فروش نفت به مردم

محسن خجسته‌مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران می‌گوید: انتشار اوراق ارزی، اقدام جدیدی است‌ و در نخستین زمان در مرحله شروع از طریق این اوراق، نفت به فروش خواهد رسید. به‌گفته این مقام نفتی، مجوز انتشار اوراق ارزی با هدف فروش نفت به مردم از سوی شورای پول و اعتبار صادر شده است. ماجرای فروش اوراق ارزی با هدف تامین مالی طرح‌های بالادست و پایین دستی نفت بارها، در سال‌های گذشته مطرح شده اما در عمل به نتیجه ملموسی نرسیده است. با این حال، متنوع‌سازی روش‌های تامین مالی پروژه‌های ملی صنعت نفت یک ضرورت است اما مهم اعتمادسازی نسبت به بازده این اوراق است. ضمنا اینکه چه میزان از نیاز سنگین صنعت نفت ایران به سرمایه‌گذاری از محل انتشار اوراق ارزی، پوشش داده خواهد شد هم محل تامل است. اگر نرخ بازده این اوراق جذاب باشد، انتظار می‌رود مشارکت در خرید این اوراق افزایش یابد و بخشی از نیاز به سرمایه‌گذاری را برآورده سازد و از سوی دیگر این اوراق ارزی، می‌تواند راهگشای کسانی باشد که نگران افت ارزش پس‌اندازشان هستند و می‌توانند آن را به اوراق ارزی تبدیل کنند.
داستان فروش نفت خام به مردم پیش از این در ابتدای دولت سیزدهم هم از زبان مدیرعامل شرکت ملی نفت مطرح و اعلام شده بود که این کار در قالب اوراق گواهی سپرده کالایی نفت صورت می‌گیرد. مرداد سال99 هم دولت حسن روحانی از طرح گشایش اقتصادی یا همان فروش نفت خام به مردم رونمایی کرد؛ طرحی که در نهایت به‌دلیل مخالفت مجلس به نتیجه نرسید. اکنون که شورای اقتصاد اجازه انتشار اوراق ارزی نفتی را داده، باید منتظر اعلام جزئیات آن ماند و دید که در نهایت تامین سرمایه بخش نفت در قالب جدید بر کدام الگو استوار شده و حجم انتشار اوراق چه میزان خواهد بود. یکی از گزینه‌های جدی این است که با انتشار اوراق ارزی نفتی، نقدینگی جمع شده از این طریق، به پروژه‌های نفتی تزریق خواهد شد. اوراق گواهی سپرده کالایی نفت که بر پایه نفت خام منتشر خواهد شد، با احتساب نوسان قیمت جهانی نفت خام، در بورس عرضه خواهد شد. اوراق موردنظر در بازار ثانویه یعنی تابلوی بورس قابل معامله خواهد بود. متقاضیان در زمان تسویه، می‌توانند اوراق خود را به بشکه‌های نفت تبدیل کنند.