چشم انداز امروز و فردای شهر در طرح تفصیلی

فاطمه امامی| قم- خبرنگار:

این روزها بازار انتقاد از طرح تفصیلی شهر قم در میان مسئولان داغ است. هنوز یک سال نشده که این طرح به صورت رسمی در دستور اجرا قرار گرفته اما خیلی‌ها مخالفت خود را با آن اعلام کرده‌اند و معتقدند این طرح به اقتصاد شهر لطمه زده است. رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای اسلامی شهر قم معتقد است طرح تفصیلی جدید هم در رکود ساخت و ساز موثر بوده است. 

 «مجید اخوان» گفت: شرایط رکود اقتصادی اصل است که 70 درصد اثر گذاشته است. 30 درصد هم محدودیت‌های طرح تفصیلی موجب رکود ساخت و ساز شده است. 
به گفته این عضو شورای اسلامی شهر، در طرح تفصیلی جدید در نقاط پراستقبال شهر برای بلندمرتبه‌سازی مانند سالاریه، صدوق و... محدودیت ایجاد شده است. این در حالی است که در مناطق دیگر از جمله مناطق 2 و 6 حتی اگر پروانه رایگان به مردم داده شود باز هم ساخت و ساز شکل نمی‌گیرد. 

اخوان با اشاره به این که طرح تفصیلی جدید تنگ‌نظرانه و بدون توجیه اقتصادی و ملاحظه منافع مردم و شهر دیده شده است، اظهار کرد: برای ما روشن است که این طرح تفصیلی به نفع شهر نیست چرا که تراکم بالا در جایی دیده شده که اقبال برای ساخت و ساز وجود ندارد. از طرفی تعیین 315 هکتار از شهر قم به عنوان بافت تاریخی در منوط کردن صدور پروانه ساختمانی در آن به اجازه میراث فرهنگی هم مورد انتقاد شهردار قم و مدیران شهرداری قرار گرفته است. 


سیاست‌های خودسرانه

 «سیدمرتضی سقائیان‌نژاد»، شهردار قم، در یکی از جلسه‌های شورای اسلامی شهر با بیان این که مصالح مردم در تعیین محدوده برای بافت تاریخی در نظر گرفته نشده‌ است، اظهار کرد: برخی سیاست‌های اداره کل میراث فرهنگی در زمینه بافت‌های فرسوده و تاریخی شهر قم خودسرانه و یک سویه  است. 

وی با تأکید بر این که موازی‌کاری و سیاست‌های یک‌سویه و پهنه‌ای میراث فرهنگی در زمینه بافت‌های فرسوده و تاریخی شهر قم محکوم ‌به شکست است، ادامه داد: استان اصفهان از مهم‌ترین استان‌های تاریخی کشور است اما در این شهر به صورت پهنه‌ای کار نشده است بلکه به صورت لکه‌ای کار شده است. این بسیار عجیب است که در استان قم، پهنه ۳۰۰ هکتاری بلوکه و برای مردم محدودیت ایجاد شده است. در همان جلسه «غلامرضا جانقربان»، معاون معماری و شهرسازی شهردار قم، تعیین محدوده 315 هکتاری بافت تاریخی برای شهر قم و موکول کردن صدور پروانه به تصمیم میراث فرهنگی را خلاف طرح تفصیلی شهر قم دانست. 


رکود مسکن مربوط به طرح تفصیلی نیست

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار قم معتقد است اگر قرار باشد تولید مسکن بر اساس نیاز واقعی جامعه صورت بگیرد، ساخت و ساز به این زودی‌ها رونق نخواهد گرفت. این موضوع هم به دلیل مشکلات اقتصادی رخ داده و هم به دلیل خانه‌های خالی که باقی مانده است.  «محسن بهشتی» تاکید کرد: در حوزه ساخت و ساز در قم باید طرح‌های گردشگری، تفریحی، هتل‌سازی و... را تشویق کنیم و توسعه دهیم چرا که چندان به منزل مسکونی نیاز نداریم. 

وی گفت: از دیدگاه کارشناسی هم که به این موضوع نگاه کنیم متوجه می‌شویم آن اوج آپارتمان‌سازی در مسکن مهر چنین رکودی در ادامه را در هر صورت به دنبال داشت. 5 سال ساخت و ساز خیلی رونق داشت و موجی که قرار بود به تدریج صاحب خانه بشوند، در این مدت صاحبخانه شدند. الان یک رکودی در این بخش ایجاد شده و مربوط به طرح تفصیلی نیست. مسائل اقتصادی مسکن مهر اقتصاد خانوار و مدل مسکونی ما نقش دارد. 

معاون امور عمرانی استاندار قم با اشاره به انتقاد مدیران شهرداری به تعیین محدوده بافت تاریخی و ایجاد محدودیت‌های صدور پروانه در این بافت گفت: سال 88 که شهرداری قم 4 منطقه بود، منطقه یک که بافت تاریخی در آن قرار داشت، اقبال چندانی برای ساخت و ساز نداشت. در آن سال در مدت 6 ماه آمار صدور پروانه ساختمانی در 40 درصد از مساحت منطقه که بافت فرسوده بود، 6 درصد کل پروانه‌های صادرشده را شامل می‌شد. این نشان‌دهنده این است که در اوج ساخت و ساز هم مردم تمایل چندانی به بهسازی و نوسازی بافت فرسوده و تاریخی نداشتند. حالا برخی می‌گویند به این دلیل که در بافت تاریخی پروانه بلندمرتبه صادر نمی‌شود، این اتفاق افتاده است در حالی که در آن زمان هم تمایل ساخت و ساز به مناطقی مانند سالاریه، شهرک قدس و پردیسان بود. 

بهشتی تاکید کرد: کمیسیون ماده 5 برای بازنگری طرح تفصیلی آمادگی دارد اما ابتدا باید ثابت شود که این نگرانی‌ها درست بوده و طرح تفصیلی به حق مقصر کاهش صدور پروانه ساختمانی است. 


نشناختن طرح تفصیلی

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار قم معتقد است بخشی از اعتراض‌هایی که نسبت به طرح تفصیلی صورت می‌گیرد، از نبود شناخت صحیح آن است. 
 «محسن بهشتی» با اشاره به این که پیشنهاد داده تا اعضای شورای پنجم یک جلسه مفصل با کمیته فنی کمیسیون ماده 5 برای مطلع شدن از جزئیات طرح تفصیلی داشته باشند، اظهار کرد: بعد از این بررسی‌ها باید متوجه شویم که طرح تفصیلی شهر قم اگر موجب کاهش درآمد شده است، این کاهش چند درصد است؟ اگر این مقدار درآمد کاهش پیدا کرده چقدر موجب ارتقای کیفیت شده است؟ آیا برای افزایش درآمد باید قید کاهش کیفیت را بزنیم؟ یعنی هنوز در کوچه 8 متری مجوز ساختمان 5 طبقه بدهیم؟ 

وی با بیان این که شهر قم اکنون هم 40 هزار واحد مسکونی خالی دارد، گفت: شاید خیلی‌ها بگویند تعدادی متقاضی خانه هم داریم اما تقاضا با عرضه جور نیست. 
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار قم با بیان این که حدود 2 میلیون واحد مسکونی خالی در کشور وجود دارد اظهار کرد: اگر این واحدها متوسط 100 متر و متوسط متری 2 میلیون تومان ارزش داشته باشند می‌توانیم متوجه شویم چه حجمی از اقتصاد کشور بلوکه شده و هیچ استفاده‌ای از آن نمی‌شود.