محیط زیست
حریم تالاب انزلی ناامن‌تر شد
دبیر گروه هم‌اندیشی سمن‌های تالابی کشور: مصوبه رفع محدودیت ساخت و سازدر حریم تالاب در نهایت به فروش زمین‌های سواحل آن و افزایش مهاجرت روستاییان به شهرها منجر می‌شود
مریم ساحلی| انزلی - خبرنگار:
با پیگیری‌های مستمر استاندار و مدیران استانی محدودیت‌های ساخت و ساز در ۲۵ روستای حریم تالاب انزلی برطرف شد.
شاید انتشار این خبر از سوی پرتال استانداری برای روستاییانی که خواهان دریافت مجوز ساخت و ساز در اراضی حاشیه تالاب بوده‌اند، خوشایند باشد، اما موجب ایجاد دل‌نگرانی در میان فعالان و دوستداران محیط زیست شده است.
گسترش بحرانی که تالاب انزلی با آن مواجه است و افزایش فعالیت سوداگرانی که به اراضی حاشیه تالاب چشم دوخته‌اند از جمله موضوعاتی است که دراین عرصه مطرح می‌شود.
مشخص نبودن حد و مرزهای ترسیمی تالاب‌ها
دبیر گروه هم‌اندیشی سازمان‌های غیر دولتی تالابی کشور در گفتوگو با همشهری اظهار می‌کند: این ساخت و سازها در حریم تالاب‌ها بنا به دلایلی متوقف شده بود و یکی از دلایل این است که حد و مرزهای آبی ترسیمی تالاب‌ها دقیق نیست.
«نسیم طواف‌زاده» می‌افزاید: تاثیرات ساخت و ساز در اراضی روستایی حریم تالاب بر منطقه بسیار است. به عنوان مثال به مسأله فاضلاب در حوزه سازه‌های اولیه اشاره می‌کنم.
تقریبا فاضلاب همه روستاهای کشور به صورت مستقیم وارد تالاب‌ها و رودخانه‌ها می‌شود. در شمال کشور نیز تقریبا همه تالاب‌ها با بحران ورود فاضلاب مواجه هستند. از سوی دیگر به شدت تغییر کاربری اراضی را خواهیم داشت، چراکه وقتی اجازه ساخت و ساز صادر شود، علاقه برای ساخت ویلاها و فعالیت‌های گردشگری افزایش می‌یابد.
طواف‌زاده ادامه داد: البته اگر این گردشگری مطلوب و سازگار باشد، قابل قبول است، اما اغلب این فعالیت‌ها طرحهای ناپایداری هستند که برایشان برنامه‌ریزی درست وجود ندارد و این باعث تشدید بحران تالاب‌ها می‌شود.
دبیر گروه هم اندیشی سمن‌های تالابی کشور یادآور می‌شود: به نظرم این موضوع همچنین می‌تواند باعث افزایش مهاجرت روستاییان به شهرها به دنبال فروش زمین‌هایشان شود. بدین ترتیب بخشی از روستاییان با فروش زمین‌هایشان راهی شهرها می‌شوند و از انسان‌های مولد به مصرف‌کننده تبدیل می‌شوند.
اهمیت رعایت ملاحظات زیست محیطی
بی‌تردید شکل گرفتن ساخت و سازهای روستایی در حریم تالاب انزلی نیازمند نظارت دقیق بر رعایت قانون و ملاحظات زیست محیطی است تا رنجی دیگر بر تن رنجور تالاب افزوده نشود. یک کنشگر اجتماعی و کارشناس فعال در حوزه عمران و شهرسازی در گفتوگو با همشهری اظهار می‌کند: اولین مساله‌ای که در مورد تصمیم اخیر استانداری وجود دارد، سطح و شیوه اطلاع‌‌رسانی مفاد مصوبه جلسه برگزار شده است که مشخص نمی‌کند چه ملاحظات و متمم‌‌هایی لحاظ شده تا این تغییر رویکرد، قابل دفاع شود.
دومین موضوع به کیفیت و سابقه برنامه‌هایی مربوط می‌شود که در این تصمیم به عنوان قانون و سند تعیین ضابطه، مورد پذیرش قرار گرفته‌اند.
«آروین ایل بیگی» یادآور می‌شود: از زمان اعطای واگذاری اختیار طرحهای هادی توسعه روستایی به بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، کارشناسان شرکت‌های مشاور معماری و شهرسازی که برنامه‌‌ریزی‌های شهری و منطقه‌ای را با کارفرمایی وزارت مسکن و شهرسازی تهیه می‌کنند، به نگرش و رویکردهای مدیریتی بنیاد، نقدهای جدی داشتهاند.
ایل بیگی می‌افزاید: جدا از درستی یا نادرستی این انتقادات، این حقیقت روشن است که حساسیت و دقت نظری که در روند تحقیق و طراحی طرحهای هادی روستایی لحاظ می‌شود، به دلیل سرعت بالای تهیه و تصویب طرح و قیمت تمام‌شده کم، بسیار پایین تر از طرحهای شهری و منطقه‌ای است.وی ادامه می‌دهد: در نتیجه، پیامدهای اجرایی طرحهای هادی روستایی به ویژه از نظر زیست‌محیطی و میراث طبیعی، همواره نگران‌‌کننده بوده و این نگرانی در مورد مناطقی که حساسیت‌‌های طبیعی بالاتری دارند و زیستگاه‌های طبیعی مهم ایران هستند، صدچندان می‌شود.
تصور می‌کنم مقاومت ادارات منابع طبیعی و محیط زیست گیلان در برابر اجرای کامل طرحهای هادی ۲۵ روستای حاشیه تالاب انزلی به دلیل همین ملاحظات و نگرانی‌ها بوده است.
وی همچنین می‌گوید: احتمالا در شرایطی که فرایندهای معمول قانونی، انتظارات درست آنها را برآورده نمی‌کرده، با مقاومتی تحسین برانگیز تلاش داشتهاند از راه تعلیق برنامه‌‌های توسعه روستایی، رسالت انسانی و سازمانی خود را ادا کنند، چراکه بسیاری از زمین‌ها و محدوده‌های این ۲۵ روستا در حریم و بستر تالاب بین‌المللی انزلی قرار دارند و هرگونه ساخت و ساز و تغییر کاربری در آنها به طور مستقیم بر حیات این زیستگاه طبیعی اثر می‌گذارد و عوارضش جبران‌ناپذیر خواهد بود.
تهدید جدی تالاب
«آروین ایل بیگی » یک کنشگر اجتماعی اظهار می‌کند: در شرایطی که تالاب انزلی با بحران‌های مختلفی دست به گریبان است و خطر خشک شدن و مرگ هزاران گونه ارزشمند، تهدیدش می‌کند، انتظار می‌رفت استاندار، درنگ و ملاحظه بیشتری در گذراندن مصوبه رفع محدویت‌های ساخت و ساز در حریم تالاب می‌داشت. به نظر من و دیگر کارشناسان شهرسازی این مصوبه می‌تواند محیط زیست تالاب را به صورت جدی تهدید کند و ضرری بازگشت‌‌ناپذیر به بار آورد.
