گزارش
سرزمین مجسمه‌ها اینجاست
اهالی روستای مافیکندی در آذربایجان غربی با مجسمهسازی دور بیکاری را خط کشیده‌اند
راحله عبدالحسینی- روزنامه‌نگار
نام روستای «مافی کندی» در آذربایجان غربی نه فقط به‌خاطر خوش آب و هوا بودن و قنات‌های پر آبش بلکه به‌دلیل کسب‌وکار اهالی روستا بر سر زبان‌ها افتاده‌است. شاید اسم روستاهایی که بیکار ندارد را کمابیش شنیده باشید، اما در روستای مافیکندی، همگی یک شغل دارند: مجسمهسازی! مجسمه‌های پلیمری در ابعاد مختلف بعید نیست یکی از دست‌سازه‌های اهالی هم در خانه شما باشد. خانه‌های اهالی به کارگاه تبدیل شده و آنان برای افزایش تولیدات‌شان خواستار راه‌اندازی شهرک صنعتی هستند. مجسمهسازی در این روستا توانسته 2هزار شغل مستقیم و غیرمستقیم ایجاد کند.
مجسمهسازی به جای دامپروری
اهالی روستای مافیکندی در شهرستان سلماس، مثل بسیاری از روستاییان شغل آبا و اجدادی‌شان را دنبال می‌کردند؛ کشاورزی و دامپروری، اما حالا همگی حرفه مجسمهسازی را خوب بلدند و در واقع تک‌تک‌شان استادکار هستند. دهیار روستا روایت تغییر شغل اهالی روستا را اینطور برایمان تعریف می‌کند: اهالی روستا پیش از این عشایر بودند. یکی از روستاییان راه و رسم مجسمهسازی را از یکی از اقوام‌شان در شبستر آموخت و سنگ‌بنای تغییر شغل روستاییان را گذاشت. زن و مرد پای کار آمدند و از قالب‌گیری تا رنگ‌آمیزی را مو به مو آموختند. آستین همت بالا زدند و خانه‌هایشان را به کارگاه تبدیل کردند. حالا در مافیکندی هیچ‌کس بیکار نیست و همه اهل خانواده گوشه‌ای از کار را گرفته‌اند. کمال عثمان‌پور ادامه می‌دهد: بسیاری از مجسمه‌های تولیدی کشور توسط اهالی روستای مافیکندی تولید و روانه بازار می‌شود. این روستا نه‌تنها یک نفر بیکار هم ندارد، بلکه جوانان بیکار روستاهای اطراف مافیکندی نیز در این روستا مشغول به‌کار هستند. کاظم غنی‌زاده، فرماندار سلماس به همشهری می‌گوید: این حرفه که دیگر به شکل صنعت درآمده، منبع درآمد خوبی برای اهالی شده و کانون خانواده را نیز کنار هم نگه داشته‌است.
توجه به سلیقه مشتری
هر چند کسب‌وکار و مجسمهسازی از خانه‌ها شروع شد، ولی حالا در روستای مافیکندی که قدم بزنی، کارگاه‌های مستقل از خانه هم به چشم می‌خورد. در کارگاه علی بشیری‌فرد، دنیایی از مجسمه‌های ریز و درشت کنار هم چیده شده‌است. او به همشهری می‌گوید: در گذر سال‌ها توانستیم در روستا کارگاه‌هایی را راه‌اندازی کنیم و قدری از حالت سنتی و کار در خانه فاصله بگیریم. به این ترتیب با داشتن فضای بزرگ‌تر تولید بیشتری هم داریم. بشیری‌فرد درباره بازاریابی و جلب سلیقه مشتری بیشتر توضیح می‌دهد: برخی از طرح‌ها مثل مجسمه حیوانات، فرشته، دختر و پسر همیشه بازارپسند است. نمونه‌های جدید را در تعداد اندک برای بازار تولید می‌کنیم، اگر مخاطب استقبال کرد، نمونه‌های بیشتری تولید می‌کنیم.مجسمه‌های تولید شده در این روستا از جنس پلی‌استر و گچ هستند؛ مجسمه‌هایی در ابعاد بزرگ برای ورودی ساختمان و لابی گرفته تا مجسمه‌های کوچک برای کادو دادن، لوازم تزیینی، دکوراسیون منزل، ماکت مغازه، حوض و حیاط همگی در کارگاه‌ها و خانه‌های این روستا ساخته می‌شود. بشیری فرد معتقد است تعداد زیادی از مردم ایران، درصورتی که در خانه مجسمه داشته باشند، محصولی از این روستا را در خانه خود نگهداری می‌کنند. در حال حاضر روستای مافیکندی نمود بارزی از اشتغال‌زایی در کشور به شمار می‌رود.
