صنعت
فارغ‌التحصیلان بدون تخصص
رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت اصفهان: استان با کمبود نیروی متخصص در بخش صنعت روبه‌روست
محمد منزه| اصفهان- خبرنگار:
نظام آموزش عالی کشور به عنوان یکی از دو قطب تعلیم و تربیت در جمهوری اسلامی ایران، مسئولیت تربیت نیروی انسانی متخصص و کارآمد مورد نیاز جامعه را در سطوح و رشته‌های مختلف بر عهده دارد. بر اساس بررسی‌های انجام‌شده در زمینه چگونگی عملکرد نظام آموزش عالی می‌توان گفت بنا به دلایل مختلف، دستیابی به هدف فوق در جامعه محقق نشده است. جذب فارغ‌التحصیلان دانشگاهها و مراکز آموزش عالی کشور در بازار کار منوط به داشتن توانایی‌ها و ویژگی‌هایی است که بخشی از آن‌ها باید در طول دوران تحصیل در دانشگاهها ایجاد شود.
به نظر می‌رسد نبود تناسب بین فرایندها و مواد آموزشی رشته‌های تحصیل موجود در دانشگاهها با مهارت‌ها و توانایی‌های مورد نیاز بازار کار، مهم‌ترین عامل موفق نبودن فارغ‌التحصیلان در کاریابی و اشتغال است. نبود تناسب بین رشته‌های دانشگاهی و مشاغل موجود و البته هدایت نادرست فارغ‌التحصیلان و نداشتن برنامه‌ریزی برای آنان، می‌تواند علاوه بر متخصص نبودن افراد در زمینه کاری خود دلیلی هم بر رونق بیکاری در جامعه شود. استان که به عنوان قطب صنعتی در کشور شناخته می‌شود به خاطر همین مشکل این روزها با کمبود نیروی متخصص در بخش صنعت مواجه شده و بسیاری از بنگاه‌های صنعتی و تولیدی از این موضوع رنج می‌برند.
تمایل به استخدام فارغ‌التحصیلان هنرستان
در این مورد «محمدرضا برکتین»، رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت اصفهان، با اشاره به کمبود نیروی متخصص در بخش صنعت می‌گوید: اصفهان به عنوان یک شهر صنعتی شناخته شده در کشور، چند سالی می‌شود که با کمبود نیرو در بخش صنعت روبه‌روست. این در حالی است که رشد جمعیت برای ورود به بازار کار و همچنین افزایش تقاضای شغل، طبیعت چرخه عرضه نیروی کار را در استان بر هم زده است.
برکتین اظهار می‌کند: بر اساس آخرین امار ارائه‌شده، اصفهان بیش از ٣٧٠ هزار فارغ‌التحصیل دانشگاهی دارد. با توجه به این تعداد بالا، همچنان ترجیح واحدهای تولیدی و صنعتی در به کارگیری متخصصان غیردانشگاهی است. یکی از دلایل بروز چنین وضعیتی، آشنایی نداشتن دانشجویان و فارغ‌التحصیلان با دانش فنی و عملی بازار کار در این بخش است که علت اصلی پدید آمدن چنین پدیده‌ای ناهمخوانی مطالب درسی با مقتضیات کسب و کار است.
او ادامه می‌دهد: متاسفانه تمرکز بر آموزش‌های تئوری در مراکز آموزش عالی باعث شده دانشجویان بعد از اتمام تحصیل خود فقط با مباحث علمی آشنایی داشته باشند و با مسائل عملی و فنی بازار کار کاملاً بیگانه باشند. اکنون درصد اشتغال افرادی که در هنرستان‌های استان مدرک کاردانی گرفته‌اند، دوبرابر بیشتر از دانشجویان و فارغ‌التحصیلان است. به همین خاطر ترجیح اکثر تولیدکنندگان حوزه صنعت، به کارگیری افراد متخصص و کاربلد با مدرک کاردانی است.
کمبود نیروی متخصص
به گفته این برکتین، سازمان صنعت، معدن و تجارت استان در سال گذشته موظف بوده تا ٣٥ هزار شغل ایجاد کند، اما این امر به دلیل کمبود نیروی کاربلد و متخصص فراهم نشده است.
