وام بگیر، کتاب بخوان
جواد نصرتی
تورم سهمگین در مصر، عرصه را بر کتاب‌فروشان و کتابخوانان حسابی تنگ کرده و یار مهربان را به کالایی تجملاتی تبدیل کرده، اما تا زمانی که کتابخوانی وجود داشته، راهی برای خرید و فروش آن هم پیدا می‌شود؛ ناشران در مصر، برای زنده نگه داشتن سنت خرید و فروش کتاب، به خوانندگان وام می‌دهند.
مردم در مصر به خرید قسطی چیزهایی مثل خودرو و ماشین لباسشویی عادت دارند اما شرایط، حالا کتاب را هم در کنار این اقلام قرار داده است. محمد البالی یکی از ناشران مصری درباره وضعیت نگران‌کننده بازار کتاب به بی‌بی‌سی گفته است: «کتاب به یک کالای لوکس در مصر تبدیل شده است. کتاب کالایی ضروری مثل غذا نیست و مردم هم در خرید کالاهای لوکس صرفه‌جویی می‌کنند.»
انتشاراتی او امسال در نمایشگاه بین‌المللی کتاب مصر شرکت کرده است؛ بزرگ‌ترین نمایشگاه کتاب در دنیای عرب و یکی از معروف‌ترین‌ها در دنیا. سال گذشته، 2میلیون نفر از این نمایشگاه بازدید کردند.
اما امسال، قیمت‌ها دو برابر و بیشتر شده است و عرضه کتاب را سخت‌تر کرده، تا حدی که نویسندگان، شخصیت‌ها و ماجراها و توصیف‌های داستان‌هایشان را حذف می‌کنند تا در نوشتن، اقتصادی باشند.
البالی گفته است: «قیمت کاغذ و جوهر به‌صورت وحشتناکی بالا رفته است. قیمت هر تن کاغذ نسبت به ابتدای سال (حدود 3هفته پیش) 4 برابر شده است.»
یکی از راهکارهای ناشران برای زنده نگه داشتن کسب‌وکارشان، چاپ کتاب‌ها در چاپخانه‌هایی در خارج از کشور و کاهش تیراژ کتاب‌ها بوده است.
این البته یکی از ابتکارات است و انجمن ناشران کتاب مصر، عرضه وام را هم شروع کرده است. وامی که آنها به کتابخوان‌ها می‌دهند، در 9ماه باید بازپرداخت شود و 1.5درصد بهره دارد.
دینا عفیفی، نویسنده رمان‌های تخیلی نوجوانان، امیدوار است این ابتکار، فروش کتاب را تقویت کند. او گفته است که کتاب‌های اخیرش به‌خاطر شرایط اقتصادی، از 100صفحه به 60 صفحه کاهش داده شده‌اند. نویسندگان مصری به‌شدت از این سیاست انتشاراتی‌ها گله دارند و مجبورند داستان‌هایشان را ساده‌تر و کوتاه‌تر بنویسند و شخصیت‌های فرعی را تا جایی که می‌توانند حذف کنند. گله دیگر آنها، از خوانندگان مصری است که کتاب‌های تقلبی و به‌اصطلاح افستی که کیفیت پایین‌تری دارند را با قیمت پایین‌تر می‌خرند. این کتاب‌ها در خیابان‌ها به قیمت 50 تا 100پوند مصری (1.67 تا 3.35دلار آمریکا) خرید و فروش می‌شوند.
در همینه زمینه :
