سیاست شکست خورده پولپاشی به بهانه جنگلکاری
حسین آخانی؛ استاد گیاهشناسی دانشگاه تهران
وضعیت جنگلهای کشور بهگونهای است که هر سال با تخریب بخشهایی از آنها مواجه هستیم؛ بنابراین هماکنون نیاز به کاشت یکمیلیارد درخت به دلایل مختلف نداریم. قبل از اینکه به فکر کاشت درخت باشیم باید به فکر حفظ درختهای موجود باشیم. هزاران هکتار از جنگلهای طبیعی زاگرس و هیرکانی سالانه به دلایل مختلف از بین میروند. مهمترین عامل هم چرای بیرویه و تغییر کاربری وسیع در جنگلهاست؛ بنابراین در وهله نخست، نیاز است تا سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور به جای اینکه بودجه کاشت یکمیلیارد اصله درخت را تامین کند، بودجه حفاظت از جنگلهای موجود در کشور را بیشتر کند تا جلوی تخریب جنگلها گرفته شود. پولپاشی برای کاشت جنگل، کاملا ناموفق است و یک نوع فساد جدید برای عدهای که دنبال اجرای طرحهای اینچنینی هستند، ایجاد میکند تا محیط طبیعی کشور را تخریب کنند و گونههای خارجی و مهاجم وارداتی در عرصههای طبیعی بنشانند. نمونههای بارز این موضوع را در خوزستان، هرمزگان و سیستانوبلوچستان دیدهایم که چگونه گونههای مهاجم در این مناطق زیر عنوان درختکاری و جنگلکاری کاشته شدند؛ بنابراین سیاست کاشت یکمیلیارد اصله درخت نیز از همین حالا شکست خورده است و امیدواریم متخصصان پیش از اجرایی شدن این طرح، فرصت اظهارنظر در مورد آنرا داشته باشند.
نکته دیگر این است که جنگلهای مصنوعی همیشه باید توسط انسان تا مقطعی از عمر درختان آبیاری شوند. در شرایط فعلی کشور که حتی آبیاری پارکها را هم نمیتوان انجام داد و بخشنامه شده که بهدلیل بحران آب نشاندن درخت جدید در پارکها ممنوع است، رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری چگونه میخواهد این پروژه را اجرا کند و حجم بالای منابع آبی در این پروژه را چگونه میخواهد تامین کند؟ سازمان منابع طبیعی بهتر است بهجای اجرای چنین طرحهایی جلوی تخریب جنگل در نقاط مختلف کشور را میگرفت و بعد به فکر کاشت یکمیلیارد اصله درخت میافتاد.