وی در مورد اقدامات در حال انجام توسط خانه صنعت، معدن و تجارت استان برای برطرف کردن کمبود نیروی متخصص در حوزه صنعت می‌گوید: در سال ٩٦، تعداد ٣٢٤ جواز برای تاسیس واحدهای صنعتی صادر شده که این مراکز ظرفیت اشتغال بیش از ١٢٠ هزار نفر را دارد. خانه صنعت و معدن اصفهان سعی دارد با همکاری دانشگاهها و مراکز آموزشی استان دوره‌های مهارتی کارورزی برای فارغ‌التحصیلان بگذارد تا بعد از گذراندن دوره‌ها در مراکز تازه‌تاسیس صنعتی به کار گرفته شوند و مشکل کمبود نیرو تا حدی برطرف شود.
٥٣ هزار بیکار دارای تحصیلات عالی
«سیدکمال‌الدین میرهادی»، مدیر اشتغال و کارآفرینی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در مورد نرخ بیکاری کل استان اظهار می‌کند: نرخ بیکاری در 3 ماه پایانی سال ٩٦ معادل ٩/١٣ درصد بوده که در مقایسه با 3 ماه اول همان سال نزدیک به سه درصد کاهش داشته است. نرخ بیکاری در مردان ١٠ درصد و در زنان ٩/٢٧ درصد است. همچنین در این استان بیش از ٣٧٠ هزار نفر فارغ‌التحصیل وجود دارد که از این تعداد ٢٠٥ هزار و٤٣ نفر شاغل تحصیلات عالی، بیش از ١٢٠ هزار نفر غیر فعال دارای تحصیلات عالی و ٥٣ هزار نفر بیکار دارای تحصیلات عالی هستند.
میرهادی در ادامه می‌گوید: با وجود کاهش آمار بیکاری در سال گذشته، همچنان میانگین نرخ اشتغال استان خوب نیست؛ چراکه نرخ متوسط کشور ١/١٢ درصد است و این نرخ در اصفهان به همراه ١١ استان دیگر بالاتر از میانگین کشوری است.
این مسئول بیان می‌کند: اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان وظیفه خود می‌داند تا برای جوانان بیکار در استان شغل ایجاد کند، اما با تغییراتی که در روند آموزش عالی ایجاد شده این کار برای ما بسیار مشکل شده است. تقریباً ٩٠ درصد جوانان تحصیلکرده انتظار استخدام در مراکز دولتی را دارند. این درحالی است که اصفهان یک شهر صنعتی است و جوانان آن باید تاحدی با کار فنی و صنعتی آشنایی داشته باشند.
بنابراین می‌توان گفت اگر نظام آموزش عالی و فعالان بازار کار در استان با هم همکاری کنند، مشکل بیکاری تحصیلکرده‌ها حل می‌شود؛ چراکه در این صورت پذیرش دانشجو متناسب با نیاز بازار کار خواهد بود و در نتیجه دیگر فارغ‌التحصیل بیکار در آن رشته وجود نخواهد داشت.
طرح کارورزی
«سیدکمال‌الدین میرهادی»، مدیر اشتغال و کارآفرینی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان، می‌گوید: برای حل مشکل بیکاری تحصیلکرده‌ها، از سال گذشته دوره‌ای به نام طرح کارورزی توسط سازمان راه‌اندازی شده است. در فرجه‌ای 4 تا 6 ماهه فارغ‌التحصیلان در بنگاه‌ها دوره آموزشی را فرا می‌گیرند. در این طرح به دنبال این هستیم که فضایی ایجاد کنیم تا فارغ‌التحصیلان مهارت‌های لازم را از لحاظ اجتماعی و فنی در محیط کار به دست آورند و بتوانند در بنگاه‌های اقتصادی جذب شوند. همچنین بیش از ٧٠ مرکز مشاوره کاریابی زیرنظر سازمان فعالیت می‌کنند و جوانان می‌توانند برای انتخاب صحیح شغل به آن مراکز مراجعه کنند.
