بچهها را به خرید کالای وطنی تشویق کنیم
«فاطمه مطلق» مؤسس مجموعه خانه ایرانی، ایدههای جالبی برای حمایت از تولید ملی در میان خانوادهها دارد
شهره کیانوشراد- روزنامهنگار
«فاطمه مطلق» زمانی که «خانه ایرانی» را در زیرزمین خانه پدریاش راهاندازی کرد، فکرش را هم نمیکرد که روزی بتواند فضای کوچک و 20مترمربعی این خانه را توسعه دهد. اکنون 8سال از راهاندازی «خانه ایرانی» میگذرد و این بانوی کارآفرین توانسته است با توسعه کار و راهاندازی 2شعبه در 2نقطه تهران، ایده اولیه خود را برای عرضه کالای ایرانی اجرا کند. مطلق، در کنار ادامه تحصیل در مقطع کارشناسیارشد و تربیت 4فرزندش، زمینه کارآفرینی برای بیش از 500نفر را فراهم کرده و اجناس ایرانی را از راه فروش اینترنتی و حضوری بهدست مشتریان پر و پاقرص کالای ایرانی میرساند. او یکی از زنان و مادرانی است که برای ترویج فرهنگ استفاده از کالای ایرانی و حمایت از تولیدکنندگان برنامههای متنوعی را در محل کسبوکارش اجرا کرده است. با او درباره افت و خیزها، شکستها و موفقیتهایی که بر سر راه داشته، گفتوگو کردهایم.
تأکید رهبر معظم انقلاب بر تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی، ایده فروش محصولات ایرانی را در ذهن فاطمه مطلق پروراند اما قدمگذاشتن در دنیای کسبوکار برای کسی که هیچ تجربهای در این زمینه نداشت چندان آسان نبود. آنقدر در تصمیمش جدی بود که مخالفتها و نگاههای نگران اطرافیان هم نتوانست او را از عملیکردن تصمیمش منصرف کند؛ «خانوادهام حق داشتند. تحصیلات دانشگاهی من مهندسی نرمافزار است و اصلا شغل فروشندگی میان اعضای خانوادهام مرسوم نبود. 3فرزند داشتم و هنگام خرید لوازمالتحریر برای پسرم به سختی میتوانستم اجناس ایرانی و منطبق با طرحها و فرهنگ ایرانی را در بازار پیدا کنم. میدانستم مادران دیگر نیز با این مشکل روبهرو هستند. با وجود اینکه نیاز مالی نداشتم، اما سال94با همفکری همسرم و سرمایهای حدود یک میلیون تومان، لوازمالتحریر ایرانی خریدم و از طریق تبلیغات محلی بین دوستان و آشنایان کار را شروعکردم.
تقریبا همه لوازم، فروش رفت. بعد از این موفقیت، کولهپشتیهای سبک کوهنوردی و باکیفیتی را پیدا کردم که در مشهد تولید میشد. اربعین حسینی(ع) بود که نخستین سفارش را دادم و بعد با فروش همه کولهپشتیها، 2بار دیگر سفارش عمده دادم؛ هر سری حدود 50تا 60کولهپشتی که همهاش به فروش رفت. مهر ماه همان سال تصمیم گرفتم کار را جدیتر پیگیری و بانک اطلاعاتی لوازم و کالاهای ایرانی باکیفیت بالا را تهیه کنم.» همراهی خانواده، همسر و دوستان برای تبلیغ و فروش کالاها موجب شد تا خیلی زود فاطمه مطلق بتواند فضایی کوچک را در زیرزمین خانه پدریاش برای فروش اجناس ایرانی راهاندازی کند؛ «سال 1394که کار را شروع کردم تصور نمیکردم روند کار به این شکل پیش برود. برای شروع سعی کردم از همان امکانات و داشتههایی که در اختیار داشتم و با بودجه اندک و فضای محدود استفاده کنم. اکنون در 2شعبه فعال خانه ایرانی تقریبا 30نفر بهصورت مستقیم مشغول بهکار هستند. ما با چند کارگاه تولیدی برای سفارش محصولات در ارتباط هستیم و بالغ بر 500نفر در این کارگاهها و در واحد حملونقل سفارش محصولات خانه ایرانی اشتغال دارند. با اشتغالآفرینی که انجام شده، آن علامت سؤالی که در ذهن خانواده یا اطرافیان بود، برطرف شد و قانع شدند که این کار ارزش وقتگذاشتن را داشت.»
