نمایش تک نفره

سعید مروتی/ روزنامه‌نگار:

شب‌یلدا (کیومرث پوراحمد 1380) «شب یلدا» نقطه اوج کارنامه سینمایی کیومرث پوراحمد است؛ فیلمی که پوراحمد دیگر موفق به تکرار حال‌و هوایش نشد. شخصی‌ترین اثر کارگردانی که موفق‌ترین کارهایش با نمایش معصومیت دوران کودکی و نوجوانی گره خورده («بی‌بی چلچله» و سریال «قصه‌های مجید») است.

«شب یلدا» حدیث نفس است. فیلمی به‌شدت شخصی که سازنده‌اش موفق شده تماشاگر را کاملا با کاراکتر برگزیده‌اش، حامد (محمدرضا فروتن) همراه و همدل کند. این هنر پوراحمد است که توانسته در یک لوکیشن (آپارتمان حامد) و در بیشتر سکانس‌ها با یک بازیگر (محمدرضا فروتن) تماشاگر را درگیر درام زندگی حامد کند.  

 سکانس برگزیده: روز تولد نازی، دختر حامد است؛ درحالی که نازی به همراه مادرش برای همیشه از ایران رفته و حامد به‌هم ریخته و عصبی، تنها مانده با زخم عمیق و کاری خیانت. پوراحمد که بارها برای دادن اطلاعات و ساختن فضا از فیلم خانوادگی استفاده کرده، در ا ین سکانس هم همین کار را انجام می‌دهد؛ این بار برای تداعی روزگار خوش گذشته. حامد، نوار ویدئویی تولد نازی را تماشا می‌کند و همان میزانسن را بار دیگر تدارک می‌بیند؛ با همان تزئینات، همان موسیقی و همان لباسی که حامد در فیلم جشن تولد برتن دارد.

آنچه در طول فیلم از درد و رنج حامد دیده‌ایم در این سکانس اوج می‌گیرد. در جشن تولدی که تک‌نفره برگزار می‌شود. حامد در جواب مأموری که از راه رسیده توصیف موجزی از موقعیت صحنه ارائه می‌دهد: «... اینجا جشن تولد یه بچه‌س ولی بچه‌ام نداریم. مهمونیه ولی مهمون هم نداریم، نمایشه؛ نمایش تک‌نفره».