازی روزهای تلخ است همان حقیقتی است که عده‌ای از آن مغفول مانده‌اند؛ چرا که اعتیاد به غم را همچون درماندگی آموخته شده، فرا گرفته‌اند. گویی حقیقت، غمِ مطلق است و امید، خیالبافی است. امید، رمز حیات است و آفریدن این امید، از راه درک غم‌های خود و دیگران، پذیرش سختی‌ها و همچنین نشان دادن و مرور نقاط روشن و راه‌های حیات بخش زندگی است. امیدآفرینی، همان رمزی است که عده‌ای در تلاش‌اند تا برای برده پروری، آن را پنهان کنند و با غم آفرینی، دیگران را در غم مطلق فرو ببرند و وقتی روحیه آنها را ضعیف و منفعل کردند، به راحتی همه آنها را به بردگی بگیرند.