پدیده دستفروشی تنها مختص به شهرهای ایران نیست. در بسیاری از شهرهای توسعهیافته جهان، مسئولان دولتی و شهری با اتخاذ تدابیری توانستهاند از یک سو فرصتهای شغلی فراوانی را در کنار دستفروشی پدید آورند و از سوی دیگر با ایجاد محیطهای جذاب برای فعالیت آنها، نشاط و گردشگری را در جامعه افزایش دهند. البته ناگفته نماند که در بسیاری از شهرهای توسعهیافته دنیا برای پدیده دستفروشی، قوانین و دستورالعملهایی وجود دارد که تخطی از آنها با جرایم سنگینی همراه است. در ادامه به چند نمونه از اقدامات انجامشده در چندین شهر اشاره شده است.
***
۱
در شهر کوچک پاریس (پاریس مرکزی) با 2میلیون و 200هزار نفر جمعیت، در هفته 97بازار روز تشکیل میشود. مرکز آمار ملی فرانسه اعلام کرده که در کل این کشور 600هزار بنگاه اقتصادی از نوع خردهفروشی سیار وجود دارد که هرکدام بهطور متوسط 2/2نفر را در استخدام دارند. به همین منظور پلیس و شهرداری در همکاری با هم از فعالیت غیرقانونی دستفروشان تا حد ممکن جلوگیری میکنند.
۲
در شهر نیویورک 2800مجوز دائمی دستفروشی مواد غذایی و تقریبا به همین تعداد مجوز فصلی به شهروندان اعطا شده است. در این شهر شمالی آمریکا، مسئولان شهری برای این بخش کاری غیررسمی، تسهیلاتی در نظر گرفتهاند. با وجود این، اکنون در این شهر 20هزار دستفروش وجود دارد. در نیویورک، دستفروشان بساطگستر به 4گروه دارای مجوز دائم و یک گروه با مجوز فصلی تقسیم میشوند: گروه اول: فروشندگان مواد غذایی گروه دوم: فروشندگان کالاهای عمومی گروه سوم: فروشندگان کتاب و کالاهای فرهنگی (که به آنان فروشندگان اصل اول قانون اساسی که ناظر بر آزادی عقیده و بیان است گفته میشود) گروه چهارم: فروشندگانی که میتوانند وسایل الکترونیکی و برقی بفروشند. گروه پنجم: فروشندگانی با مجوز موقت که کالاهای فصلی میفروشند (مانند چترفروشی در زمستان
۳
در لندن، فروشندگان بساطگستر بیشتر به فروش تولیدات غذایی یا صنایع دستی خانگی میپردازند. شهرداری لندن هرساله فهرست 50فروشنده بساطگستر نمونه را منتشر میکند؛ فهرستی که در اختیار دفاتر توریستی هم قرار داده میشود.
۴
بازارهای شب کوالالامپور عامل ایجاد سرزندگی در این شهر هستند. این بازارها هم به اقتصاد شهر یاری میرسانند و هم در زمره جاذبههای توریستی مالزی به شمار میروند.
۵
کشور هند در سال2014 قانون ملیای را به تصویب رساند که در آن نقش مثبت فروشندگان خیابانی در ایجاد کار و تولید به رسمیت شناخته شد و در آییننامه اجرایی دقیقی، تعداد و محلهای اسکان دستفروشان هم به تصویب رسید. در دهلینو هر سال فستیوال فروشندگان خیابانی با حضور مسئولان شهری برگزار میشود. به هر ترتیب در هند بیش از 10میلیون نفر از راه دستفروشی امرار معاش میکنند. دولت هند نیز قانون جدیدی وضع کرده است که تمام دستفروشهای غیررسمی را وارد فرایند برنامهریزی میکند. این قانون موجب تشکیل انجمنی برای دستفروشها شد که حداقل ۴۰درصد اعضای آن دستفروش هستند و با شرکت در انتخابات رأی آوردهاند و به موجب قانون انجمن، یکسوم اعضای آن باید زن باشند. این اقدام، مشارکت دستفروشان در تصمیمگیریهای مربوط به فعالیتهای صنفیشان مانند تعیین مکانهای فروش و... را تضمین میکند و به همین دلیل دستفروشها میتوانند از امنیت شغلی مستقل بهرهمند شوند.