دسترسی سخت به طرحهای ایرانی
تولیدات کالاهای ایرانی و اجناسی منطبق با طرحهای ایرانی اگرچه به نسبت چند سال گذشته بیشتر شده، اما فاطمه مطلق معتقد است که همچنان بر سر انتخاب محصولات برای فروش در خانه ایرانی با مشکلاتی روبهرو میشود؛ «تولید کالای ایرانی نسبت به چند سال گذشته بهتر شده، اما بخش سختی کار که باقیمانده و سختتر هم شده این است که هنوز محصولاتی با طرحهای ایرانی- اسلامی و منطبق با فرهنگ ما تولید نمیشود. اغلب تولیدکنندگان از تصویر قهرمانها و کارتونهای خارجی استفاده میکنند و 90درصد محصولات تولیدشده با معیار انتخاب ما برای عرضه در خانه ایرانی منطبق نیستند. سعی کردهایم با طراحان تولیدکنندگان صحبت کنیم که بتوانیم از طرحهای خیلی زیبا و مخاطبپسند استفاده کنیم. اینها قدمهایی است که ما برای عرضه محصولات در خانه ایرانی برداشتهایم. خانه ایرانی تا جایی که از عهدهاش بر میآمده قدم برداشته، برخی جاها مؤثر بوده و برخی جاها هم نه! در بحث تولیدات انبوه حتما نهادهای فرهنگی باید وارد عمل شوند و این موضوع فرهنگسازی شود. بهنظرم در این زمینه با تخصص بیشتر و بهصورت متمرکز باید وارد عمل شد و البته در انتخاب طرحهای ایرانی موردپسند مخاطب هم باید دقت لازم را داشت. باید برای کودکان و نوجوانانمان از اهمیت خرید کالای ایرانی حرف بزنیم و آنها را به این مسیر تشویق کنیم.»
شکست، زمینهای برای پیشرفت کار
فاطمه مطلق درحالیکه 4فرزند دارد، در کنار مدیریت 2شعبه خانه ایرانی در تهران و 11نمایندگی در شهرستانها، تحصیلات دانشگاهی خود را در مقطع کارشناسیارشد ادامه داده است. او در هشتمین سال فعالیت خانه ایرانی، چندین بار طعم تلخ شکست را در دنیای کسبوکار تجربه کرده است؛ «معتقدم ادامه هیچ کاری بدون شکست نیست. اگر کسی مدعی شود که مسیری را بدون شکست آمده احتمالا مسیر اشتباهی را پیمودهاست. شکست لازمه یک تجربهاندوزی است و عنصر جداناپذیری از مسیر کار است. شکستهای کوچک یا بزرگ خاصیت دنیای کسبوکار است که از آن راه گریزی نیست. آنچه مهم است کسب تجربه و جلوگیری از تکرار آن است. مدتی پیش برای راهاندازی سایت، سرمایهگذاری کردیم، اما نتیجه نگرفتیم و سرمایه ما از بین رفت و برگشتیم سر جای اول! البته دوباره از مسیر دیگری کار را شروع کردیم.» فاطمه مطلق معتقد است که برای شروع هر کسبوکاری نباید از همان ابتدا چشماندازی دور از دسترس و دستنیافتنی برای خود درنظر گرفت؛ «چشماندازهای کوتاهمدت موجب میشود تا انگیزه کار برای ادامه مسیر راحتتر پیش برود. اهداف سه ماهه یا 6ماهه کمک میکند تا گروه کسبوکار، با هدف و انگیزه بیشتری کار را دنبال کنند. کسب روزی حلال در اولویت کسبوکار ماست و معتقدم اگر غیر از این باشد، کل کار باطل و پوچ است.»
فعالیت اجتماعی زنان در امنیت و آزادی
مدیر خانه ایرانی در پایان درباره نقش زنان در فعالیتهای اجتماعی و همراهی همسران میگوید: «در تمام این مسیر از ابتدا تاکنون، همسرم همراه من بوده و با وجود مشغلههای بسیار زیاد و وقت محدودی که دارند، نهتنها مخالفتی با فعالیت اجتماعی و تحصیل من ندارند بلکه همیشه همراهی لازم در این زمینه را با من داشتهاند. بهنظر من یک بانوی ایرانی در این کشور میتواند در زمینههای اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و... فعالیت کند و این آزادی عمل و امنیت خاطر برای او فراهم است و با تلاش و اتکا به خداوند میتواند به آنچه مدنظرش هست برسد. قطعا این امنیت و آزادی را مدیون خون شهدا و رهبر معظم هستیم و امیدوارم که قدردان آن باشیم.»
