«نوپو»؛ فراتر از یگان ویژه

فرماندهی یگان‌های ویژه فراجا مجموعه‌ای از یگان‌های عملیاتی تابع فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران است که از سال1370فعالیت رسمی و تخصصی خود را آغاز کرده. یگان‌هایی با سربازان ورزیده و سیاهپوش که فلسفه وجودی‌شان ریشه در فعالیت‌های داوطلبانه و انقلابی افرادی دارد که سال‌های نخست پیروزی انقلاب اسلامی، بی‌مزد و منت به خدمت در عرصه‌های مختلف جامعه می‌پرداختند. «نوپو» سرنام نیروهای ویژه پاسدار ولایت یا به‌عبارتی یگان ویژه فراجاست. همه یگان‌های ویژه در سراسر کشور به لحاظ سلسله‌مراتب نظامی، زیرمجموعه ستاد فرماندهی یگان‌های ویژه فراجا اداره می‌شوند. قرارگاه آن در تهران و فرماندهی آن نیز بر عهده سردار سرتیپ پاسدار حسن کرمی است. به لحاظ عملیاتی، یگان‌های ویژه در هر استان تحت‌امر فرماندهی انتظامی استان مربوطه بوده که در پایتخت، فرماندهی انتظامی تهران بزرگ این امر را عهده‌دار است. یگان ویژه فراجا شامل تیپ‌های عملیاتی در تهران و سایر استان‌های کشور است؛ مانند یگان‌یکم (تیپ امیرالمؤمنین)، یگان‌دوم (تیپ موسی‌بن‌جعفر)، یگان‌سوم (تیپ امام‌حسین)، یگان تهران بزرگ (تیپ امام‌خمینی)، یگان ویژه فرماندهی انتظامی ویژه غرب استان تهران، یگان ویژه فرماندهی انتظامی ویژه شرق استان تهران و یگان ویژه در مرکز تمامی استان‌های کشور. در علوم انتظامی، «تیپ» کوچک‌تر از لشکر است که گردان، گروه یا یگان‌هایی برای رفع نیازهای پیش آمده جامعه به آن اعزام می‌شوند.

یگان‌های ویژه به وقت مأموریت
ماموریت‌های انتظامی و نظامی نیروهای یگان ویژه به 3بخش مختلف تقسیم شده‌است. نیروهای یگان در هر یک از این 3بخش و یا وضعیت وظایف و نوع عملکرد تعریف شده‌ای بر عهده دارند.
وضعیت سفید: در وضعیت عادی هیچ‌گونه رویدادی که موجب برهم‌خوردن نظم عمومی جامعه شود، اتفاق نیفتاده‌است و تمام سازمان‌ها خدمات روزانه خود را ارائه می‌دهند. در این شرایط وظایف این فرماندهی در برقراری نظم و امنیت مسابقات ورزشی خلاصه می‌شود. نیروهای یگان ویژه با لباس‌های ورزشی در ورزشگاه‌های کشور حضور یافته و به جهت جلوگیری از ایجاد ناآرامی‌های احتمالی در ورزشگاه‌ها، از پوشش و نام «یگان ایمنی ورزشگاه‌ها» استفاده می‌کنند.
 وضعیت خاکستری: در وضعیت غیرعادی، برخی بی‌نظمی‌ها، تخلف‌ها و جرائم مخل نظم و امنیت جامعه در مراحل اولیه وقوع هستند. نیروهای این یگان می‌بایست به‌عنوان کمک‌رسان و یاری‌دهنده سایر نیروهای خدمت‌رسان باشند. از مصادیق این وضعیت می‌توان به امدادرسانی به افراد در بلایای طبیعی (سیل وزلزله)، شیوع بیماری‌هایی خاص و همه‌گیر، امور مختلف جهادی، تسهیل ترافیک، رهایی گروگان و مقابله با حملات تروریستی را نام برد.
وضعیت زرد و قرمز: در این دو مرحله، وضعیت انتظامی و امنیتی جامعه به‌علت وقوع بی‌نظمی‌های گسترده بر هم خورده است و جان و مال شهروندان به‌طور گسترده در معرض تعرض و خطر قرار‌گرفته‌است.

راهبردهای جهادی و اجتماعی نوپو
مأموریت نظامی واحد نوپو، در رهایی گروگان‌ها و مقابله با عملیات‌های تروریستی داخلی خلاصه می‌شود. مأموران این واحد برای آمادگی هرچه بیشتر، آموزش‌های ویژه‌ای شامل فراگیری دوره‌های ویژه چترریزی، تیراندازی، پرش از ساختمان، تکواندو، کاراته، جودو، راپل، غواصی، سکانداری، پرواز با پاراگلایدر، پاراموتور و همچنین دوره‌هایی موسوم به آبی و خاکی را پشت سر می‌گذارند. از دهه90 سیاست‌ها و راهبردهای جهادی و اجتماعی نیز بر ماموریت‌های یگان‌های ویژه فراجا افزوده شد. بدین معنا که سربازان همیشه حاضر به یراق این یگان‌ها، وظایفی نیز در انجام اردوهای جهادی با هدف محرومیت‌زدایی و مردم‌یاری بر عهده دارند. با نگاهی به کارنامه جهادی این یگان‌ها در مواقع نیاز مانند شیوع کرونا، وقوع زلزله سرپل ذهاب  یا جاری شدن سیل در استان‌های جنوبی می‌توان به خوبی دریافت که یگان‌های ویژه فراجا ضمن حفظ اقتدار، از نوع‌دوستی و ایران‌پرستی مثال‌زدنی‌ای برخوردار هستند.