ازن و گرد و خاک آلایندههای تابستانی تهران
گزارش بانک جهانی از وضعیت آلودگی هوا در پایتخت ایران
گاز آلاینده ازن طی 2سال اخیر تبدیل به یکی از آلایندههای هوا در ماههای گرم سال شده و در تابستان امسال علاوه بر آلودگی حاصل از گردوغبار، آلاینده ازن در سطح شهر تهران افزایش مییابد.
حسین شهبازی، مدیر واحد مدلسازی و پیشبینی شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در اینباره به ایسنا گفت: «ازن» ازجمله آلایندههای ثانویه است که از احتراق خروجی منابعی نظیر خودروها منتشر نمیشود بلکه از واکنش برخی گازها مانند اکسیدهای نیتروژن، ترکیبات آلی و هیدروکربنها ایجاد میشود. میزان غلظت این آلاینده با شدت گرفتن نور خورشید در ماههای گرم سال افزایش پیدا میکند؛ همچنین ازن گازی است تقریبا بیرنگ با بویی خاص شبیه بوی هوای تازه که در دمای معمولی بهصورت گاز است و چگالی آن در شرایط استاندارد 5/1 برابر اکسیژن است. همچنین تابش خورشید و افزایش درجه حرارت سبب میشود که غلظت ازن در شهر تهران هنگام شروع فصل گرم بیشتر از فصل زمستان باشد و حتی در برخی از روزهای تابستان تبدیل به آلاینده شاخص در شهر تهران شود. طی چند روز اخیر نیز غلظت این آلاینده در سطح شهر زیادشده و در ایستگاه سنجش کیفیت هوای منطقه تربیت مدرس نیز غلظت ازن در شرایط ناسالم برای همه گروهها قرار گرفته بود. او با بیان اینکه ازن از آلایندههای خطرناک است، هشدار داد: اگر غلظت این آلاینده فراتر از حد مجاز باشد اثرات سوء بر سلامت انسان دارد. هماکنون مشکل آلودگی هوا در بسیاری از کشورهای اروپایی و پیشرفته، ازن است ولی در شهر تهران هنوز تبدیل به معضل نشده است.
تهران در ردیف آلودهترین شهرهای جهان
بانک جهانی به تازگی گزارشی درخصوص وضعیت آلودگی هوای تهران، هزینههای سلامت، منابع و سیاستهای مربوط به آن منتشر کرده است. به گزارش بانک جهانی، تهران در سال ۲۰۱۶ در میان ۲۶ شهر بزرگ جهان به لحاظ آلاینده 10پیام، در رده دوازدهم قرار دارد که رقمی تأملبرانگیز است.
در این گزارش تصریح شده که آلودگی هوا یکی از عوامل زیستمحیطی خطرناک از جنبه بهداشتی در ایران است که بیماریهایی مانند آسم، سرطان ریه، هیپرتروفی بطنی، آلزایمر، پارکینسون، اوتیسم و سکته را به دنبال دارد. هزینههای اقتصادی سالانه مربوط به آلودگی هوا در تهران 2.6میلیارد دلار برآورد شده است. این برآورد تنها تأثیرات آلودگی بر سلامت انسان را درنظر گرفته است؛ به همین دلیل هزینه آن از مقدار واقعی هزینههای اقتصادی ناشی از آلودگی هوا کمتر است. آلودگی هوا علاوه بر کاهش کیفیت زندگی، مشکلات اقتصادی نیز برجای میگذارد. در تهران، از ۸۰درصد خودروهای ثبت شده، ۹۰درصد اتومبیلهای شخصی، ۸درصد وانت و ۲درصد تاکسی هستند. دومین رده بزرگ، به لحاظ تعداد، موتورسیکلتها هستند و کوچکترین رده، خودروهای سنگین، (حدود ۲ درصد از کل وسایل نقلیه در خیابانهای تهران) است. وسایل نقلیه سنگین بیشترین میزان آلودگی ذرات معلق را دارند.
اگرچه بیشترین نوع وسیله نقلیه در تهران خودروهای شخصی هستند اما تنها ۳ درصد از آلودگی پی ام در تهران ناشی از آنهاست. مهمترین منبع انتشار ذرات ریز، منابع متحرک هستند که ۷۰ درصد از انتشار این آلاینده را شامل میشود.