مکث
حضور دلنشین خانوادههای شهدا در افتتاحیه
آخرین روز سرد دی ماه شعبه دوم خانه ایرانی در فضایی مناسب و وسیعتر افتتاح شد تا همه اعضای خانواده بتوانند همراه هم لوازم مورد نیاز خود را از این خانه خرید کنند. مثل همیشه مادران و خانواده معظم شهدا مهمانان ویژه این مراسم بودند تا بهگفته مدیر خانه ایرانی قدمی در راه تجلیل از آنها و مقام شامخ شهدا برداشته شود. فاطمه مطلق در اینباره میگوید:«وقتی در پایان مراسم از بین دهها عکسی که همکاران عکاس و فیلمبردار برایم فرستادند جستوجو میکردم، هیچکدام برایم مثل این عکس دلنشین نبود. در طول مدتی که از تاسیس خانه ایرانی میگذرد که شروعش با یاری گرفتن از شهدای گمنام شهرک شهید محلاتی بود، هر گاه سختی یا مشکلی برایم ایجاد میشد فقط این شهدا را داشتم که دست به دامنشان بشوم... در روز افتتاحیه که چهره مادر شهید را دیدم که عکس پسرش را با عشق در بغل گرفته، حیا کردم، در دلم گفتم: خدایا من پیش این بانوی بزرگ که با همه وجود فرزندی را بزرگ کرده و تقدیم انقلاب کرده چه برای عرضه دارم؟ یک فروشگاه؟! برای همسر جوان مدافع حرمی که با دختر کوچکش آمده از چه بگویم؟ با تمام وجود عذرخواهی میکنم از اینکه اگر زندگیام را بهغیر از خدمت به انقلاب و رهبر عزیزتر از جانم هدر دادم و دستم خالی است... در این ۷ سال و هر روز عزیزانی را دیدم که بهخاطر عشق به رهبرشان و ارادت به شهدا و انقلاب به خانه خودشان آمدند و از کالای کشورشان حمایت کردند.»
هویت خانه ایرانی با رویکرد خانواده
چند سال ابتدایی راهاندازی خانه ایرانی اغلب اجناس ارائهشده مخصوص بانوان و کودکان بود و ورود آقایان به خانه ایرانی ممنوع بود، اما به مرور با افتتاح محلی بزرگتر، شرایط حضور و خرید برای خانوادهها فراهم شدهاست؛ «با توجه به اینکه آقایان هم متقاضی حضور و همراهی با خانوادههایشان بودند، چند سالی است که آقایان هم میتوانند به خانه ایرانی بیایند و پوشاک و لوازم مورد نیاز خود را تهیه کنند. در شعبه جدید ما سعی کردیم با تکیه بر محور خانواده، جذابیت فروشگاه را بیشتر کنیم و با تنوع کالا بر محور خانواده متمرکز شویم. تلاش میکنیم تا محیط فروشگاههای خانه ایرانی به خانه و محیطی با آرامش برای همه اعضای خانوادهها تبدیل شود تا خریدی لذتبخش را تجربه کنند.»
اجرای برنامههای فرهنگی در خانه ایرانی
فاطمه مطلق امسال در مراسم اختتامیه سیزدهمین جشنواره مردمی فیلم عمار، برای ترویج فرهنگ استفاده از کالای ایرانی نشان مردمی استقلال را دریافت کرد.
مدیر خانه ایرانی معتقد است که باید از هر فرصتی برای اجرای برنامههای فرهنگی استفاده کرد؛ «خانه ایرانی سعی میکند ارزشهای سازمانی خود را با اجرای برنامههایی نشان دهد و بگوید چه چیز برای ما مهم و ارزشمند است. این پیامها را در قالب طرحهای فرهنگی بهصورت غیرمستقیم به مخاطب منتقل میکنیم. دعوت از مادران شهدا یکی از برنامههای ماست تا نشاندهیم ما قدردان شهدایی هستیم که برای امنیت و آرامش ما جان خود را فدا کردهاند. معتقدیم قدمشان بابرکت است و حضورشان برای ما در خانه ایرانی ارزشمند است.»