راه‌اندازی خوشه صنعتی در روستا
فرماندار سلماس از صادرات دست‌ساخته‌های اهالی روستا هم خبر می‌دهد و می‌گوید: همت و تلاش روستاییان در تولید مجسمه‌های متنوع باعث ارزآوری هم شده و هنر دست آنان علاوه بر تهران و دیگر استان‌ها به کشورهای حوزه خلیج‌فارس، آذربایجان، ترکیه، روسیه و نیز برخی از کشورهای اروپایی راهی می‌شود. درخواست اهالی برای راه‌اندازی شهرک صنعتی مجهز در این روستا را با فرماندار سلماس در میان می‌گذاریم. غنی‌زاده اینطور پاسخ می‌دهد: پیگیر این هستیم که این روستا جزو ناحیه صنعتی اقتصادی تعیین شود و با حمایت دولت یک شهرک صنعتی در آن پا بگیرد، زیرا تولید و فروش به‌صورت عمده است.دهیار روستا هم پیشنهادی را مطرح می‌کند: راه‌اندازی خوشه صنعتی در این روستا، برپایی نمایشگاه دائمی و تبلیغات می‌تواند اهالی را به ادامه کار دلگرم کند. عثمان‌پور ادامه می‌دهد: اهالی این روستا هر هفته بیش از ۸۵ تن مجسمه تولید و روانه بازارهای داخلی و خارجی می‌کنند و این ظرفیت اگر مورد حمایت مسئولان قرار بگیرد، می‌تواند به رونق اقتصادی در منطقه و حتی کشور کمک کند.
رعایت ایمنی در کارگاه‌های خانگی
در حالی از مواد شیمیایی‌درکارگاه‌های بزرگ و کوچک استفاده می شود که در آنها از امکانات و تجهیزات تهویه هوا خبری نیست. با این حال کار به‌طور مداوم ادامه دارد، کوچه‌ها، معابر و مقابل خانه‌های اهالی مملو از مجسمه‌ها و لوازم تزئینی است که برای خشک شدن بیرون از کارگاه‌ها گذاشته شده است. سر و کار داشتن اهالی با رنگ و پلی‌استر در محیط خانه یا کارگاه‌های نه چندان استاندارد موجب شده است آموزش‌های لازم در زمینه ایمنی مجسمه‌سازان از سوی خانه بهداشت و محیط‌زیست روستا پیگیری شود. غنی‌زاده ادامه می‌دهد: اهالی روستا با کسب اطلاعات می‌دانند که چطور مراقب ایمنی و سلامت خود هنگام استفاده از مواد شیمیایی باشند. علی عزیزی مافیکندی از مجسمه‌سازان روستا می‌گوید: کارگاه‌های استاندارد مجهز به تهویه و نور کافی از خواسته‌های اهالی است، زیرا کار در کارگاه‌های فعلی، سلامت فعالان این بخش را به خطر می‌اندازد. با حمایت و کمک مسئولان، می‌توانیم برای 2 یا 3 برابر جمعیت فعلی روستا کار‌آفرینی کنیم.
مکث
حمایت از کارآفرینان راهی برای مقابله با مهاجرت روستاییان
به‌گفته فرماندار سلماس جمعیت روستا 800نفر است و حرفه مجسمهسازی باعث شده تا برای 2هزار نفر اشتغال‌زایی شود که لزوما ساکن روستا نیستند. ۱۰۰ کارگاه تولیدی روستا ماهانه نزدیک به ۳ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان از صادرات مجسمه عاید این روستا می‌کند.کاظم غنی‌زاده معتقد است بهترین شیوه برای رفع معضل بیکاری و مقابله با مهاجرت روستاییان، اهمیت به صنایع خانگی با ارائه تسهیلات و نیز تامین بازار فروش است.
در همینه زمینه :
